
Lajε in laɲinin tun ye ka sariyasεbεnw labεn, minnu bεna dajira
AES jamanakuntigiw la u ka lajε senfε, u
k’u fεla di u kan. U ka baara daminεni dantigεli kɔrɔfɔw kɔnɔ, cidenkuluw ɲεmɔgɔw ye foli ni tanuni lase jamanakuntigiw ma ; olu
minnu ye ŋaniya ta ka Burukina Faso, Nizεri ani Mali foosi ka bɔ Afiriki tilebinyanfan nafoloko tɔnba (Cedeao) la ; ka da a kan, o ye a sigikan
sira bila. Burukina cidenkulu ɲεmɔgɔ bolo, nin foosili in ye hεrε kura dɔ sira ye jamana saba ninnu bolo, u ka se ka u yεrεw ka
sɔrɔfεnw yiriwa
ani ka dɔ fara u sekow kan o la.
Bεn kεra fεn minnu kan jamanaw tɔgɔlamɔgɔ minnu fε u ka
lajε senfε, minisiriw y’o sεbεnw fεsεfεsε k’u fεla di u kan ;
kεrεnkεrεnnenya la, AES bεnkan, bεnkanporoze min bε sahelikungo jamanaw ka faraɲɔgɔnkan (kɔnfederasɔn) sigi senkan, sigikun tun ye poroze min ko ye,
barabolodalen ani laseli laban min kεra AES jamanakuntigiw fε. Baaraw kuncεli la,
minisiriw bεnna ninnu kan : fεn min ye AES bεnkan ye, u m’a ɲinin ka yεlεma don o kɔnɔko la.
Nka fεn min ye (Cedeao) bεnkan yεlεmanen ye, ani
bεnkan min tara k’u foosi ka bɔ (Cedeao) la, n’o bɔli tε bila ka balan kɔnɔ, u y’a jira
ko kɔnfederasɔn sigili senkan o bεnkan b’a hakilimajɔ o foosili in fε. Fεn min ye kɔnfederasɔn sigili senkan o bεnkan ye, u y’a ɲinin ka sinsinyɔrɔw kε
sahelikungo jamanadenw yεrεw tarikuw ye. U ye AES fangabulon mankan cogoyaw
fana dajirali kε ; jamanakuntigiw ka lajεw, minisiriw ni bulonbaw ka
cidenw ka lajεw kofɔra o kɔnɔ. U y’a ɲinin kɔkankow minisiriw fε, olu ka tεmεn ni hakiljakabɔ ye AES bεnkan kan, ni yεlεma ɲuman bε se ka don a yɔrɔ min na halibi,
yanni jamanakuntigiw ka AES jamanakuntigiw ka lajεba daminεni sendon.
Fεn min ye Liputako-Guruma kolatigεkulu ye, minisiriw
y’a ɲinin o ka don AES jamanakuntigiw ka don nata lajε baara
kεta bolodalenw kɔnɔ. Fεn min AES jεkuluba in ja ye, u bεna o kɔnɔfεn ŋaniya
sirilenw kan jamanaw tɔgɔlamɔgɔw ye minnu dantigε u ka lajε senfε. Fεn min ye AES kunnafoniko
ye, yanni AES waleyali ka daminε, minisiriw jεnna ni baara kεta dabali
dajiralenw ye, walasa dɔ ka fara a
yeli kan joona ani AES jamanadenw ni jεɲɔgɔnw kεli k’a
k’u ta ye.
U ye laɲinin caman kε. O dɔ ye AES kuntilennasεbεn dilanni ye jamanaw ka kɔnfederasɔnko kama, ka kunnafoniko baara kεta dajiralenw
waleyali sennateliya ani ka bεnkan ja labεn, bεnkanporoze ŋaniya sirilen minnu
ye farankan ye sekow tilali ye kɔnfederasɔn ni jamana kafolenw cε, bεnkanporoze minnu ye farankan
ye hamadamadenw n’u bolofεnw taakaseginni na u fεrε ma, lafasa ani basigi la,
walasa ka se ka AES jamanaw foosili ka bɔ (Cedeao) la, k’o kɔlɔlɔw kunbεn.
Ani ka hakilijakabɔkulu dɔ sigi o foosili in kɔlɔlɔw kunbεnni kama ani ka jεɲɔgɔn kεrεnkεrεnnenw
dantigε. Minisiriw y’u ka nisɔngoya jira ɲangili jugu tali la ka Nizεri tεgε ko ka bɔ a halalaw la (Uemoa) la ni (Beceao) ka sira ye. U y’u
ka dεmεn jira Nizεri gɔfεrεnaman ani Nizεri
jamanadenw na, ani k’a wajibiya o gεrεntε jugu ka wuli ka bɔ yen, ka Nizεri ka hakεw lasegin a ma, o kana bila ka
balan kɔnɔ. U labanna ka
ɲɔgɔndεmεn
hakilila kεrεnkεrεnnen kelen jira Nizεri jamanadenw na.
Jadone JAMA
Dɔkala Yusufu JARA
Dɔkala Yusufu Jara
Denmisɛnw bɛ ka kalan bila ka firi Kɔfilacɛ damanda kan Kangaba sɛrɛkili kɔnɔ kosɛbɛ sisan. Cɛmannin fara musomannin kan, u kɛlen bɛ ka Kɔfilacɛ damandaw fa tewu digɛn senni ani damanbɔgɔw koli kama sanu nɔfɛ. U bɛ firi dugukolo jalan kan i ko fɛn wɛrɛ, k’u jigi dalen to sa.
Kow gɛlɛyara Mali bolo. An tɛ se k’a fɔ fɔcogo wɛrɛ la n’o tɛ, Mali dɛsɛlen kɔ Santarafiriki la 0-0 kunun ntɛnɛn marisikalo tile 24 san 2025, kupudimɔni san 2026 ɲɛbila ntolantanw tile 6nan hukumu kɔnɔ.
Taamasiyɛnnanw jɔra Bamakɔ ani jamana marayɔrɔ caman faabaw la k’a daminɛ san 1992 la, walasa ka hakililajigin kɛ Malidenw ka wulikajɔba la demokarasi nɔfɛ.
Lajɛ in ɲɛmɔgɔya tun bɛ minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga bolo. A y’a gɛlɛya cakɛdaw ma, minnu bɛna degedenw sɔrɔ, u ka baaradege sarati fɔ ka gɛlɛya u ye.
Denmisɛnninw (cɛmanw ni musomanw) bɛ nin laadalako in kɛ ni sunkalo ye tile 10 sɔrɔ. Laada min don, hakilimaw ka fɔ la, a bɛ ɲɔgɔndɛmɛn ani ku-ɲɔgɔn-kan hakilila de kofɔ.
Selen Marɔku sibiri su k’a dugu jɛ kari la, degelikaramɔgɔ Tɔmu Sɛnfiye n’a ka cɛdenw y’u ka farifoni balontanko fɔlɔ kɛ ntɛnɛn marisikalo tile 17 san 2025. Cidenkulu mɔgɔ tɔw ka kan ka se Ujuda bi tarata ni Ala sɔnna. Ujuda ye dugu ye, min bɛ Marɔku ni Alizeri dancɛ la.