Yeli tɔgɔladon kεrεnkεrεnnen diɲε kɔnɔ : Mali ye ɲεjalandimi banni ɲεnajε kε

Mεkalo tεmεnnen, an ka jamana jεnna ni ɲεjalandimi banni saratiw ye, sabula foroba kεnεyako kunkanko don. Gɔfεrεnaman y’o ɲεtaako in foli kε lajε dɔ senfε, min kεra Bamakɔ lajεkεsoba Seyisebe la.

Par

Gansira mercredi 11 octobre 2023 à 12:48 , mis à jour jeudi 18 septembre 2025 à 20:57
Yeli tɔgɔladon kεrεnkεrεnnen diɲε kɔnɔ : Mali ye ɲεjalandimi banni ɲεnajε kε

Yeli tɔgɔladon diɲε kɔnɔ, Mali y’o laɲεnamaya kunun tarata ɔkutɔburukalo tile 10 san 2023 Seyisebe la Bamkɔ. Ɲεjalandimi ye foroba kεnεyako gεlεya dɔ ye ; a banni mεkalo tεmεnnen in na, o seli tun don. A kεnε ɲεmɔgɔya tun bε minisiriɲεmɔgɔ Dr Sogεli Kokala Mayiga bolo ; minisiri caman tun bε yen , i n’a fɔ kεnεyako ani hadamadenya yiriwali minisiri Kolonεli Asa Bajalo Ture, ka fara maaba welelen caman wεrεw kan.

Yeli tɔgɔladon diɲε kɔnɔ, o sigira masalakun min kan Mali fε, o ye : « Ɲεjalandimi banni Mali kɔnɔ, se sɔrɔlenw mεεni si la ». Kasɔrɔ diɲε masalakun tun ye « an ka kε an ɲεw fε ». A laɲinin ye ka sigidalamɔgɔw lafaamuya fiyentɔya sɔrɔli banaw kunbεncogo an’u furakεcogo la. A bε damakasiliw kun bɔ ka ɲεsin sigidaw ɲεmɔgɔw ani dεmεnbaaw ma.

Diɲε tɔnba bolofara min ɲεsinnen bε kεnεyako ma (OMS), o ka ciden Dr Kirisitiyan Itama ye ɲεfɔli kε, k’a jira ko ɲεjalandimi ye fiyentɔya sababu ye Afiriki Sahara woroduguyanfan fε, ka fara ɲεnabugun kan, ani witamini A dεsε farikolo la. A ka fɔ la, Mali y’a faamuya joona, k’a ɲεsin bana in kεlεli ma n’a furakεyɔrɔba (IOTA) sigili ye senkan.

Ɲεjalandimi banni, OMS y’o sεmεntiya diɲε jamana 17 kɔnɔ ; Mali b’o la. O siratigε la, laɲinin ye ka Mali senkɔrɔmadon, k’o se sɔrɔlenw sinsin ni waleya kεrεnkεrεnnenw ye ani kɔlɔsili fanga bonyani. A bε ɲinin baara kεbaa bεε fε, u k’u fangaw fara ɲɔgɔn kan fiyentɔya balili la.

O b’a to la
ɲinin min kεra yanni san 2030 cε, o ka se ka sabati ɲε banako la. Ɲεjalandimi ka fiyentɔya ka se ka ban pewu diɲε kɔnɔ. Minisiriɲεmɔgɔ ka fɔ la, ɲεfurakεlaw jɔyɔrɔ ka bon kosεbε hadamadenya kɔnɔ. Mɔgɔ min mana i tanga fiyentɔya ma, a y’i tanga koba ma, a ye ɲεnamaya di i ma. Yelikεbaliya bε diɲε tunun mɔgɔ la. Mali ye fura hakε min san ɲεjalandimi furakεliko la, o cayara ni furabuteli miliyɔn 29,1 ye, ka laban ka lagamuniko 12.469 kε a kunnafonidiw ni lafaamuyaliw la.

Minisiriɲεmɔgɔ ye foli ni waleɲumandɔn kε IOTA la ani ɲεfurakε cakεda bεε la ɲεjalandimi banni hukumu kɔnɔ. Kεnε kuncεra ni lakodɔnsεbεnw dili ye ɲεjalandimi banni ŋanaw ma.
Mohamεdi Jawara

dɔkala Yusufu Jara

 

Dɔkala Yusufu Jara

Nin fana kalan : Fanga ka baara kɛli ni ɛnfɔrɔmatiki ye : Fura kura wɔɔrɔ jirala minisiriɲɛmɔgɔ la

Fanga bɛ k’a ka baara yɛlɛma kura ni ɛnfɔrɔmatiki ye, o sennateliya.

Nin fana kalan : Balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamayali : Bamakɔ Bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso y’a jeninyɔrɔ fin

Bamakɔ Bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso ye balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamaya juma sɛtanburukalo tile 12 san 2025, Kalaban-kura musow ka baaradegekalanso (CAFE) la. A kɛnɛ labɛnna bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso fɛ ni Kalaban-kura « CAP » ka jɛɲɔgɔnya ye..

Nin fana kalan : Minisiriw ka araba sɛtanburukalo tile 10 san 2025 laadalatɔnsigi laseli

Minisiriw y’u ka laadalatɔnsigi kɛ araba sɛtanburukalo tile 10 san 2025, jamanakuntigiso la Kuluba. A ɲɛmɔgɔya tun bɛ Zenerali darimɛ Asimi Goyita bolo..

Nin fana kalan : Lajɛba, baarabaw kɛli kama Afiriki kɔnɔ : A tako 1lɔ ye desanburukalo tile 2 ye ka se a tile 4 san 2025 Bamakɔ

Walasa ka se ka dɔ fara jago ni baarabaw kɛli fanga kan diɲɛ silamɛdiinɛ tɔnba ni silamɛdiinɛ cakɛda min ɲɛsinnen bɛ jago yiriwali ma, ni jago ni izininko minisiriso ka jɛɲɔgɔnya ye, u bɛna baarabaw kɛli Afiriki kɔnɔ, o lajɛba 1lɔ kɛ k’a daminɛ desanburukalo tile 2 la ka s.

Nin fana kalan : Sɛtanburukalo tile 22 labɛnw : Sira dɔw bɛ ka tigɛ waati dɔw kɔnɔ

Sɛtanburukalo tile 22 wulikajɔw labɛn hukumu kɔnɔ jamana lakananbaaw fɛ, lakananbaaw ɲɛmɔgɔba ye laseli kɛ, k’a jira ko sira dɔw bɛ ka tigɛ Bamakɔ kɔnɔ, a daminɛna bi tarata la sɛtanburukalo tile 16 san 2025 sɔgɔmadaw fɛ..

Nin fana kalan : Balikulan tɔgɔladon : A ɲuman ye numerikiko ta ba la balikukalan kɔnɔ

Minisiriɲɛmɔgɔ ye balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamayali lajɛ ɲɛmɔgɔya kɛ Bamakɔ lajɛkɛsoba Seyisebe (CICB) la. A ye hakililajigin kɛ, ko an bɛ don min na, a fasoden ɲɔgɔn ba caman ye balikukalan kɛ k’a sababu kɛ gɔfɛrɛnaman, sigidaw ani jɛɲɔgɔnw yiriwaliko la, olu ka c.

Tigi ka sεbεnniw

Fanga ka baara kɛli ni ɛnfɔrɔmatiki ye : Fura kura wɔɔrɔ jirala minisiriɲɛmɔgɔ la

Fanga bɛ k’a ka baara yɛlɛma kura ni ɛnfɔrɔmatiki ye, o sennateliya.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 18 septembre 2025 à 12:59

Balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamayali : Bamakɔ Bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso y’a jeninyɔrɔ fin

Bamakɔ Bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso ye balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamaya juma sɛtanburukalo tile 12 san 2025, Kalaban-kura musow ka baaradegekalanso (CAFE) la. A kɛnɛ labɛnna bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso fɛ ni Kalaban-kura « CAP » ka jɛɲɔgɔnya ye..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 18 septembre 2025 à 12:41

Minisiriw ka araba sɛtanburukalo tile 10 san 2025 laadalatɔnsigi laseli

Minisiriw y’u ka laadalatɔnsigi kɛ araba sɛtanburukalo tile 10 san 2025, jamanakuntigiso la Kuluba. A ɲɛmɔgɔya tun bɛ Zenerali darimɛ Asimi Goyita bolo..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 17 septembre 2025 à 12:57

Lajɛba, baarabaw kɛli kama Afiriki kɔnɔ : A tako 1lɔ ye desanburukalo tile 2 ye ka se a tile 4 san 2025 Bamakɔ

Walasa ka se ka dɔ fara jago ni baarabaw kɛli fanga kan diɲɛ silamɛdiinɛ tɔnba ni silamɛdiinɛ cakɛda min ɲɛsinnen bɛ jago yiriwali ma, ni jago ni izininko minisiriso ka jɛɲɔgɔnya ye, u bɛna baarabaw kɛli Afiriki kɔnɔ, o lajɛba 1lɔ kɛ k’a daminɛ desanburukalo tile 2 la ka se a tile 4 ma san 2025 an ka jamana kɔnɔ. A masalakun ye : « Ka nɔgɔyadaw yɛlɛ baarabaw kɛli kama Aifirki kɔnɔ ». Nin laseli in kɛra araba tɛmɛnnen in « CICB » la, izininko ni jago minisiri Musa Alasani Jalo fɛ..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 17 septembre 2025 à 12:13

Sɛtanburukalo tile 22 labɛnw : Sira dɔw bɛ ka tigɛ waati dɔw kɔnɔ

Sɛtanburukalo tile 22 wulikajɔw labɛn hukumu kɔnɔ jamana lakananbaaw fɛ, lakananbaaw ɲɛmɔgɔba ye laseli kɛ, k’a jira ko sira dɔw bɛ ka tigɛ Bamakɔ kɔnɔ, a daminɛna bi tarata la sɛtanburukalo tile 16 san 2025 sɔgɔmadaw fɛ..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 17 septembre 2025 à 12:09

Balikulan tɔgɔladon : A ɲuman ye numerikiko ta ba la balikukalan kɔnɔ

Minisiriɲɛmɔgɔ ye balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamayali lajɛ ɲɛmɔgɔya kɛ Bamakɔ lajɛkɛsoba Seyisebe (CICB) la. A ye hakililajigin kɛ, ko an bɛ don min na, a fasoden ɲɔgɔn ba caman ye balikukalan kɛ k’a sababu kɛ gɔfɛrɛnaman, sigidaw ani jɛɲɔgɔnw yiriwaliko la, olu ka cɛsiriw ye. Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga ko fana, fasokanw forobayali k’u kalan, o ye ɲɛtaako ye tariku kɔnɔ dɔnniya forobayali fana na.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 09 septembre 2025 à 14:01

Kojugubakɛlaw ka binkanni kɔtigɛbaliw : Jamana lakananbaaw fana jɔlen b’u ɲɛ

Kojugubakɛlaw b’a la ka bin tajidoni kamiyonbaw ni « Jara taransipɔri » kaarebaw kan sisan k’u tajiw bɔ. O ye k’a ɲinin ka jamana nafoloko don nkalama na. Ka da u ka nin binkannibaw kan, jamana lakananbaaw fana jɔlen b’u ɲɛ k’u ŋaniya jugu jigin u yɛrɛ kɔnɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié lundi 08 septembre 2025 à 14:16

L’espace des contributions est réservé aux abonnés.
Abonnez-vous pour accéder à cet espace d’échange et contribuer à la discussion.
S’abonner