Lamini tile tan ni duuru wulikajɔ tako 26nan baaraw nun donna San farikoloɲɛnajɛkɛnɛ kan sibiri tɛmɛnnen in na minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga fɛ. A bɛnna ni lamini don kɛrɛnkɛrɛnnen diɲɛ kɔnɔ (wuzɛnkalo tile 5) o wulikajɔ ani kungo cɛncɛnfugaya ni ja kɛlɛli don fana ye diɲɛ kɔnɔ (zuwɛnkalo tile 17). Maaba caman tun b’a kɛnɛ kan ; kɛrɛnkɛrɛnnenya la lamini, lasaniyali ni yiriwali kuntaala jan minisiri Madamu Dunbiya Mariyamu Tangara ani Nizɛri lamini minisiri Kolonɛli Mayizama Abudulayi.
San dugu tun sɛbɛkɔrɔ masirilen ka bɛn ni ko in cogoya ye ka minisiriɲɛmɔgɔ n’a nɔfɛjama kunbɛn ni nisɔndiya ye. Lajɛ in daminɛni labɛnbaa tun ye lamini minisiriso ye lamini ni yiriwali kuntaala jan cakɛda (AEDD) fɛ. Nin lamini tile tan ni duuru wulikajɔ in bɛ ka kɛ masalakun fila kan : «ka diɲɛ pɔsɔninni dabila ni manaw ye» (lamini tɔgɔladon diɲɛ kɔnɔ) ani «ka dugukolow nafa lasegin u ma, ka nɔgɔyasiraw labaara» (kungo cɛncɛnfugaya kɛlɛli don diɲɛ kɔnɔ). San mara sɔrɔfɛnw n’a dɔnniyaw tun ye wasa ye kɛnɛ kan. A tile 15 kɔnɔ, baara kɛta suguya caman bolodalen don ; kɛrɛnkɛrɛnnenya la barosigiw masalakunw kan, lafaamuyali kanpaɲiw, jirituruw, ɲɔgɔndanw fosdenyakow kan ani bolofɛnjiraw.
Minisiriɲɛmɔgɔ kɛlen ka kuma ta, a fɔlɔla ka foli di jamana lakananbaaw ma dugukolo lakannni kɛlɛdagaw la, ka taasibila kɛ ka ɲɛsin kojugubakɛ mɔgɔ bɔnɛnenw ma. A ye San mara sugandikun sɛmɛntiya n’a lamini tiɲɛcogo, a disidakow, a nɔgɔyaw ka kɛɲɛ ni hadamadenya ɲɛtaa ani lamini fɛnw tagancogo ye.
Ni lamini nin tile 15 lajɛ in ye, gɔfɛrɛnaman b’a fɛ, minisiriɲɛmɔgɔ ka fɔ la, ka dɔ fara sigida lafaamuyali ani fasodenya fanga kan lamini saniman ani yɛlɛma ɲuman donni na ɲɛnamaya kɛcogo la ni baara kɛbaa bɛɛ sendonni ye. Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga bolo, Faso ka fɛɛrɛ ɲɛtaa ani yiriwali kuntaala jan (SNEDD 2024-2033) na, o sinsinnen don «Mali Kura ɲɛtaa sira kan ka bɛn san 2063 ma», o ka yecogo kan.
A sinsinnen don baara kɛta jɔnjɔnw kan, i n’a fɔ lamini labatoli sɛnɛ, jirituru, dugukolow tɔpɔtɔli jɛkabaara kɔnɔ ani kungo kɔnɔ nafaw donni ba la, k’u kɛ sɔrɔ jiidilanw ye sigidalamɔgɔw bolo. Disidakoba nata dɔ ye manako kɛlɛli ye. An ka dugubaw, dugu misɛnw ni bugudaw falen bɛ manaw na tewu ka dugukolo ɲɛ geren, ka fiɲɛ pɔsɔnin ani ka foroba kɛnɛya don nkalama na. A seginna lamini minisiri ka kuma dɔ kan, ko ka sariya labatoli wajibiya lamini taganni na.
Ni furancɛlafanga jamanakuntigi ka yamaruya ye, gɔfɛrɛnaman y’a kandi yɛlɛma kura caman kama, i n’a fɔ yɛlɛma ɲuman donni sariyakow ni fangabulonkow cogoyaw la, fununw fɔli ɲɔgɔn kɔ donɲɔgɔnna foroba politikiw kɔnɔ, wari ɲininni lamini lakananni waleyaw kama, ani lamini tɔpɔtɔli ɛntɛrinɛti sira fɛ walasa baaraw ka se ka kɛ koɲuman ani jɛlenya la.
BAARA ANI KANDILI- Lamini minisiri Madamu Dunbiya Mariyamu Tangara ye foli di minisiriɲɛmɔgɔ ma a ka taama na ka se nin kɛnɛ in kan, o ye kandiliba ye lamini kunkanko la. A fana ye foli kɛ Nizɛri lamini minisiri Kolonɛli Mayizama Abudulayi la, ani ka foli lase Burukina Faso ma a ka senkɔrɔmadonni na. Minisiri y’a jira ko lamini tile 15 wulikajɔ tɛmɛnna laɲɛnamayali kan ; sabula ko caman sennaminɛnen don a kɔnɔ.
Foroba hakilijakabɔ, fasodenw lafaamuyali ani fɔkabɛn fɛɛrɛ waati don ka ɲɛsin lamini disidako buguntaw ma, i n’a fɔ, yɔrɔ pɔsɔninni ni manaw ye, dugukolow tiɲɛni, lamini kanfɛnw dɔgɔyali, nɔgɔw ani waatiyɛlɛma kɔlɔlɔw. Minisiri ka fɔ la, ɲinan masalakunw b’an wajibiya ka hakilijakabɔ kɛ sɔrɔ kɛcogo, sɔrɔfɛnw duncogo ani yɔrɔw labɛncogo la, walasa ka se ka dugukolow tagan waati kuntaala jan kɔnɔ, an’an ka jiw, an ka lamini kanfɛnw ani an ka ɲɛnamaya kɛcogo.
Sariya n°2014-024 min tara zuluyekalo tile 3 san 2014 n’a ta bɛɛ ka mana tolibaliw labaarali kɔn, minisiri Tangara y’a jira ko gɛlɛya b’a waleyali la. A k’ale ka minisiriso bɛ cɛsiri la ka se balanw kari ka bɔ yen walasa ka jaabi jɔnjɔnw sɔrɔ kɛnɛ kan.
O y’a sɔrɔ lamini minisiri y’a ka nisɔndiya jira denmisɛnw, musow, baarakɛlaw, ɲininnikɛlaw, sigida ɲɛmɔgɔw ani kɛnyɛrɛyew la u bɔli la k’u kunbɛn. A ko nin ye lamini tile 15 baaraw ni kandiliw ye, ka bɛɛ sendonni ɲinin dakun bɛɛ la. A ye wele bila baara kɛbaa bɛɛ ma, u k’u seko kɛ lamini pɔsɔninni kɛlɛli la ni manaw ye a ɲɛma, ka dugukolow nafaw lasegin u ma, an ka jamana sininama nafaw n’a gɛlɛyaw.
Nizɛri lamini, jiko ni lasaniyali minisiri Kolonɛli Mayizama Abudulayi y’a ka wasa jira a yeli la Mali ɲɛmɔgɔw kɛrɛfɛ. Mali ye baara minnu kɛ yɔrɔ pɔsɔninni kɛlɛli la, waatiyɛlɛma ani dugukolow nafa laseginni u ma. Nin kɛnɛ in bɛ baara kɛlenw jira, minnu bɛ sen na k’olu kofɔ ani ŋaniya ye minnu kɛli ye don nataw la k’olu fana dantigɛ.
A ko an bɛna famuyaba sɔrɔ AES kunkan. Ŋɔgɔlɔnw labɛnna masalakunw kan lamini kunkan, yaala kɛra ka bolofɛnjirayɔrɔw lajɛ, ka San dugutigibulon jɔli tufaden fɔlɔ da ani ka jirituru kɛ Saheli kungo jamanaw kɔnfederasɔn AES tɔgɔ la.
Dɔkala Yusufu JARA
Makan SISSOKO
Sefawari miliyari 2,6 ni kɔ bɔra gɔfɛrɛnaman fɛ ka don jibolisirabaw ni misɛmanw labɔli dafɛ walasa ka jisonko ɲɛsigi faaba kɔnɔ.
