Ɲɔgɔndεmεn kalo : An ka jamana danbe jirali

A bε dabɔ ka dεmεnni waleyaw ɲεtaa sinsin, ka ɲεsin dεsεbaatɔw ma nin kalo in kɔnɔ, ɲɔgɔndεmεn ani dεnkεrεfε kεlεli hukumu kɔnɔ. Ani fana, ka jamanadenw ni jεɲɔgɔnw wuli ka jɔ lafiya sɔrɔli hakililaw waleyali la, ani mɔgɔw tin donni na donɲɔgɔn na ka taa a fε

Par

Gansira vendredi 06 octobre 2023 à 08:29 , mis à jour mardi 01 juillet 2025 à 04:19
Ɲɔgɔndεmεn kalo : An ka jamana danbe jirali

Mali jamanakuntigi dɔ ye nin kumasen in fɔ, a bε san damadɔ bɔ, min diyara mɔgɔw ye kosεbε : « A’ bεna a ye, an tεna ɲinε mɔgɔkɔrɔbaw kɔ » ka laban ka san o san ɔkutɔburukalo kε ɲɔgɔndεmεn ani dεnkεrεfε kεlεli kalo ye. Kabini o don, fo bi, ɲɔgɔndεmεn sinsinni waleyaw bε ka sankɔrɔta an danbe kɔnɔ, ka dɔ fara a yanga kan a kalo se o se.

Hakililajigin don an taabolow la ; kεrεnkεrεnnenya la, k’a sinsin an danbe kan ɲɔgɔndεmεnnko ani dεnkεrεfε kεlεli la, a tako 28nan in na ɲinan. A baaraw daminεni nun donna mɔgɔkɔrɔbaw tɔgɔlaso la tarata ɔkutɔburukalo tile 03 san 2023. A bolila masalakun min kan, o kεra : « ɲɔgɔndεmεn bε lafiya, basigi ani yiriwali ka bila la, Mali kura kɔnɔ ». Kεnε in denbaya tun bε Ala m’an hinεna jamanakuntigi kɔrɔ Amadu Tumani Ture la, o furumuso Madamu Ture Lɔbɔ Tarawele bolo. Masalakun walanwalanbaa dɔ kεra kεnεyako ani hadamadenya yiriwali minisiri Kolonεli Asa Bajalo Ture ye, ani kεnε denba ka ciden Alu Badara Makalu. Mɔgɔkɔrɔbaw tɔgɔlajεkulu ka ciden Tahiru Jalo tun bε yen, ka fara maaba welelen caman wεrεw kan.

A ɲuman ye k’a faranfasiya kabini ɲɔgɔndεmεn kalo baaraw nun donni kɔrɔfɔ daminε na, ko mɔgɔkɔrɔbaw ka kεnεyako taamaba fana bε ka daminε. O fana kεnεtigi ye kεnεyaso minisiriso ye, Oranzi-Mali, faso ka ka ɲε kεnεyako baarabolodalen (PNSO) ani mɔgɔkɔrɔbaw tɔgɔlajεkulu (CNPAM) ka jεɲɔgɔnya kɔnɔ.

Ɲɔgɔndεmεn ani dεnkεrεfε kεlεli kalo laɲinin ye ɲɔgɔndεmεn hakilila sinsinni ɲεtaa ye. A b’a to jamanadenw ani jεɲɔgɔnw ka wulikajɔw kε lafiya sɔrɔli baara kεtaw waleyaliko la, ani mɔgɔw tin donni na ɲɔgɔn na ka taa a fε. O ɲɔgɔndεmεn waleyaw ɲεsinnen bε kεrεnkεrεnnenya la, mɔgɔkɔrɔbaw, lujuratɔw, muso dεsεbaatɔw, muso dεsεbaatɔ dutigiw, cεsabaatɔw ani falaw ma.

Badara Aliyu Makalu ye ci dɔ lase kεnε in denba Madamu Ture Lɔbɔ Tarawele ma ; o min ye waleɲumandɔn kε jamana ɲεmɔgɔw ye ; kεrεnkεrεnnenya la, furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita, a sugandili la ka kε nin kεnε in denba ye.

Madamu Lɔbɔ Tarawele ka kɔrɔfɔ minnu latεmεnna a ka ciden fε, a dɔnna k’a yεrε ka wulikajɔ fanba fana tun ɲεsinnen bε dεsεbaatɔw dεmεnni ma. O min y’an ka jamana in danbe kɔrɔ ye. A ye hakililajigin kε, ko ɲɔgɔndεmεn ani dεnkεrεfε kεlεli kalo dabɔlen bε dεsεbaatɔw dεmεnni de kama. A bε dabɔ bεε ka se ka hεrε sɔrɔ ; kεrεnkεrεnnenya la, dεsεbaatɔw, denmisεnnin bilalenw bolo kɔfε, ani fɔɲɔgɔnkɔ gεlεyaw bε minnu kan. Kεnε denba ka fɔ la, ɲɔgɔndεmεn tε dalafɔli dama ye, don o don kεwale de don. A sɔrɔla ka wele bila mɔgɔ ŋaniya ɲumantigi bεε ma, (cakεdaw ni fɔndasɔnw b’o la), u k’u jɔyɔrɔ jira ɲɔgɔndεmεnko la, ka ɲεsin dεsεbaatɔw ma.

Kolonεli Asa Bajalo Ture y’a jira, ko mɔgɔkɔrɔbaw tɔgɔla taamaba baaraw nun donni ye ɲɔgɔndεmεn ani dεnkεrεfε kεlεli kalo dɔgɔkun naani baara dɔ ye. A dɔgɔkun fɔlɔ denfa ye sɔrɔdasi kɔrɔw ka tɔnba ɲεmɔgɔ dankan Tumani Sidibe ye. O bε ɲεsin mɔgɔkɔrɔbaw ka koɲεw ma.

Kεnεyako minisiri ka fɔ la, walasa ka se ka dɔ fara ɲɔgɔndεmεn ani dεnkεrεfε kεlεli baara kεtaw fanga kan danbe kɔnɔ an ka jamana na, jamana ɲεmɔgɔw ye kalo kεrεnkεrεn, ka kε ɲɔgɔndεmεn ani dεnkεrεfε kεlεli kalo ye ; faantanya kεlεli fana don. A ye wele bila, bεε k’a jɔyɔrɔ fa a ko la ɔkutɔburukalo in kuntaala kɔnɔ. A ka fɔ la, Oranzi-Mali y’a senkɔrɔmadonbaa ye a ka baara kεtaw la, yεlεma ɲuman ka se ka don mɔgɔw dabolow la ; kεrεnkεrεnneya la, mɔgɔkɔrɔbaw.

Oranzi-Mai ka ciden y’a jira, ko san o san, a b’a wasa don ɲɔgɔndεmεn kalo la, ka wulikajɔw kε. O bε se ka kε ɲεw kεnεyako la, falaka mana ye minnu ɲε kan, k’o opereli musakaw ta. Ɲinan, wulikajɔw bε dafa ni mɔgɔkɔrɔbaw kunkankow ye. U bε lajε dusukundimi, sugunεbana, jabεti, ani jangaro suguya wεrεw la, Gawo, Tumutu, Jεma ani Kati maraw kɔnɔ.


O wulikajɔ min filε, k’a daminε ɔkutɔburukalo la, ka se desanburukalo ma, lajεli 5.000 ani opereli 600 ɲεsigilen don ka ɲεsin falaka bε minnu ɲε na ; kεrεnkεrεnnenya la, mɔgɔkɔrɔbaw.


Jεnεba Kasoge

Dɔkala Yusufu Jara

 

Dɔkala Yusufu Jara

Nin fana kalan : Mɔbiliw asuransi : Munna nɔladilanwari bɛ mɛɛn ?

Taamako cakɛdaw ka fɔ la, kasaara seereyasɛbɛn (PV) dilanni de bɛ waati jan ta. O de kosɔn k’u bɛ se ka dɔ da kalo kan tuma dɔw la fo ka se san ma, k’a sɔrɔ asurelen ma bila a hakɛ kɔnɔ.

Nin fana kalan : Sanubɔ Kangaba : Sanuko ni kalanko bɛɛ, siniɲɛsigi ka labɛn

Denmisɛnw bɛ ka kalan bila ka firi Kɔfilacɛ damanda kan Kangaba sɛrɛkili kɔnɔ kosɛbɛ sisan. Cɛmannin fara musomannin kan, u kɛlen bɛ ka Kɔfilacɛ damandaw fa tewu digɛn senni ani damanbɔgɔw koli kama sanu nɔfɛ. U bɛ firi dugukolo jalan kan i ko fɛn wɛrɛ, k’u jigi dalen to sa.

Nin fana kalan : San 2026 kupudimɔni : Santarafiriki-Mali 0-0, Sɛgɛw ye baara gɛlɛya u yɛrɛ bolo

Kow gɛlɛyara Mali bolo. An tɛ se k’a fɔ fɔcogo wɛrɛ la n’o tɛ, Mali dɛsɛlen kɔ Santarafiriki la 0-0 kunun ntɛnɛn marisikalo tile 24 san 2025, kupudimɔni san 2026 ɲɛbila ntolantanw tile 6nan hukumu kɔnɔ.

Nin fana kalan : Marisikalo tile 26, Seyidusuw tɔgɔladon, san 1991-2025 : Syidusuw miiriya waati disidakow la

Taamasiyɛnnanw jɔra Bamakɔ ani jamana marayɔrɔ caman faabaw la k’a daminɛ san 1992 la, walasa ka hakililajigin kɛ Malidenw ka wulikajɔba la demokarasi nɔfɛ.

Nin fana kalan : Baaradegekalan : Degeden 2.500 y’u kali k’u bɛna baara kɛ ni ladiriya ye

Lajɛ in ɲɛmɔgɔya tun bɛ minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga bolo. A y’a gɛlɛya cakɛdaw ma, minnu bɛna degedenw sɔrɔ, u ka baaradege sarati fɔ ka gɛlɛya u ye.

Nin fana kalan : Seko ni dɔnko : Yokoro ani Salawale-wale bɛ ba la halibi

Denmisɛnninw (cɛmanw ni musomanw) bɛ nin laadalako in kɛ ni sunkalo ye tile 10 sɔrɔ. Laada min don, hakilimaw ka fɔ la, a bɛ ɲɔgɔndɛmɛn ani ku-ɲɔgɔn-kan hakilila de kofɔ.

Tigi ka sεbεnniw

Mɔbiliw asuransi : Munna nɔladilanwari bɛ mɛɛn ?

Taamako cakɛdaw ka fɔ la, kasaara seereyasɛbɛn (PV) dilanni de bɛ waati jan ta. O de kosɔn k’u bɛ se ka dɔ da kalo kan tuma dɔw la fo ka se san ma, k’a sɔrɔ asurelen ma bila a hakɛ kɔnɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié lundi 12 mai 2025 à 12:36

Sanubɔ Kangaba : Sanuko ni kalanko bɛɛ, siniɲɛsigi ka labɛn

Denmisɛnw bɛ ka kalan bila ka firi Kɔfilacɛ damanda kan Kangaba sɛrɛkili kɔnɔ kosɛbɛ sisan. Cɛmannin fara musomannin kan, u kɛlen bɛ ka Kɔfilacɛ damandaw fa tewu digɛn senni ani damanbɔgɔw koli kama sanu nɔfɛ. U bɛ firi dugukolo jalan kan i ko fɛn wɛrɛ, k’u jigi dalen to sanu sɔrɔli kan ka tɛmɛn kalan kan..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 25 mars 2025 à 12:27

San 2026 kupudimɔni : Santarafiriki-Mali 0-0, Sɛgɛw ye baara gɛlɛya u yɛrɛ bolo

Kow gɛlɛyara Mali bolo. An tɛ se k’a fɔ fɔcogo wɛrɛ la n’o tɛ, Mali dɛsɛlen kɔ Santarafiriki la 0-0 kunun ntɛnɛn marisikalo tile 24 san 2025, kupudimɔni san 2026 ɲɛbila ntolantanw tile 6nan hukumu kɔnɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 25 mars 2025 à 12:26

Marisikalo tile 26, Seyidusuw tɔgɔladon, san 1991-2025 : Syidusuw miiriya waati disidakow la

Taamasiyɛnnanw jɔra Bamakɔ ani jamana marayɔrɔ caman faabaw la k’a daminɛ san 1992 la, walasa ka hakililajigin kɛ Malidenw ka wulikajɔba la demokarasi nɔfɛ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 25 mars 2025 à 12:24

Baaradegekalan : Degeden 2.500 y’u kali k’u bɛna baara kɛ ni ladiriya ye

Lajɛ in ɲɛmɔgɔya tun bɛ minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga bolo. A y’a gɛlɛya cakɛdaw ma, minnu bɛna degedenw sɔrɔ, u ka baaradege sarati fɔ ka gɛlɛya u ye.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 18 mars 2025 à 11:27

Seko ni dɔnko : Yokoro ani Salawale-wale bɛ ba la halibi

Denmisɛnninw (cɛmanw ni musomanw) bɛ nin laadalako in kɛ ni sunkalo ye tile 10 sɔrɔ. Laada min don, hakilimaw ka fɔ la, a bɛ ɲɔgɔndɛmɛn ani ku-ɲɔgɔn-kan hakilila de kofɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 18 mars 2025 à 11:21

Kupudimɔni 2026 : Komɔri-Mali, Sɛgɛw ye jabaaya don Ujuda

Selen Marɔku sibiri su k’a dugu jɛ kari la, degelikaramɔgɔ Tɔmu Sɛnfiye n’a ka cɛdenw y’u ka farifoni balontanko fɔlɔ kɛ ntɛnɛn marisikalo tile 17 san 2025. Cidenkulu mɔgɔ tɔw ka kan ka se Ujuda bi tarata ni Ala sɔnna. Ujuda ye dugu ye, min bɛ Marɔku ni Alizeri dancɛ la.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 18 mars 2025 à 11:20

L’espace des contributions est réservé aux abonnés.
Abonnez-vous pour accéder à cet espace d’échange et contribuer à la discussion.
S’abonner