Minisiriw ka araba utikalo tile 6 san 2025 laadalatɔnsigi laseli

Minisiriw y’u ka laadalatɔnsigi kɛ araba utikalo tile 6 san 2025 jamanakuntigiso la Kuluba. A ɲɛmɔgɔya tun bɛ furancɛlafanga jamanakuntigi Zenerali darimɛ Asimi Goyita bolo.

Par

Gansira jeudi 07 août 2025 à 12:26 , mis à jour vendredi 08 août 2025 à 01:34
Minisiriw ka araba utikalo tile 6 san 2025 laadalatɔnsigi laseli

Don baara bolodalenw fɛsɛfɛsɛlen kɔfɛ, minisirilajɛ ye nin bɛnkan ninnu ta :

- ka jɛn ni poroze sariya dɔ ye ;

- ka mɔgɔ dɔw sugandi ka bila jɔyɔrɔ dɔw la ;

- ani ka kumaɲɔgɔnyaw lamɛn.

 

SARIYAKOW NI TAABOLOW NASIRA LA

Nafoloko ni wariko minisiri ka laselisɛbɛn kunkan, minisirilajɛ jɛnna ni poroze dɔ ye, min bɛ yɛlɛma don sariya n°2024-037 talen desanburukalo tile 27 san 2025 baarakɛnafolo kunkan.

Jɛn kɛra n’o poroze sariya min ye, a bɛ yɛlɛma don san 2025 baarakɛnafolo bolodalen fɔlɔ la, ka dabali kuraw don a la wari sɔrɔtaw, musaka kɛtaw ani wagandeba sɔrɔko la.



Yɛlɛma donni wari sɔrɔta hakɛ la, o bɛ tali kɛ wari sɔrɔlen kura kan, min sɔrɔla :

- minɛn dontaw kɔlɔsili baara bolodalen kura ka dɛmɛn ;

- wari kɛrɛnkɛrɛnnenw seginni dakun kura la, n’u sɔrɔla telefɔniko cakɛdaw la ;

- hadamadenya sabatili baju ani hadamadenya yiriwali porozew ka senkɔrɔmadon wariw.

yɛlɛma donnen wari sɔrɔta hakɛ la baarakɛnafolo la, o y’a se sefawari miliyari 2 739,697 ma ; kasɔrɔ a tun ye miliyari 2 648,900 ye san bolodali fɔlɔ la, o ye miliyari 90,797 sɔrɔtɔ ye ka fara o kan walima yɛlɛn bɛ k’o ni sancɛ ni 3,43% ye.

yɛlɛma donnen musaka kɛtaw la o ɲɛsinnen bɛ dabali kuraw tali ma ba la ka bɔ :

- wari hakɛ min tun dabɔra basigi nafoloko kama, o dɔ kunsinni ko wɛrɛ ma ;

- hadamadenya baju ani hadamadenya sabatili porozew musakali.

baarakɛnalo yɛlɛmanen musaka sera sefawari miliyari 3 279,886 ma ; kasɔrɔ miliyari 3 229,886 tun don bolodali fɔlɔ la, o ye miliyari 50 faratɔ y’o kan, walima yɛlɛn bɛ k’o ni sancɛ ni 1,55% ye.

Baarakɛnafolo latilennen bɛ sɔn ka dɛsɛ ni sefawari miliyari 540,189 ye ; kasɔrɔ a tun bɛ se ka dɛsɛ ni miliyari 580,986 ye bolodali fɔlɔ la, o ye miliyari 40,797 faralen y’o kan.



MƆGƆ DƆW SUGANDILI KA BILA JƆYƆRƆ DƆW LA O DAKUN

Minisirilajɛ ye nin mɔgɔ ninnu sugandi ka bila nin jɔyɔrɔ ninnu na :




BASILI NI SIWILIW LAKANANNI MINISIRISO

- Ciden : Kolonɛlil Sapɛri-pɔnpiye Amadu Ibarahima GINDO ; komisɛri pɛrɛnsipali de polisi Musa Masaman KAMARA.




NAFOLOKO NI WARIKO MINISIRISO

- Izininko ni jagoko minisiriso wariko n’a minɛnko ɲɛmɔgɔ : Lamini KOYITA, wariko sɛgɛsɛgɛbaa don.

- Foroba juruko ɲɛmɔgɔba : Madamu SI Fadimata TAPO, siwili marakɛla don.

 

KALANKO MINISIRISO

- Ciden : Usumani JƆNBERA, bilasirali ni wariko fɛɛrɛw dɔnbaa ŋana don.

 

DUGUJUKƆRƆFƐNKO MINISIRISO

- Dugujukɔrɔfɛnko soba sekeretɛri zenerali : Sanbala Madi KANUTE, siwili marakɛla.

 

YEELENKO NI JIKO MINISIRISO

- Mali ka arajoporotɛkisiyɔn cakɛda ɲɛmɔgɔba : Sori Ibarahima KULUBALI, karamɔgɔba-ɲininnikɛla don.

- Tile kuran ni gaaziw kuran cakɛda ɲɛmɔgɔba : Adama Yɔrɔ SIDIBE, izininko ni dugujukɔrɔfɛnko ɛnzeniyɛri don.

 

DENMISƐNYA NI FARIKOLOƝƐNAJƐ MINISIRISO KA ƝƐSIN FASODENYA LADAMUNI ANI FASODEN DILANNI MA

- Faso denmisɛnya ɲɛmɔgɔba : Ibarahima Bubakari KALOSI, denmisɛnya ni farikoloɲɛnajɛ sɛgɛsɛgɛbaa don.

 

MUSO, DEN NI DENBAYA ƝƐTAA MINISIRISO

- Baarakɛkulu kuntigi : Madamu Mɔrimuso n’a bɛ wele Nanin TUNKARA, porozew tɔpɔtɔbaa ŋana don.

- Laadibaaw fɛɛrɛkow la : Madamu Hawuwa DUNBIYA, hadamadenyakow marakɛla don ; Madamu Fatima TALL, Medesɛn ; Madamu Jahara BACILI, karamɔgɔba-ɲininnikɛla don.

- Ciden : Madamu Mayimuna Karimu SANƆGƆ, waatiyɛlɛma ni yiriwali kuntaala jan dɔnbaa ŋana don.

- Den ni denbaya ɲɛtaa ɲɛmɔgɔba : Beyidi TANBURA, hadamadenyakow marakɛla don.

- Muso ɲɛtaa ɲɛmɔgɔba : Madamu Fatumata JANKUNBA, hadamadenyakow marakɛla don.

- Muso ni den kunkan gafeko ni kunnafoniko cakɛda ɲɛmɔgɔba : Haruna SAMAKƐ, hadamadenyakow marakɛla don.

- Denmisɛnninw tɔgɔlasoba (site des anfan) ɲɛmɔgɔba : Madamu Fatumata SILA, hadamadenyakow marakɛla don.

 

KUMAƝƆGƆNYAW DAKUN

1. Sɛnɛ minisiri ye minisirilajɛ ladɔnniya :

a. hakilijakabɔlajɛ 2 kɛli la sɛnɛko ɲɛɲininni kan saheli kungo ni ja kɛlɛli jɛkulu (CILSS) ka baaraw waleyali kɛnɛ kɔnɔ, zuluyekalo tile 21 ka ka se a tile 24 ma san 2025 Bamakɔ.

Ɲɛmɔgɔba minnu ɲɛsinnen bɛ sɛnɛko ɲɛɲininni ma (CILSS) tɔndenjamana 13 ninnu kɔnɔ, Mali, Cadi ani Togo (CONACILSS) sekeretɛri dagalenw, (CILSS) ɲɛmɔgɔw, ɲɛmɔgɔso laadibaakulu mɔgɔw, (CILSS) ɲɛmɔgɔ kɔrɔw ani bolomadamɔgɔw ɲininniko la, olu tun b’a lajɛw kɛnɛ kan.




Jaabi minnu sɔrɔla a lajɛw la, olu ye ninnu ye :

- laselisɛbɛn poroze min labɛnna Saheli kalansoba jɔyɔrɔ kɛrɛnkɛrɛnnen kan jɛn kɛra n’o ye ;

- baara bolodalenw labɛnna marayɔrɔw kama ɲininni jɛkabaara masalakunw kan.

Baaraw kuncɛyɔrɔ la, foli lasera Mali ani Cadi jamanakuntigiw ma u ka politiki senkɔrɔmadonni danntan kosɔn tɛmɛnsira la ni damakasili baaraw ye ka ɲɛsin ɲɛmɔgɔw ma.

b. Mali yera diɲɛ tɔnba ka dantigɛli 2nan lajɛba kɛnɛ kan dumuniko cogoyaw kan zuluyekalo tile 27 ka se a tile 29 ma san 2025, Adisi-Abeba, Ecopi.

 



O lajɛba in, jamanakuntigiw, minisiriɲɛmɔgɔw, minisiriw ani cidenw, o dɔw yera a kɛnɛ kan. Barosigiw kɛra minisiriw fɛ, ka ɲɛfɔlilajɛw kɛ ni mɔgɔbaw ye, ka sigikafɔw kɛ baarabaw kɛli kan, ani ka baaraba kɛtaw dantigɛ jamanaw fɛ.

Ɲɛfɔlilajɛw senfɛ, dunfɛnw bayɛlɛmaniko kan, sɛnɛ minisiri ye Mali ka dɔnniyaw ɲɛfɔli kɛ kɔnfederasɔn tɔgɔ la, cikan kɛrɛnkɛrɛnnenw lasera baara bolodalenbaw kan dunfɛnw bayɛlɛmaniko la kɔnfederasɔn kɔnɔ.

 

Diɲɛ tɔnba ka dantigɛli 2nan dunfɛnw kan, laɲininw kɛra ; i n’a fɔ :

- baara bolodalenba nun donni dunfɛnw kan walasa ka se ka baarabakɛlaw saman ka kunsin an ma ka dɛn Dakaro lajɛba la ;

- ka baara bolodalenba taa ɲɛ yeelenko kan walasa ka se ka furaw sɔrɔ kuranko ni sɛnɛko donni na ɲɔgɔn na, min b’a to yɛlɛma ɲuman ka se ka don sɔrɔko cogoya la ani ka baaraw di ;

- ka musakako lasulanw an’a dabaliw sigi senkan hakililaw kan sɛnɛko kama ani sɛnɛ n’a fɛɛrɛ kuraw kama, minnu bɛ denmisɛnw bolo.

 

2. Faso baaradako, baarako ani baaradege minisiri ye minisirilajɛ ladɔnniya ci dɔ waleyali la kɛnɛ kan Kayi mara kɔnɔ zuluyekalo tile 30 ka se utikalo tile 3 ma san 2025.

O ci in laɲinin tun ye ka senkɔrɔmadonni cikan lase Kayi mara mɔgɔw ma, jigisigikumaw ani furancɛlafanga ɲɛmɔgɔw ka dɛmɛn, ani ka sigidalamɔgɔw karankobaw dɔn sekow yiriwaliko nasira la ani donni hadamadenya ni baara la, kɛrɛnkɛrɛnnenya la denmisɛnw ni musow kunkan.

O ci in senfɛ, baara suguya caman kɛra, i n’a fɔ :

- kunnafonidi ni lafaamuyali baaraw nun donni Kayi mara denmisɛn 500 ka baaradako kan ;

- Baara ɲinincogo fɛɛrɛw kalan ɲininbaa 200 ka kalan nun donni ;

- «Mɔbili bolili yamaruyasɛbɛn sɔrɔli», o baara nun donni Kayi mara mɔbili boli kalanden 30 kama ;

- Kalan nun donni safunɛdilan kama tɛrɛnko baarakɛlamusow ka tɔn mɔgɔ 50 kama ;

- dɛmɛn donni musotɔnw ni demisɛntɔnw ka baaradaw ma

- Kayi kalanyɔrɔ ateliye siyɔrɔw jɔli tufaden fɔlɔ dali ;

- dipulɔmuw, seereyasɛbɛnw ani baarakɛminɛnw dili.

O ci in senfɛ, minisiri seginna a kan k’a fɔ, ko furancɛlafanga ɲɛmɔgɔw ye jaabiw di sigidalamɔgɔw haminankow la.

 

3. Lamini, lasaniyali ani yiriwali kuntaala jan minisiri ye minisirilajɛ ladɔnniya Mali yeli la faso tɔgɔladon jiriko la, o tako 2nan kɛnɛ kan utikalo tile 3 san 2025 Zɛndɛri, Nizɛri.

Faso tɔgɔladon jiriko la, o tako 2nan masalakun tun ye : « ka jiriw turu ani k’u lakanan, o ye fosodenya kɛlɛ ye ». Mali ani Burukina Faso cidenw yera a kɛnɛ kan.

Nin ko ninnu kɛra a don na :

- jiri fɔlɔ turuli Nizɛri jamanakuntigi fɛ ;

- medayiw ani bonyamaseginwariw dili sigidaw mɔgɔ sɛbɛdonnenbaw ma kungo cɛncɛnfugaya kɛlɛli la ;

- yɔrɔ minnu labɛnna Babarikiya kungo tulen kɔnɔ, ani balan minnu dalen bɛ ka woyo juguw kunbɛn ka caman bɔ u fanga la Mira mara kɔnɔ, taa kɛra olu lajɛ.



4. Kɛnɛko ani hadamadenya yiriwali minisiri ye minisirilajɛ ladɔnniya banako cogoya la an ka jamana kɔnɔ, kɛrɛnkɛrɛnnenya la a jirala ko dɔ bɔra sumayaba ka mɔgɔ minɛta hakɛ la, ka sanga ni dɔgɔkun tɛmɛnnen ta cogoya ye.



Furancɛlafanga jamanakuntigi b’a ɲinin sigidalamɔgɔw fɛ o n’a ta bɛɛ, u ka yɛrɛtagan fɛɛrɛ jɔnjɔnw matarafa a ɲɛma ani ka banaw kɛlɛli dabali tigɛlenw labato.

Dɔkala Yusufu Jara

Nin fana kalan : Furancɛlafanga jamanakuntigi ye Liputako-Guruma maracakɛda waatilatɛmɛnɲɛmɔgɔ bisimila

Liputako-Guruma jamanaw ka yiriwali cakɛda bɛ bayɛlɛmani sira kan ka kɛ saheli kungo jamanaw ka kɔnfederasɔn (AES) ka waleyali cakɛda ye. A ɲɛmɔgɔ bɛna kɛ kalo wɔɔrɔ kuntaala kɔnɔ, an Maliden ɲɔgɔn Eli Pɔrɔsipɛri Arama ye..

Nin fana kalan : Mali san 2063 yecogo waleyali : Sɔɔnin cakɛda fila bɛna sigi senkan

N’o ye jamanakuntigiso la yiriwaljɛkulu ani fɛɛrɛjɛkulu ye. O fɛɛrɛjɛkulu in dagayɔrɔ bɛna kɛ nafoloko minisiriso ye. O cakɛda fila in bɛna, ka da ɲɔgɔn kan, u wasa don yecogo waleyali kɔlɔsili kɛrɛnkɛrɛnnen na ani porozew waleyali kɔlɔsili la. Jamanakuntigi jɛnna ni daj.

Nin fana kalan : Minisiriɲɛmɔgɔ, dusukun jɛlenya la, Mali Kura Taasira 3 kan : «Jamanakuntigi diyanyeko ye an ka jamana bɔli ye pewu gɛlɛya kɔnɔ»

Minisiriw ka tɛmɛnni kɔfɛ, Zenerali dediwisɔn Abudulayi Mayiga tun ye mɔgɔ welelen ye Mali Kura Taasira 3 jɛmukan kɛnɛ kan telewisɔnsoba la sibiri tɛmɛnnen in na, ka jɛmukan in sigili kuncɛ. Minisiriɲɛmɔgɔ da sera sisan masalakun gɛlɛn caman ma, jɔyɔrɔ saba b’ale min kelen .

Nin fana kalan : Minisiri Alihamudou Agi Iliyɛni Mali Kura Taasira 3 : «Ni bin kɛra jamana kan, bin kɛra a kunnafoniko fana kan»

Kunnafoni, numeriki sɔrɔ ni fanga ka baara yɛlɛma kura minisiri tun ye mɔgɔ welelen ye Mali Kura Taasira 3 jɛmukan kɛnɛ kan, min labɛnna Mali kunnafoni latɛmɛnni n’a gansili cakɛda (SMTD) la Kati sira la. O cogoya la, Alihamudu Agi Iliyɛni da sera ko jɔnjɔnba saba ma, minnu b’a k.

Nin fana kalan : Furu ɲɔgɔn fatuli : Balan belebele hadamadenya la

Furu ɲɔgɔn fatuli ye ko ye, min degun ka bon kosɛbɛ an sigida la furusira kɔnɔ cɛyanfan ani musoyanfan. Wa furu kura sɔrɔli a tigilamɔgɔ dɔ fɛ, o ka gɛlɛn n’a tɔ bɛɛ ye, ka da hakilila juguw kan.

Nin fana kalan : San 05 sarati dara furancɛlafanga jamanakuntigi ye : Sariyasɛbɛn in waleyali yamaruya dira jamanakuntigi fɛ

Mali furancɛlafanga jamanakuntigi Zenerali darimɛ Asimi Goyita, tarata, sariya n°2025-029/ min tara zuluyekalo tile 08 san 2025 yɛlɛma donni na furancɛlafanga taabolo la, o waleyali yamaruya di, a ma dɔgɔkun kelen bɔ bulonba jɛnnen kɔ n’a ye..

Tigi ka sεbεnniw

Furancɛlafanga jamanakuntigi ye Liputako-Guruma maracakɛda waatilatɛmɛnɲɛmɔgɔ bisimila

Liputako-Guruma jamanaw ka yiriwali cakɛda bɛ bayɛlɛmani sira kan ka kɛ saheli kungo jamanaw ka kɔnfederasɔn (AES) ka waleyali cakɛda ye. A ɲɛmɔgɔ bɛna kɛ kalo wɔɔrɔ kuntaala kɔnɔ, an Maliden ɲɔgɔn Eli Pɔrɔsipɛri Arama ye..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 05 août 2025 à 14:27

Mali san 2063 yecogo waleyali : Sɔɔnin cakɛda fila bɛna sigi senkan

N’o ye jamanakuntigiso la yiriwaljɛkulu ani fɛɛrɛjɛkulu ye. O fɛɛrɛjɛkulu in dagayɔrɔ bɛna kɛ nafoloko minisiriso ye. O cakɛda fila in bɛna, ka da ɲɔgɔn kan, u wasa don yecogo waleyali kɔlɔsili kɛrɛnkɛrɛnnen na ani porozew waleyali kɔlɔsili la. Jamanakuntigi jɛnna ni dajirali in ye baaralajɛ dɔ senfɛ Kuluba.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 05 août 2025 à 14:09

Minisiriɲɛmɔgɔ, dusukun jɛlenya la, Mali Kura Taasira 3 kan : «Jamanakuntigi diyanyeko ye an ka jamana bɔli ye pewu gɛlɛya kɔnɔ»

Minisiriw ka tɛmɛnni kɔfɛ, Zenerali dediwisɔn Abudulayi Mayiga tun ye mɔgɔ welelen ye Mali Kura Taasira 3 jɛmukan kɛnɛ kan telewisɔnsoba la sibiri tɛmɛnnen in na, ka jɛmukan in sigili kuncɛ. Minisiriɲɛmɔgɔ da sera sisan masalakun gɛlɛn caman ma, jɔyɔrɔ saba b’ale min kelen bolo : minisiriɲɛmɔgɔya, mara ni desantaralizasɔn minisiriya ani gɔfɛrɛnaman ka kumalasela.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié lundi 04 août 2025 à 13:29

Minisiri Alihamudou Agi Iliyɛni Mali Kura Taasira 3 : «Ni bin kɛra jamana kan, bin kɛra a kunnafoniko fana kan»

Kunnafoni, numeriki sɔrɔ ni fanga ka baara yɛlɛma kura minisiri tun ye mɔgɔ welelen ye Mali Kura Taasira 3 jɛmukan kɛnɛ kan, min labɛnna Mali kunnafoni latɛmɛnni n’a gansili cakɛda (SMTD) la Kati sira la. O cogoya la, Alihamudu Agi Iliyɛni da sera ko jɔnjɔnba saba ma, minnu b’a ka minisiriso lahɔrɔma kɔnɔ, n’o ye kumaɲɔgɔnya, numeriki sɔrɔ ani fanga ka baara yɛlɛma kura ye.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 30 juillet 2025 à 12:21

Furu ɲɔgɔn fatuli : Balan belebele hadamadenya la

Furu ɲɔgɔn fatuli ye ko ye, min degun ka bon kosɛbɛ an sigida la furusira kɔnɔ cɛyanfan ani musoyanfan. Wa furu kura sɔrɔli a tigilamɔgɔ dɔ fɛ, o ka gɛlɛn n’a tɔ bɛɛ ye, ka da hakilila juguw kan.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 15 juillet 2025 à 13:38

San 05 sarati dara furancɛlafanga jamanakuntigi ye : Sariyasɛbɛn in waleyali yamaruya dira jamanakuntigi fɛ

Mali furancɛlafanga jamanakuntigi Zenerali darimɛ Asimi Goyita, tarata, sariya n°2025-029/ min tara zuluyekalo tile 08 san 2025 yɛlɛma donni na furancɛlafanga taabolo la, o waleyali yamaruya di, a ma dɔgɔkun kelen bɔ bulonba jɛnnen kɔ n’a ye..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié vendredi 11 juillet 2025 à 12:10

Bamakɔ samiyɛfɛlama : Janto ka kɛ jisonmayɔrɔw la

Ala kana a kɛ, n’o tɛ ni jisonko kɛra, denbaya dɔw bɛ u sigiyɔrɔw bila. Dɔw yɛrɛ fana b’u sigi ka Ala makɔnɔ, ko a mana ɲɛ cogo min na.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 10 juillet 2025 à 13:08

L’espace des contributions est réservé aux abonnés.
Abonnez-vous pour accéder à cet espace d’échange et contribuer à la discussion.
S’abonner