Mali
furancɛlafanga jamanakuntigi Zenerali darimɛ Asimi Goyita ka taama senfɛ Musuku
Irisijamana faaba la tarata zuwɛnkalo tile 24 san 2025, a ye Maliden sigilenw
Musuku olu bisimila.
Kumasen dɔw bɛ yen u fɔ tuma na, u bɛ kɛ kɔlɔsiminɛko ye. A dɔw fana waati kuntaala jan kɔnɔ, u bɛ kɛ kiraya kumaw ye. Zuwɛnkalo tile 24 san 2025 Musuku, Maliden sigilenw Irisijamana na olu ɲɛna, furancɛlafanga jamanakuntigi Zenerali darimɛ Asimi Goyita ye muɲunni cikan dɔ lase. O kɔrɔfɔ in, mɔgɔ caman y’a mɛn k’a kɛ i n’a fɔ bisigi. Bi, a ka kumaw kɛra sinikan ye.
Jamanakuntigi ka fɔ la, an bɛ kɛlɛ min na, waati kuntaala jan ko don. A sebaaya
tɛna se ka sɔrɔ san kelen walima fila kɔnɔ. A bɛ se ka sɔrɔ waati kuntaala jan
de kɔnɔ. A bɛ kɛ, fo dɔw bɛna timinangoya — Fosi t’a bali. Nka fo an k’an
banba. Fosi kelen ma ɲɛ fɔlɔ. Waati gɛlɛnw bɛna kɛ yen tuma bɛɛ la.
Jamanakuntigi ye kɔrɔfɔ in lase masumanya kɔnɔ, basan jɛman b’a kanna, Musuku
lajɛkɛsoba kɔnɔ sɔrɔsasiya majiginni ani fasoden ɲumanya fiɲɛ tun bɛ lengelanga
la min kɔnɔ.
Kalo damadɔ o kɔfɛ, Mali ye gɛlɛya sɔrɔ, da tun sera min ma kɔrɔlen. Bamakɔ
tajifeereyɔrɔw ani marayɔrɔ dɔw taw tajiko gɛlɛya wulila, mɔbilitigiw ni
mototigiw b’u juruninton fo yɔrɔ jan taji nɔfɛ tajimayɔrɔw la. Jamana ye tajiko
gɛlɛya sɔrɔ min ɲɔgɔnna tun ma deli ka kɛ fɔlɔ — o gɛlɛya tɛ dɔwɛrɛ ye
« sɔrɔko kɛlɛ » kɔ, min dabɔra balan dali kama Mali ka yɛrɛya ɲɛ. Nka
Mali fasojama hɔrɔn ye faamuyali kɛ, k’a dɔn ko jamana sɔrɔ nkɔɔnɔ minɛni de
don.
Tajidɛsɛ marifa kan sumannen yɛrɛya jɔli ɲɛ
A bɛ dɔgɔkun caman bɔ sa, bin b’a la ka kɛ tajidoni mɔbilibaw kan u dontɔ
Mali kɔnɔ, ka siraw tigɛ walima ka taamaw sennasumanya. Jagosiraw kɛra
kɛlɛdagaw ye. Nin tajidɛsɛ laɲinnen in, ka fiɲɛ tigɛ denbayaw la ani ka baaraw
silasa, bolifɛn ntanya tɛ. Sɔrɔko kojugubakɛ kɛcogo kura de don ka tintin an
kun kɔkan jamanaw fɛ minnu bɛ kojugubakɛ senkɔrɔmadon.
Zenerali darimɛ Asimi Goyita, i n’a fɔ lasɔminikan, a tun ye nin kɛlɛ in
natɔ ye. San 2024 zuwɛnkalo la Sikaso, a ye kojugubakɛ kɛcogo saba walanwalan
Mali kan : « marifatigiw ka kojugubakɛ, kunnafoni kojugubakɛ, n’o lakodɔnnen bɛ
ni kɛlɛ kɛli ye ni kunnafoni ye, ani sɔrɔko kojugubakɛ ». O laban in ye jan
yɛrɛ de ye — a tɛ fagali kɛ ni kisɛ ye, fo sɔrɔfɛnw dɛsɛli. A b’a ɲinin ka
jamana sigi a sentɛgɛ kɔnɔ ni dusukasi ye, ka fasojama lasu ka bila fanga la,
ka sirili kuran na, o bayɛlɛma ka kɛ bagabagalan ye.
Jamanakuntigi Goyita ka kɔrɔfɔ kɔnɔ Musuku, a tun ye ja kumata sugandi, min
bɛ ɲinin ka kɛ walanda ye : « A b’i n’a fɔ taama senfɛ pankurun na :
pankurunbolila k’a fɔ ko an bɛna don jingijanga kɔnɔ. Pankurun bɛ kurukuru,
taamadenw ja bɛ tigɛ… hakililatigɛ bɛ laban a na o kɔfɛ. » Bisigi y’a kun bɔ
Mali bolo bi. Sisan tajidɛsɛ t’a jira ko a banna, nka tɛmɛnsira wajibiyalen don
— Yuguyuguli sira fɛ dulon yɛrɛ la kama kuranko la ani politikiko la olu sɔrɔla
wɔɔsi la.
Ka da a kan, kabini an y’an foosi ka bɔ Pari bolo ka sira ta ni Irisila,
Pekɛn ani Ankara ye, Bamakɔ ye dan kari sɔrɔko sira kɔrɔ la : o min tun bɛ ka a
ka siraw, a ka dankanw an’a ka kuran foro nɔgɔ don koɲuman fanga kɔnɔ. O siraw
kɛli an yɛrɛ ta ye, daamɛjuguyawale suguya bɛɛ dɔ b’a la, ka ta ka Mali sɛgɛrɛ
kɛnɛ kan walima dogo la.
Ka gɛlɛya bayɛlɛma ka kɛ nɔgɔyada ye
Nka jamanakuntigi y’a fɔ k’a bɔgɔrɔdɔn : nin kɛlɛ in na, kolo gɛlɛya dɔrɔn
t’a lɔtigɛ — fo ka gɛlɛya in de bayɛlɛma ka kɛ sinsinnan ye. « Fo an ka kɛ
disidakow fɛ, ka da a kan olu de b’an dilan ani ka kɔrɔ di an ka kɛlɛ ma »,
jamanakuntigi sinsinna nin kuma in kan Musuku. Hakilila ye ka tajidɛsɛ kɛ ko
kura motɛri ye ani ko daminɛyɔrɔ kura ka ɲɛsin foroba gɛlɛya in kunkankow ma,
ka dɔ fara faso labɔli fɛnw na o siraw fanga kan, ka kuranko yiriwa an yɛrɛw fɛ
yan — tile kuran, baraziw kuran, gaaziw kuran — ani, kɛrɛnkɛrɛnnenya la, ka
sɔrɔko yɛrɛya fara ka bɔ diɲɛ suguba gɛlɛyaw la.
Dɔw ye fiɲɛ tigɛli ye
yɔrɔ min na, Zenerali darimɛ Asimi Goyita ye kologɛlɛya ani muɲunni sɛgɛsɛgɛli
kuma fɔ yen. Politiki ani hakili kɔrɔbɔli don Mali jɔli ani fasojama ka kandili
dantigɛli la, k’o tɛ ɲɛ kɔrɔfɔ dama na walima tariku tiɲɛ. An kɛrɛfɛjamana dɔw
faaba kɔnɔ, dɔw bɛ k’an ka gɛlɛya ye i n’a fɔ « lonpolanpa kuntaala
jan » ; olu hami tɛ fosi ye Mali dafirili kɔ u yɛrɛw ka zewopolitiki
nafaw kama. Dɔw fana b’a ye o ɲɛ jugu kan, ko jɔli ɲɛtaa kɔrɔbɔli don.
Jamanakuntigi ni Maliden sigilenw Irisijamana na u ka
lajɛ zuwɛnkalo tile 24 san 2025 Musuku
Ka da a kan, Mali kɔfɛ, Saheli kungo bɛɛ de wulilen bɛ ka jɔ a ka sɔrɔko ni
politikiko ɲɛnamaya nɔfɛ yɛlɛma donni kama zewopolitiki cogoya la. Musuku yen,
Zenerali darimɛ Asimi Goyita y’a ka laseli kuncɛ ni kumasen ye a fasoden ɲɔgɔnw
ka kɔlɔsiminɛ bɛ boli min kan kosɛbɛ : « Disidakow bɛ bɔ ni nɔgɔyadaw ye tuma
bɛɛ la. An ka disidakow filɛ dɔɔnin ka tɛmɛn nɔgɔyadaw kan, minnu sirilen don u
la ». Tiɲɛ don, gɛlɛya bɛ yen, fasojama b’a la, ka a degun sɔrɔ, nka jamana
ɲɛmɔgɔw bɛ wulikajɔ suguya bɛɛ dɔ la, min b’a to an ka jamana bɛ se ka labɔ
fɛnw na an ka yɛrɛya bonya kɔnɔ. Ka da a kan jamana ɲɛmɔgɔw karankoba, o
ye Mali fasojama nafaw lafasali ye.
Jamana lakananbaaw ka fo kɛrɛnkɛrɛnnenya la. U cɛsirilen don kɛlɛdagaw la
kojugubakɛlaw ani jugu marifatigiw gɛnni kama fo u « dogoyɔrɔ labanw » na,
u bɛ wulikajɔ suguya bɛɛ dɔ fana na jamana mabɔli poroze laɲinnnen kama, nka
dan bɛ ka kari an na o kɛlɛ la. Mali lakananbaaw b’a la ka tajidoni mɔbilibaw
dandan ka don jamana kɔnɔ bin kana k’u kan, o mɔbilibaw nacogo b’o seereya
basigi kɔnɔ.
Baara in b’a la ka kɛ tiɲɛ na gundo la, nka ni a ɲɛdɔnni ye.
Tajidoni mɔbilibaw dandanni kɔfɛ, u b’a la ka kojgubakɛlaw kɛlɛ. AES ka
kɛlɛboloba bɛ k’a jeninyɔrɔ fin kosɛbɛ kojugubakɛla ɲɛmɔgɔw dajili la. Jamana
lakananbaaw b’a la fana, ka kɛlɛ caman kɛ kojugubakɛlaw kama jamana fan bɛɛ fɛ.
Bi, bilisaɲagami kɛlɛ in na, Mali bɛ k’a ɲinin faranfasiya la, ka tajiko
gɛlɛya bayɛlɛma ka kɛ yɛrɛya sɔrɔli ye, ni jamanadenw ye, minnu muɲuncogo
diyalen bɛ bɛɛ ye. «Jingijangayɔrɔ » ye yen de ye. Nka, i n’a fɔ panni gɛlɛn
fɛn o fɛn na, pankurunbolila m’a bolo jigin. O ma kɛ fiyewu, pankurunbolikulu
ɲɛkɔrɔ, cɛw ɲɛkɔrɔ, a b’i n’a fɔ a donnen a ka lakanankulu kɛrɛnkɛrɛnnen
ɲɛmɔgɔya warawolo kɔnɔ, o taabolo dɔ ye delili ye bagabagali la.
Dɔkala
Yusufu JARA
Alasani
Suleyimani
Dɔkala Yusufu Jara
Femme de Siby.
Coupe UEFOA U17.
Coupe UEFOA.
Coupe de la confédération.
Conseil des ministres.
Coupe du monde.
