Bulonba ka san 2023 ɔkutɔburukalo laadalasigili : Sariyasεbεn 23 bεna fεsεfεsε

Baaraw nun donni lajε kεra minisiriɲεmɔgɔ D^r Sogεli Kokala Mayiga, fangabulon tɔw ɲεmɔgɔw, Bamakɔ fangaɲεmɔgɔw n’a politikiɲεmɔgɔw, ani lasigiden minnu b’an ka jamana kɔnɔ, olu ka cidenw ɲεna. Bulonba kɔnseyew ka nin sigili in bεna boli gɔfεrεnaman ka san 2024 baarakεnafolo bolodalen fεsεfεsεli kan, ka fara sariyasεbεn wεrεw kan. A mumε ye sεbεn 23 ye.

Kolonεli Maliki Jawu ka dantigεli kɔrɔfɔw kɔnɔ, a da sera bulonba ka waleya kεlen dɔw ma furancεlafanga tiimεko ɲuman siratigε la. O dɔw kεra sariyako la, sigili balalen senfε utikalo tεmεnnen in yεrε la. I n’a fɔ jεn kεli ni dugujukɔrɔfεnko sariya ani Sigida Kɔnɔko ye, ka fara lεnpoko sariya, wusuruko tεmεnsira, ani sariya min ye yεlεma don san 2023 baarakεnafolo cogoya la.

Bulonba ɲεmɔgɔba fε, jamanakuntigi kεli ka yamaruya di zuluyekalo tile 28 san 2023, dugujukɔrɔfεnko sariya ka waleya, o bεna se k’a to Mali sanu ka nafa lase Malidenw ma. Maliki Jawu y’a jira ko, fanga fεεrεkow nasira la, bulonba ye cidenw bila ka taa jεkuluw ma an lamini na, Afiriki tilebinyanfan fε ani diɲε fan wεrεw fε, ka Mali fεlaw ɲεfɔliw kε.

Maliki Jawu ka fɔ la, mɔgɔ dɔw ani jεkulu dɔw dɔnnen don mɔgɔw lasuli la ka bila an ka jamana na, ani ka kunnafoni kolonw carin an ka jamana kan. Bulonba y’o kow tiɲε da kεnε kan, ka laban k’a jεya olu ma, ko Mali t’u ka kalanden ye, min b’a sigi ten, ka darisu minε u bolo. Politiki kεlen bε k’o tigilamɔgɔw ɲε minε u la, u tε yɔrɔ jan ye bilen. A tilala ka folo ni tanuni lase jamana lakananbaaw ma, u ka sesɔrɔ, ani sew sɔrɔli la ka taa a fε juguw kan.

Jamana ye kεlεminεn nafama minnu sɔrɔ, sew sɔrɔli sababu ɲuman dɔ y’o ye, ka fara kεlε yεlεma kuraw faamuyali ani kεlεcεw yεrε ka dusukungεlεya n’a yεrεdi kan fasoko la. Nin waleya ninnu bεε b’a la k’a to, faso lakananbaaw ka sannayεlεn. Lakananbaaw bε ka ɲεda min jira Minusima kɔ, dagayɔrɔw maminεni na, an’u ka baara kεcogo ɲuman hadamadenw ka hakεw labatoli kɔnɔ, o dogolen tε mɔgɔ la.  Minusima ka kan ka bɔ Mali kɔnɔ pewu yanni desanburukalo tile 31 san 2023 ka tεmεn, k’a dagayɔrɔ bεε labila Mali sɔrɔdasiw ye. Bulonba ɲεmɔgɔba b’a ɲinin gɔfεrεnaman ani Minusima fila bεε fε, u ka ko bεε kε, min b’a to bɔli in ka se ka kε cogoya ɲuman na, sarati min dara bɔli la, o ka labato a ɲεma.

LABΕN KΕCOGO ƝUMAN- Kolonεli Maliki Jawu ye tabali gosi, k’a jira ko Mali ye kelen ye, a tε tila, wa a tε bεn jεkulu si ka wuli k’i jɔ a kεra fan o fan ye, k’i bε mɔɔnɔ kelen tigε jamana kelenya la. A ko sigikafɔ bε se ka kε ko bεε kan Mali kɔnɔ, fo n’a kεra a tilaliko ye. Ni min ŋaniya kεra o ye, i bε Malidenw jɔlen sɔrɔ i ɲε k’u faso lakanan. Wa fiɲε bε Mali darapo felefele sanfε jamana dugukolo fan bεε fε.

Fεn min ye basigiko ye, Maliki Jawu ka fɔ la, kojugubakεjεkuluw bε waleya kura min na, ɲigirɔgεlεya dan bεε don. Wa a kεlen don wulu fatɔ ka yεrε ɲinin ye. O mana fεn o fεn sɔrɔ, a b’a sabaatɔɲin kari o la. Ni ɲigirɔgεlεya tε, jɔnnin b’i to i yεrε ma ka siwili baton bon ni mugu jugu ye ? Fεn min jama fanba ye musow ni denmisεnninw ye. Nka hadamadenw ka hakεw lafasabaaw Afiriki tilebinyanfan fε, Afiriki kɔnɔ ani diɲε kɔnɔ, olu ɲε bε nin bεε la, u ma kala don u ɲin na ka bεn ni nin si ye.

Jamana sariyasunba kura yaleyali yamaruya min dira zuluyekalo tile 22 furancεlafanga jamanakuntigi fε, Maliki Jawu y’o foli kε kosεbε. Sabula, a bεna kε sinsinnan ye gɔfεrεnaman ni bulonba bolo, ka politikitɔnw taasira lakuraya, min b’a to u b’u ɲεsin u ka kεtaw ma ; n’o y’u ka tɔndenw kalanni an’u ladamuni, k’u jɔyɔrɔ fa a ɲεma ani ka ɲεmɔgɔ ɲumanw dilan u cεma forobakow ladonni na.

Gɔfεrεnaman ye jamanakuntigi sigili kalata sarati mɔɔnɔbɔli min kε, a y’o fana foli kε. Sabula ko o kalata bɔli a dɔgɔ kɔrɔ, o b’a to a labεncogo ka ɲε kosεbε, mɔgɔ caman sen ka se ka don a la. A ko gɔfεrεnaman y’o ŋaniya min ta, bulonba b’a kɔkɔrɔ. Ka da a kan, a bεna ni kalata jεlen, basigilen ye.

Gɔfεrεnaman ni jεkuluw ye bεnkansεbεn min bolonɔbila hadamadenya basigili la jamana kɔnɔ, o fana bεnna bulonba ɲεmɔgɔba ma kosεbε. A y’a ka nisɔndiya jira o la. Ka da a kan ko a bεna ni yεlεma ɲuman donni ye baarakεlaw dabolo la. Fεn min ye dunfεnw sɔngɔ yεlεnniko ye, ka fara kurantigεba kan jamana kɔnɔ, o kuma min bε daw la bi kosεbε, Maliki Jawu b’a ɲinin gɔfεrεnaman fε, a ka kumaɲɔgɔnyaw kε a ka kεtaw kan ; sabula kow b’a senkɔrɔ, minnu bε tεmεn jamana yεrε kelen seko kan.

Mali, Burukina Faso ani Nizεri saba ye jεkulu min sigi u ni ɲɔgɔn cε lakananko la Liputako Guruma kɔnɔ, n’a tubabukan daɲε surun ye (AES) ye, bulonba ɲεmɔgɔba nisɔndiyara n’o fana ye. Liputako Guruma bεnkan bolonɔbilali b’a jira jamana saba ninnu kuntigiw la, ko fanga bε « jε » de la. A ko walasa ka se ka jε in banba ka taa a fε, a ka baara kεtaw ka se ka kɔlɔsi jεlenya la, a ɲuman ye jεkulu kεrεnkεrεnnen sigili ye u ni ɲɔgɔn cε.

Jedone Jama