Bolo bɔli baaara la k’a sababu kε kɔrɔ ye : Bin bε wariko kεcogo la

Kabini san 2016, nin bin in jate sera sefawari miliyari 51,8 ma ; wa san o san dɔ bε fara o kan. A sababu ye pansiyɔn cayali ye ka taa a fε, ani dɔ bɔli niyɔrɔ sarataw hakε la baarakεlaw fanfε.

Par

Gansira vendredi 03 novembre 2023 à 09:21
Bolo bɔli baaara la k’a sababu kε kɔrɔ ye : Bin bε wariko kεcogo la

Gɔfεrεnaman baara kεcogo kɔlɔsili cakεda la, lajεba min daminεna pansiyɔnko gεlεyaw kan Mali kɔnɔ, minisiriɲεmɔgɔ Dr Sogεli Kokala Mayiga y’o nun donni ɲεmɔgɔya kε kunun alamisa nowanburukalo tile 2 san 2023. Tile fila lajε don. Mɔgɔ minnu bolo bɔra baara la k’a sababu kε kɔrɔ ye, n’a bε fɔ u ma tubabukan na « ereteretew », a labεnna olu ka faraɲɔgɔnkantɔnba fila fε, n’o ye (Fnar) ani (Conari) ye.

Nin lajεba fɔlɔ in senfε, bolo bɔlenw, hadamadenya lakananjεkuluw, baara minnu ɲεna u bolo ani don nata ko bolodataw, u bεna kuma olu kan. Seko ani dεsεko minnu bε pansiyɔnko kɔnɔ, kuma bεna kε olu fana kan, walasa sɔnja min bε pansiyɔntalaw la, nɔgɔya ka se ka don o la. Sariya ye wajibi minnu dantigε pansiyɔnko yεrε la, kumaɲɔgɔnyaw bεna kε o fana kan. O b’a to fiɲε minnu bε baara kɔnɔ, furakεcogo ka sɔrɔ u la ka kεɲε ni sariya ka dantigεcogo ye.

« Fnar » ɲεmɔgɔba Seyidu Mɔzɔn Tarawele ye ɲεfɔli dɔ kε. A ko hakilijakabɔw kun ye gεlεyaw ka se ka dantigε, k’u furakεcogo fana dantigε, baarakεla kɔrɔ an’a lakananbaa cε. A y’a ɲinin jama fε, fεn o fεn bε u kun an’u kan cε, u k’a fɔ, hakilila falenw ka k’u kan.

Seyidu Mɔzɔn ka fɔ la, jεn kεra ni sariya n° 2018-053 min ye n’a tara zuwεnkalo tile 11 san 2018 pansiyɔnko kan, o de nana ni sɔnja ye gɔfεrεnaman ani sigidaw tɔgɔla baarakεla kɔrɔw la. A labanna, nafa minnu kofɔlen don pansiyɔnko sariya kura kɔnɔ, o tε se baarakεla kɔrɔw ma, minnu bolo bɔra baara la san 2019 zanwuyekalo la. Wa o sariya in de ye pansiyɔntala kε kulu suguya fila ye, minnu ma minε kelen ye nafako la.

Nin gεlεyaw n’u ta bεε, Seyidu Mɔzɔn Tarawele da sera ɲεtaakow ma pansiyɔnko la ka ɲεsin baarakεla bolo bɔlenw ma pansiyɔnko sariya kɔnɔ ani u n’u lakananbaa cε. Sabula pansiyɔntala dɔw b’u ka pansiyɔn sɔrɔ wari cili la u ma u ka nimɔrɔw la, pansiyɔn dɔw bε sara bankiw fε, mɔgɔ bolo bɔlen hakε jate bε to ka minε waati ni waati. A y’a jira ko ɲεtaako dɔw fana ye musaka dɔ binni ye ka bɔ pansiyɔn kan, pansiyɔn jate bɔcogo san duuru labanw kɔnɔ, san hakε min ka kan ka kε bilankɔrɔ sarali la lakananbaa ye ani gɔfεrεnaman kεli ka dɔ fara a niyɔtrɔ sarata kan ; o bɔra 8% na ka se 13% ma. Bolo bɔli baara la, o waati bε daminε san 55 la k’a sɔrɔ yεlεma ma don a ka AMO la. O ɲεsinnen don gɔεrεnaman ani sigidaw baarakεla kɔrɔ bεε ma.

Minisiriɲεmɔgɔ ye jigisigikuma fɔ. A y’a jira ko mɔgɔ bolo bɔlen tεna sigi kulu suguya fila ye an ka jamana kɔnɔ. Gɔfεrεnaman ye cεsiri min kε ni yεlεma ɲuman donni ye pansiyɔnko la walasa u ka se k’u ka ɲεnamaya kε nɔgɔya la baara bilalen kɔfε, a ye hakililajigin k’o la. 20% farala pansiyɔn kan ; n’o ye 5% ye san o san. O b’a jira ko gɔfεrεnaman ye sefawari miliyari 1,7 min taa o kow dafε, o yεlεnna ka se fo 10,4 ma san 2015. O ye 606% faralen y’a kan san 8 kuntaala kɔnɔ.

Dr Sogεli Kokala mayiga y’a jira, ko INPS ye jate minnu sεmεntiya, kabini san 2016, bin bε ka kɔlɔsi pansiyɔnko la k’a sababu kε wari sarata hakε cayali ye san o san. O bin jatera k’a daminε san 2015 la ka se san 2023 ɔkutɔburukalo ma, ka kε miliyari 51,8 ye. O sɔrɔla pansiyɔn sarata hakε cayali fε ka taa a fε, ka sagon niyɔrɔdita hakε kan pansiyɔntalaw fε. San 2016 y’a sɔrɔ niyɔrɔdila 4,6 tun bε yen bolo bɔlen kelen kama ; san 2019 o jiginna ka kε 3 ye bolo bɔlen kelen kama.

Mohamεdi JAWARA

Dɔkala Yusufu JARA

Dɔkala Yusufu Jara

Nin fana kalan : Musow yɛrɛ dama cɛ teriya : Dannaya ani jantonyɛrɛla dan bɛɛ don

Musomanninw yɛrɛ dama cɛ teriya, tuma caman na a bɛ laban masiba la, ni dɔ bɔra dɔ ka janfa kalama. O la, teriya jɛlen, min donna mɔgɔw cɛ kabini denmisɛnninya waati la, a dɔw la, o bɛ sin ka dabila.

Nin fana kalan : Agibu Danbɛlɛ : Mali ɲɔgɔlɔn cɛba dɔ fatura !

Fɔkatɛmɛn tɛ ; an ka jamana ɲɔgɔlɔnko dɔnbaa ŋana dɔ fana fatura. A fatura bana kuntaala jan dɔ senfɛ..

Nin fana kalan : Ɲɔrɔn : Mali sɔrɔdasiw ye kojugubakɛla bi saba daji

Marifa caman : pisitole mitarayɛri 19, AK 47, mitarayɛri PKM, mugu jugu fililan sarikɔnba kan (LRAC) o 1 ani kisɛ caman sɔrɔla u kɔ.

Nin fana kalan : « Amap » kolatigɛkulu ka laadala lajɛba 47nan : Dantigɛlikumaw kɛcogo ɲuman ani yɛlɛmani ɛntɛrinɛtiko kan, sinin kɛlen don olu de kan kosɛbɛ san 2025 baarakɛnafolo kɔnɔ

O yecogo in waleyali b’a to cakɛda in ka se ka sangaɲɔgɔnma saman ka taa a fɛ a toli la ten kan ka taa a fɛ kunnafoniko bolofara caman na.

Nin fana kalan : Mali-Gana ka jɛkabaara : Mali furancɛlafanga jamanakuntigi welela jamanakuntigi Jɔni Daramani Mahama sugandilen sigili la fanga la

Nin bonya in ka bɔ Gana jamanakuntigi la, o bɛ dɔ farali kofɔ jamana fila in cɛ jɛkabaara fanga kan ka taa a fɛ, fo ka walangata ka se a ni AES kɔnfederasɔn jamanaw cɛ ma. Gana sago don ka dɛmɛn don u ka basigi ɲɛtaa la.

Nin fana kalan : Jamanakuntigi ka san kura cikan fasojama ye : « Faso ka ɲɔgɔndɛmɛn taacogo ani yɛrɛmahɔrɔnya yɛrɛ-yɛrɛ min, ni Malidenw b’o hami fo k’o sennaminɛ, o man kan ka dan sira la »

Jamana dugukolo mumɛ basigili wulikajɔw, yuruguyurugu ani faso nafolo burujali kɛlɛli, sɔrɔ yiriwali, kuranko gɛlɛya furakɛli, dipulomasi ni kɔnfederasɔn sigili ye sahelikungo jamanaw cɛ (AES), ka fara ko wɛrɛw kan, olu kɛra furancɛlafanga jamanakuntigi ka laseli kɔnɔko kunbabaw y.

Tigi ka sεbεnniw

Musow yɛrɛ dama cɛ teriya : Dannaya ani jantonyɛrɛla dan bɛɛ don

Musomanninw yɛrɛ dama cɛ teriya, tuma caman na a bɛ laban masiba la, ni dɔ bɔra dɔ ka janfa kalama. O la, teriya jɛlen, min donna mɔgɔw cɛ kabini denmisɛnninya waati la, a dɔw la, o bɛ sin ka dabila.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 08 janvier 2025 à 16:11

Agibu Danbɛlɛ : Mali ɲɔgɔlɔn cɛba dɔ fatura !

Fɔkatɛmɛn tɛ ; an ka jamana ɲɔgɔlɔnko dɔnbaa ŋana dɔ fana fatura. A fatura bana kuntaala jan dɔ senfɛ..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 08 janvier 2025 à 16:09

Ɲɔrɔn : Mali sɔrɔdasiw ye kojugubakɛla bi saba daji

Marifa caman : pisitole mitarayɛri 19, AK 47, mitarayɛri PKM, mugu jugu fililan sarikɔnba kan (LRAC) o 1 ani kisɛ caman sɔrɔla u kɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 08 janvier 2025 à 16:07

« Amap » kolatigɛkulu ka laadala lajɛba 47nan : Dantigɛlikumaw kɛcogo ɲuman ani yɛlɛmani ɛntɛrinɛtiko kan, sinin kɛlen don olu de kan kosɛbɛ san 2025 baarakɛnafolo kɔnɔ

O yecogo in waleyali b’a to cakɛda in ka se ka sangaɲɔgɔnma saman ka taa a fɛ a toli la ten kan ka taa a fɛ kunnafoniko bolofara caman na.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié vendredi 03 janvier 2025 à 11:08

Mali-Gana ka jɛkabaara : Mali furancɛlafanga jamanakuntigi welela jamanakuntigi Jɔni Daramani Mahama sugandilen sigili la fanga la

Nin bonya in ka bɔ Gana jamanakuntigi la, o bɛ dɔ farali kofɔ jamana fila in cɛ jɛkabaara fanga kan ka taa a fɛ, fo ka walangata ka se a ni AES kɔnfederasɔn jamanaw cɛ ma. Gana sago don ka dɛmɛn don u ka basigi ɲɛtaa la.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié vendredi 03 janvier 2025 à 11:07

Jamanakuntigi ka san kura cikan fasojama ye : « Faso ka ɲɔgɔndɛmɛn taacogo ani yɛrɛmahɔrɔnya yɛrɛ-yɛrɛ min, ni Malidenw b’o hami fo k’o sennaminɛ, o man kan ka dan sira la »

Jamana dugukolo mumɛ basigili wulikajɔw, yuruguyurugu ani faso nafolo burujali kɛlɛli, sɔrɔ yiriwali, kuranko gɛlɛya furakɛli, dipulomasi ni kɔnfederasɔn sigili ye sahelikungo jamanaw cɛ (AES), ka fara ko wɛrɛw kan, olu kɛra furancɛlafanga jamanakuntigi ka laseli kɔnɔko kunbabaw ye fasojama ma, a ka san kura dugawudon kɔnɔ..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié vendredi 03 janvier 2025 à 11:05

AES ka jɛkabaara : Minisiriɲɛmɔgɔ Abudulayi Mayiga taara Ɲame

Minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga cunna Ɲame sibiri desanburukalo tile 28 san 2024 wulayanfan fɛ sanfɛkɛlɛcɛw ka pankurun dɔ la. Minisiriɲɛmɔgɔ ni Maliden minnu sigilen bɛ Ɲame, u ye ɲɔgɔnye kɛ..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié lundi 30 décembre 2024 à 12:50

L’espace des contributions est réservé aux abonnés.
Abonnez-vous pour accéder à cet espace d’échange et contribuer à la discussion.
S’abonner