Wula kɔnɔ denmisεnw ka cakεdako : Poroze « Fier II » bεna cakεda misεnnin 5.000 dayεlε

Mara ni desantaralizasɔn minisiri, ni gɔfεrεnaman ka kumalasela don Kolonεli Abudulayi Mayiga, a ye poroze in daminεni baaraw nun don Sikaso jumadon marisikalo tile 22 san 2024. A musaka bε se sefawari miliyari 59,5 ma, ka ɲεsin denmisεn 60.000 ma wula kɔnɔ. U bεna kalanw sɔrɔ walasa k’u sendon nafolo sɔrɔli baaraw la

Par

Gansira jeudi 28 mars 2024 à 16:43
Wula kɔnɔ denmisεnw ka cakεdako : Poroze « Fier II » bεna cakεda misεnnin 5.000 dayεlε

           Minisiri Madamu Bagayɔkɔ Aminata Tarawele filε kɔrɔfɔ la

 

Wula kɔnɔ baara ye an ka jamana yiriwali sen jɔnjɔn ye. Ale de kεbaa ka ca ; a bε surunya jamanaden 80% na. U niyɔrɔ jamanakɔnɔsɔrɔ (PIB) hakε la, o bε se 36% ma. O siratigε la, wula kɔnɔ baara ka kan ka don ba la ni poroze nafamaw ye, min b’a to a sɔrɔ bε se ka bonya kosεbε, ni cakεda fitininw ni mankanw sigili ye senkan.


Furancεlafanga ɲεmɔgɔw dalen b’o la. O de kosɔn, u bε ka wula kɔnɔ baara ɲεtaa waleyaw sennaminε ni cakεdako ye, walasa ka se ka denmisεnw sendon nafolo sɔrɔli la wula kɔnɔ baaraw sɔrɔ jɔlɔkɔ kɔnɔ ani baara misεnnin wεrεw, minnu tε o baara in ye. Denmisεnw sugandili o kama, o kɔrɔ ye Maliden jama 77% fanba ye wula kɔnɔ baaraw kεbaaw ye.


O la, i tε se ka sɔrɔ ni hadamadenya yiriwali kuma fɔ, an ka jamana kɔnɔ, kεrεnkεrεnnenya la wula kɔnɔ baarako la, n’i da ma se wula kɔnɔ denmisεnw ma. Denmisεnw de ye baara fin fanba kεbaaw ye. A ɲuman ye ka baarakεminεn ɲεnamaw ɲinin ka bila u ka bolo kan, ani ka baaraw musaka sɔrɔli nɔgɔya u ye. O de y’u ka gεlεya fanba ye. O b’a to u ka se k’u jeninyɔrɔ fin sangaɲɔgɔnma diɲε dayεlεlen in kɔnɔ.


Baaraw daminεni nun donna jumadon Sikaso mara ni desantaralizasɔn minisiri Kolonεli Abudulayi Mayiga fε, gɔfεrεaman tɔgɔ la. Baaradegekalan filanan, wula kɔnɔ denmisεnw sendonni an’u dεmεnni cakεdako la (Fier II) b’o hukumu kɔnɔ. Faso cakεdako, baarako ani baaradegekalan minisiri Madamu Bagayɔkɔ Aminata Tarawele, bulonba kɔnseyejεkulu (CNT) ka cidenw, Sikaso, Bugunin, Kucala, Segu, Kulukɔrɔ ani Kayi sigidaw n’u mara ɲεmɔgɔw, ka fara wula kɔnɔ denmisεnw ka jεkuluw ka cidenw kan, nin bεε tun bε kεnε kan.


« Fier II » ye Mali gɔfεrεnaman ka hakilila ye, min kɔkɔrɔmadonnen bε wula kɔnɔ baara yiriwali waribonba (Fida) ka fεεrε ni wariko jεkulu fε. A musaka bε se sefawari miliyari 59,5 ma, ka ɲεsin wula kɔnɔ denmisεn cεmanw ni musomanw ma, minnu si hakε b’a ta san 15 la fo 40. A laban na, denmisεn 60.000 bεna baaradegekalanw sɔrɔ u sendonni na nafolo sɔrɔli la. Poroze in bεna waleya Kulukɔrɔ, Sikaso, Kayi ani Segu maraw kɔnɔ ; sεrεkili 12 jateminεnen don a ko la. Taalen ɲεfε, a bε sɔn ka mɔɔnɔbɔ ka don Moti, Gawo, Tumutu ani Kidali maraw sεkεkεyɔrɔw la.


Minisiri Kolonεli Abudulayi Mayiga ka fɔ la, poroze in bε laban ka walangata ka don Mali mara bεε kɔnɔ. Baaraw kεli nin cogo la, o b’a jira ko furancεlafanga ɲεmɔgɔw hami ye k’u yεrε di a ɲεma baara kεrεnkεrεnnenw waleyali ma, walasa ka se ka yεlεma ɲuman don jamanadenw ka ɲεnamaya kεcogo la. A bε dabɔ jaabi minnu sɔrɔla poroze kun fɔlɔ « Fier I) na san 2014-2022 kɔnɔ, k’olu sinsin. O jaabiw de ye jigi sigi di ni fura jɔnjɔnw ye hεrε sɔrɔliko la denmisεnw ni sigidalamɔgɔ tɔw ma. Sɔrɔ sababuw de bεna walangata kosεbε ni baara kεtaw ye.


Cakεdako, baarako ni baaradegekalan minisiri Madamu Bagayɔkɔ Aminata Tarawele ka fɔ la, walasa o ka se ka sabati, fo wari bilakɔrɔ kuntaala jan ani wariko cakεdaw ka musakaw dicogo ka labεn koɲuman. Nafasɔrɔbaara (AGR) 12.000 ani wula kɔnɔ cakεda misεnnin 5.000 mɔgɔ kelen taw, olu bεna sugandi k’u musakaw di. O bε na ni baara 40.000 dayεlεli ye nafolo sɔrɔli baara ninnu kama. A b’a ɲinin wula kɔnɔ denmisεnw fε, u kana sɔn nin hεrε in ka taa k’u dan.


« Fida » ka ciden Umaru Mazu y’a ka nisɔndiya jira a yeli la nin kεnε in kan, a ye min jate taama duman daminε ye, seko ni yiriwali sɔrɔli la mɔgɔw fε, bayεlεmani donni baara la wula kɔnɔ denmisεnw fε sεnεkow la. Denmisεn minnu garijεgε donna poroze « Fier » ka dεmεn na, a dɔw ye seereyaw kε kεnε kan. Nεba Solo fana tun bε yen ka kεnε laɲaga kosεbε sanji misεnnin yεrε kɔrɔ. U taamana ka se gaw kɔrɔ ka denmisεnw ka fεn sɔrɔlen dɔw lajε poroze « Fier » sababu la Sikaso ntolantankεnε in kan yen.

Fuseyini JABATE Amap-Sikaso et

Dɔkala Yusufu Jara

Nin fana kalan : Fanga ka baara kɛli ni ɛnfɔrɔmatiki ye : Fura kura wɔɔrɔ jirala minisiriɲɛmɔgɔ la

Fanga bɛ k’a ka baara yɛlɛma kura ni ɛnfɔrɔmatiki ye, o sennateliya.

Nin fana kalan : Balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamayali : Bamakɔ Bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso y’a jeninyɔrɔ fin

Bamakɔ Bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso ye balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamaya juma sɛtanburukalo tile 12 san 2025, Kalaban-kura musow ka baaradegekalanso (CAFE) la. A kɛnɛ labɛnna bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso fɛ ni Kalaban-kura « CAP » ka jɛɲɔgɔnya ye..

Nin fana kalan : Minisiriw ka araba sɛtanburukalo tile 10 san 2025 laadalatɔnsigi laseli

Minisiriw y’u ka laadalatɔnsigi kɛ araba sɛtanburukalo tile 10 san 2025, jamanakuntigiso la Kuluba. A ɲɛmɔgɔya tun bɛ Zenerali darimɛ Asimi Goyita bolo..

Nin fana kalan : Lajɛba, baarabaw kɛli kama Afiriki kɔnɔ : A tako 1lɔ ye desanburukalo tile 2 ye ka se a tile 4 san 2025 Bamakɔ

Walasa ka se ka dɔ fara jago ni baarabaw kɛli fanga kan diɲɛ silamɛdiinɛ tɔnba ni silamɛdiinɛ cakɛda min ɲɛsinnen bɛ jago yiriwali ma, ni jago ni izininko minisiriso ka jɛɲɔgɔnya ye, u bɛna baarabaw kɛli Afiriki kɔnɔ, o lajɛba 1lɔ kɛ k’a daminɛ desanburukalo tile 2 la ka s.

Nin fana kalan : Sɛtanburukalo tile 22 labɛnw : Sira dɔw bɛ ka tigɛ waati dɔw kɔnɔ

Sɛtanburukalo tile 22 wulikajɔw labɛn hukumu kɔnɔ jamana lakananbaaw fɛ, lakananbaaw ɲɛmɔgɔba ye laseli kɛ, k’a jira ko sira dɔw bɛ ka tigɛ Bamakɔ kɔnɔ, a daminɛna bi tarata la sɛtanburukalo tile 16 san 2025 sɔgɔmadaw fɛ..

Nin fana kalan : Balikulan tɔgɔladon : A ɲuman ye numerikiko ta ba la balikukalan kɔnɔ

Minisiriɲɛmɔgɔ ye balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamayali lajɛ ɲɛmɔgɔya kɛ Bamakɔ lajɛkɛsoba Seyisebe (CICB) la. A ye hakililajigin kɛ, ko an bɛ don min na, a fasoden ɲɔgɔn ba caman ye balikukalan kɛ k’a sababu kɛ gɔfɛrɛnaman, sigidaw ani jɛɲɔgɔnw yiriwaliko la, olu ka c.

Tigi ka sεbεnniw

Fanga ka baara kɛli ni ɛnfɔrɔmatiki ye : Fura kura wɔɔrɔ jirala minisiriɲɛmɔgɔ la

Fanga bɛ k’a ka baara yɛlɛma kura ni ɛnfɔrɔmatiki ye, o sennateliya.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 18 septembre 2025 à 12:59

Balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamayali : Bamakɔ Bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso y’a jeninyɔrɔ fin

Bamakɔ Bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso ye balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamaya juma sɛtanburukalo tile 12 san 2025, Kalaban-kura musow ka baaradegekalanso (CAFE) la. A kɛnɛ labɛnna bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso fɛ ni Kalaban-kura « CAP » ka jɛɲɔgɔnya ye..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 18 septembre 2025 à 12:41

Minisiriw ka araba sɛtanburukalo tile 10 san 2025 laadalatɔnsigi laseli

Minisiriw y’u ka laadalatɔnsigi kɛ araba sɛtanburukalo tile 10 san 2025, jamanakuntigiso la Kuluba. A ɲɛmɔgɔya tun bɛ Zenerali darimɛ Asimi Goyita bolo..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 17 septembre 2025 à 12:57

Lajɛba, baarabaw kɛli kama Afiriki kɔnɔ : A tako 1lɔ ye desanburukalo tile 2 ye ka se a tile 4 san 2025 Bamakɔ

Walasa ka se ka dɔ fara jago ni baarabaw kɛli fanga kan diɲɛ silamɛdiinɛ tɔnba ni silamɛdiinɛ cakɛda min ɲɛsinnen bɛ jago yiriwali ma, ni jago ni izininko minisiriso ka jɛɲɔgɔnya ye, u bɛna baarabaw kɛli Afiriki kɔnɔ, o lajɛba 1lɔ kɛ k’a daminɛ desanburukalo tile 2 la ka se a tile 4 ma san 2025 an ka jamana kɔnɔ. A masalakun ye : « Ka nɔgɔyadaw yɛlɛ baarabaw kɛli kama Aifirki kɔnɔ ». Nin laseli in kɛra araba tɛmɛnnen in « CICB » la, izininko ni jago minisiri Musa Alasani Jalo fɛ..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 17 septembre 2025 à 12:13

Sɛtanburukalo tile 22 labɛnw : Sira dɔw bɛ ka tigɛ waati dɔw kɔnɔ

Sɛtanburukalo tile 22 wulikajɔw labɛn hukumu kɔnɔ jamana lakananbaaw fɛ, lakananbaaw ɲɛmɔgɔba ye laseli kɛ, k’a jira ko sira dɔw bɛ ka tigɛ Bamakɔ kɔnɔ, a daminɛna bi tarata la sɛtanburukalo tile 16 san 2025 sɔgɔmadaw fɛ..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 17 septembre 2025 à 12:09

Balikulan tɔgɔladon : A ɲuman ye numerikiko ta ba la balikukalan kɔnɔ

Minisiriɲɛmɔgɔ ye balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamayali lajɛ ɲɛmɔgɔya kɛ Bamakɔ lajɛkɛsoba Seyisebe (CICB) la. A ye hakililajigin kɛ, ko an bɛ don min na, a fasoden ɲɔgɔn ba caman ye balikukalan kɛ k’a sababu kɛ gɔfɛrɛnaman, sigidaw ani jɛɲɔgɔnw yiriwaliko la, olu ka cɛsiriw ye. Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga ko fana, fasokanw forobayali k’u kalan, o ye ɲɛtaako ye tariku kɔnɔ dɔnniya forobayali fana na.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 09 septembre 2025 à 14:01

Kojugubakɛlaw ka binkanni kɔtigɛbaliw : Jamana lakananbaaw fana jɔlen b’u ɲɛ

Kojugubakɛlaw b’a la ka bin tajidoni kamiyonbaw ni « Jara taransipɔri » kaarebaw kan sisan k’u tajiw bɔ. O ye k’a ɲinin ka jamana nafoloko don nkalama na. Ka da u ka nin binkannibaw kan, jamana lakananbaaw fana jɔlen b’u ɲɛ k’u ŋaniya jugu jigin u yɛrɛ kɔnɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié lundi 08 septembre 2025 à 14:16

L’espace des contributions est réservé aux abonnés.
Abonnez-vous pour accéder à cet espace d’échange et contribuer à la discussion.
S’abonner