Mɔgɔw b’a la
ka ɲɔgɔn sen foroki foroba baara ɲɔgɔndanw cakɛda la, kabini ntɛnɛn tɛmɛnnen in
u ka ɲininnisɛbɛnw bilali la. Fo desanburukalo tile 9 san 2025 o b’u bolo o
waleya in kama. Yanni o cɛ, jigi bɛ tali ɲininbaaw ye kɛnɛ kan ka fara
feerelikɛlaw ka ginkadaajɔ kan
Gɔfɛrɛnaman
baara sɔrɔli ɲɔgɔndan cakɛda (CNCFP) la, jama ye jɔli daminɛ ɲɔgɔn kɔ, o
sirajuru kundama tun bɛ mɛtɛrɛ tan ni kɔ bɔ ntɛnɛndon. I tun bɛ dɔw ka sɛbɛnw
minɛnen ye u kɔngɔw na, dɔw wɔɔsiji kɛnɛ bɛ ka tigɛ ka cun, u b’a la ka
makɔnɔni kɛ u ka se k’u ka ɲininnisɛbɛnw bila. Paaraɲɛ kelen o kelen sirajuru kɔnɔ,
o ye jigisigi dɔ ye sogokan waleyaliko la : baara basigilen sɔrɔli, siniɲɛsigi hakililatigɛ
kɔnɔ.
Tile bilen
kɔrɔ, mankan duurulen bɛ, sɛbɛnw yɛlɛma-yɛlɛmakanw, feerelikɛlaw bɛ kule la ka
sannikɛlaw wele : « ji suman bɛ yan ! Tɛnburuburu bɛ yan ! Sɛbɛn lafata bɛ yan».
O jama in na, Aminata san 24, kɔntabilite dipulɔmutigi don. O ka fɔ la, « nin
ye ne siɲɛ fɔlɔ ye ka sendonni ɲinin ɲɔgɔndan na », k’a to ka wɔɔsiji saalo a
tenda la. « Ne ye dɔgɔkun kelen mumɛ ban n ka sɛbɛnw labɛnni na. N fa dara n
kan ka na, ka da a kan, a b’a dɔn ko nafa bɛ gɔfɛrɛnaman baara sɔrɔli la ne
bolo ». Ale tun sigilen bɛ ban kan jiri suma na, a b’a la k’a denmuso lajɛ tuma
o tuma n’o bɛ ka telun ka gɛrɛ dɔɔnin-dɔɔnin. Fa in ka fɔ la, « Ne nanen bɛ a senkɔrɔmadon
», « nin ɲɔgɔndan in ye garijɛgɛko ye baara basigilen sɔrɔli la. Ni ne y’a ye
nin sirajuru in kɔnɔ, n b’a fɔ n yɛrɛ kɔnɔ ko jigiya bɛ Mali ye halibi ».
Mɛtɛrɛ
damadɔ o kɔfɛ, Umaru tun bɛ yen, sariyakow dipulɔmutigi y’ale ye, a tun bɛ ka
segin k’a ka ɲininnisɛbɛn kalan. « Ne tilala n ka kalanw na o bɛ san fila bɔ,
nka ne ma deli ka baara kudayi sɔrɔ. Nin ɲɔgɔndan in na ne b’a fɛ ka n garijɛgɛ
sifilɛ. Ale fana terikɛ Mahamadu tun b’a nɔfɛ, a y’a ka ɲininnisɛbɛn sɛbɛnni
lase balaka-balaka la. « Ne ye n ka telefɔni feere walasa n ka se ka n ka
sɛbɛnw fotokopili ani tɛnburuw musakaw sɔrɔ, wa n ma nimisa o kɛli la. Sabula
mɔgɔ ka kan ka wari don i ka siniɲɛsigi dafɛ ». Dogodogo wɛrɛ la, muso denmisɛn
fila tun bɛ yen, minnu dusu kasilen bɛ kosɛbɛ. U la kelen n’o ye Fanta ye, san
27, marali dipulɔmutigi y’ale ye, a tun b’a la ka lɛrɛ filɛ a ka mɔntɔrɔ kan. A
ka fɔ la, « ne bɔra Kayi kunun nɛgɛ kanɲɛ 22 waati la. N donna Bamakɔ yan nɛgɛ
kanɲɛ 5 waati la. N ma sunɔgɔ, nka n bɛ yan ». A tɔɲɔgɔnmuso Safiyatu, o ye
yɛlɛ misɛnnin kɛ, k’a kanto ko : « A ko man nɔgɔn, nka ni ne ye jamaba ye yan, n
b’a dɔn ko n kelen tɛ. Hali ni ne sera ka ɲɔgɔndan kɛ ko n ma wasa sɔrɔ a la, n
bɛ segin k’a kɛ san wɛrɛ ».
Mangorosun
kɔrɔ, ɲininnisɛbɛntigi dɔw tun kolokololen bɛ yen u sigilen duguma u b’a la ka
segin u ka walandaw kan nafoloko kan. Musa tun b’u cɛla, foroba dipulɔmutigi
don. A ka fɔ la, « a ka di an ye dɔrɔn ka se ka mako ɲɛ an ka jamana ɲɛ, ka
jɔyɔrɔ dɔ sɔrɔ, ka baara kɛ hɔrɔnya kɔnɔ ». Musomannin dɔ tun b’ale kɛrɛfɛ, ko Kadidiyatu,
o ka fɔ la : « a bɛ fɔ tuma dɔw la ko denmisɛnw tɛ baara fɛ, nka e k’i lamini
filɛ. An bɛ mɔgɔ ba caman bɔ yan, an jɔlen b’an sen kan kabini fajiri, min b’a
to an na se ka garijɛgɛ sɔrɔ k’an ka sɛbɛnw bila ».
Waati b’a la
ka janfa. Tile bɛ ka kunnanya. Jisumafeerelaw bɛ yaala la jama dala, jisuma
mana wɔɔsilenw b’u tɛgɛw kɔnɔ. Mɔgɔw bɛ sannni na k’u min ani k’u ɲɛw ko. Fatu,
san 22, n’o ye dɔ yɛlɛ o bɛ ji dɔ min. A ka fɔ la, « a b’i n’a fɔ an bɛ nɔrɔnkola
ɲɔgɔndan de kɛ fɔlɔ sanni k’an se jamana yɛrɛ ta ma ». Mɔgɔ wɛrɛ ko : «
n’an sera ka nin funteni in ku, o b’a jira ko an labɛnnen don ka fanga ka baara
kɛ ». Yɛlɛkanw bɔra fan bɛɛ fɛ o kuma na, ka sɔrɔ k’u ɲɛsin u nakun sɛbɛ ma
tuguni.
Sɛgɛn tun bɛ
kɔlɔsi mɔgɔ caman ɲɛ kan. Dɔw yɛrɛ bagolen bɛ duguma, dɔw fana sɛmɛnnen bɛ
kogow la. Aminata fa, ale tun sigilen don k’a hakilila tigɛ, nka a ɲɛ banbannen
bɛ da la, don bɛ kɛ min fɛ ka sɛbɛnw bila. Tuma min na a denmuso bɔra, nisɔndiya
kɔlɔsira a ɲɛda kan kosɛbɛ. O ko, « a ɲɛnabɔra, n sera ka n ka sɛbɛnw bila! ». A
fa wulila k’a ɲɛda saalo ka jisuma mana kelen sin a denmuso la. A ko « a barika
Ala. Nin y’a daminɛ ye, n denmuso, i y’i ka kɛta kɛ ». Jama b’a la ka
mununmunun. Mɔgɔ dɔw bɛ ka na, dɔw fana bɛ ka taa. Dɔw yɛrɛ b’a la ka filiw
latilen u ka ɲininnisɛbɛnw kan. Dɔw fana jɔ-jɔlen bɛ ɲɔgɔn kɔ tɛnburuw nɔfɛ.
SANNIFEERE- Nɛgɛ kanɲɛ 15 waati la, feerelikɛlaw
y’u ka minɛnw dalajɛli daminɛ. Ɲininnisɛbɛnw bilabaaw fana bɛ ka taa
kelen-kelen, u sɛgɛnnenba, nka u hakili sigilen. Baro tɔ bɛ sɛbɛnw bilalen kɔ
de kan sa. Dɔw ka kuma bɛ kiimɛnisenw kan. Cɛmisɛnnin dɔ, sɛbɛnw b’a kɔngɔn na,
bɛɛ b’a la ka jɔrɛ ni fɛn min ye, o y’o fɔ dakuruɲɛ kelen na : A ko « hali ni
ne ma wasa sɔrɔ ɲinan, n kɔni y’a sifilɛ. O ye sebaaya dɔ ye fɔlɔ.»
Feerelikɛlaw
nanen bɛ u sigi fan bɛɛ fɛ. Jisumatigiw ni dumunifɛntigiw, parasɔli kɔrɔbaw b’a
dɔw kunnan, karitɔnw y’a dɔw ka minɛn dalan ye, dɔw yɛrɛ bɛ ka palanw dabiri k’u
sigi u kan. Bɛɛ b’a sigiyɔrɔ dɔn. Feerelikɛla Mariyamu ka fɔ la, « ne bɛ
tɛnburuw feere yan o bɛ san 7 bɔ », a tun sigilen bɛ ka gu giriyasi la. A ko «
ni ɲɔgɔndanw sera, o ye gintanba y’anw bolo. Don dɔ la ne bɛ se ka tɛnburu 500
feere. Denmisɛnw bɛ na tuma dɔw la u kɔrɔtɔlenba, dɔw tununnen. U t’a dɔn hakɛ
min ka kan ka sara sɛbɛn kelen kama, an b’olu bilasira » : tɛnburu sɔngɔ b’a ta
sefawari dɔrɔmɛ bi duuru (d50) la ka se dɔrɔmɛ kɛmɛ (d100) ma. Muso in kɛrɛfɛ, cɛmisɛnnin
dɔ tun bɛ yen, o ko : « Maman, tɛnburu bi duuru ta fila di yan ».
Kadidiya tun
sigilen bɛ ban kan, ale fana b’a fɛ ka ɲɔgɔndan in kɛ, a tun bɛ ka Usumani lajɛ
koɲuman o kɛtɔ k’a ka ɲininnisɛbɛn dilan. A ye kumasen damadɔw dajirala a la, o
y’olu don a kun. A ko « ne tilala n ka marali kalanw na, nka ne tɛ fanga
taabolo dɔn kosɛbɛ. Ni e tun tɛ, ne tun na mɛɛn nin dala ».
Banbali kan
an ɲɛfɛ, jama tun bɛ feerelikɛla wɛrɛ kunnan : jisumatigi don. Musow, a dɔw ye
denmisɛnw ye, minɛnw falen b’u kun jisuma manaw na. U bɛ kule la funteni kɔrɔ :
« Ji suma bɛ yan !Ji suma bɛ yan !» U mankan ni motow kilakisɔnnikan donnen bɛ
ɲɔgɔn na, ka fara sɛbɛnbilalaw mankanw kan. Fatumata san 13, feerelikɛla dɔ don,
a kɛlen bɛ fo k’a kamanw jigin jidoni kɔrɔ. A ka fɔ la, « ne bɛ feere kɛ yan ka
tɛmɛn yɔrɔ wɛrɛ kan. Funteni bɛ kosɛbɛ, mɔgɔw bɛ mɛɛn makɔnɔni na, ji bɛ san o
la ka caya. Ne bɛ se ka palan ɲɛ fila feere tile kɔnɔ ».
Kufeerela dɔ
y’a ka kubarama dayɛlɛ walasa mɔgɔw k’a dɔn ku b’a kun. Fo yɔrɔ jan fɛ, dɔ fana
bɛ ka bɔnbɔn feere ani bikiw. Denmisɛnw bɛ weleli kɛ fotokopiko la. Dɔw ta ye
lɛtɛrɛ foroko suguya caman ye walima semizi manamaw. Jama bɛ yen bɛɛ n’a ka
kɛta, sɛbɛnbilalaw makow kama. Ibarahimu
ka fɔ la, a bɛ fɔ tuma dɔw la ko fanga ka suman a ka baara fɛ». Ɲɔgɔndan fɛn o
fɛn, sɛbɛnw bilali fɛn o fɛn, o ye garijɛgɛ kura ye. Anw bɛ balo foroba baara
la », jiridenfeerela in y’o fɔ ni yɛlɛ ye, musomanninw b’a la ka nsɛrɛ san a
bolo k’u sigi k’o dun a kɛrɛfɛ suma na baro kɔnɔ.
Gɔfɛrɛnaman
ka baara ɲɔgɔndanw mana se, jama de bɛ na ɲɔgɔndanw sɛbɛnbilayɔrɔ fa tewu, nka
ɲininnisɛbɛn kelen o kelen, cɛsiri dan bɛɛ don u labɛnni na, denbayaw bɛ hami
kosɛbɛ n’u ka mɔgɔw ye a ko la. O n’a ta bɛɛ, min bɛ kɔlɔsi baara ɲininbaaw ɲɛ
kan, o ye jigisigi ye.
Asitan KIMIRI
Esɔri sɛbɛnnijɛkulu
Dɔkala Yusufu Jara
Sports.
Vente de carburant.
Vente des produits phytosanitaires.
Sport/football.
Terrorisme à Kita.
Salon des armements.
