Mali kunnafoniko ni lagamuni cakɛda (Amap) y’a ŋaniya ka sira bɔ a yɛrɛ ye baaraw kɛcogo ɲuman nasira la, ka sinsin cakɛdako hakilila seko kan baarakɛlaw fanfɛ ani ɲɛmɔgɔso fanfɛ. Walasa ka se k’o kɛ, ɲɛmɔgɔso ye fɛɛrɛsɛbɛn labɛn sira kura in bɔcogo la fo ka se san 2028 ma. O fɛɛrɛsɛbɛn dajiralen kolatigɛkulu la, o jɛnna n’o waleyali ye a ka laadala lajɛba 47nan senfɛ kunun, kunnafoniko minisiriso la. Baaraw daminɛni ɲɛmɔgɔya tun bɛ kunnafoni, numeriki sɔrɔ ni fanga ka baara kɛcogo yɛlɛma kura minisiri Alihamudu Agi Iliyɛni bolo. (Amap) ɲɛmɔgɔba Alasani Suleyimani tun b’a kɛrɛfɛ. A kɛra cogoya ye kolatigɛkulu bolo, ka bɛn u ka laadala lajɛba 46nan seereyasɛbɛn kan ani san 2025 baarakɛnafolo bolodalen. Laɲininw waleyalen bɛ ka se hakɛ min na, u kumana o fana kan. San 2025-2028 fɛɛrɛsɛbɛn sɛmɛnnen bɛ baara kɛta bolodalen ani san 2025 poroze la. A sigilen don bɔlɔ duuru kan. N’o ye baara kɛtaw bolofara cayali, yɛlɛmani numeriki kan, dantigɛlikumaw kɛcogo ɲuman, dɔ farali mara kɛcogo ɲuman ani wariko ɲɛsɔrɔli fanga kan. Kolatigɛkulu ɲɛmɔgɔ (PCA) ka fɔ la, nin fɛɛrɛsɛbɛn in kɛrɛnkɛrɛnyɔrɔ ye ɲɛmɔgɔsobolofara bɛɛ n’u baarakɛlaw sen b’a dakun bɛɛ la. An b’a fɛ k’a fɔ, ko kɔnɔnan ani kɔkannan kunnafoniko talen don ba la a kɔnɔ, kɛrɛnkɛrɛnnenya la kɔlɔsili ni kiimɛni kɛcogo. Alihamudu Agi Iliyɛni y’a jira ni wasa ye, ko nin fɛɛrɛsɛbɛn in bɛna kɛ yɛlɛma ɲuman baarakɛminɛn ye (Amap) bolo, a ka kunnafonisɛbɛnw an’a ka baara kɛta bɛɛ kɔnɔ, ka baara ɲɛsɔrɔli jiidi baarakɛlaw la, min b’a to cakɛda in bɛ se ka sangaɲɔgɔnma saman ka taa a fɛ ani ka fanga sɔrɔ. Walasa ka se k’o kɛ, kunnafoniko minisiri da sera baara kɛtaba makɔnɔnenw ma yɛlɛma ɲuman donni siratigɛ la (Amap) cogoya la. O baara kɛtaba dɔw ye kunnafoniko cakɛdabolofara seginni ye k’a ka baara daminɛ, ka da a kan o ye bolofara kɛrɛnkɛrɛnnen ye gɔfɛrɛnaman bolo kunnafoniko ni kumaɲɔgɔnyako kɛlɛ kɔnɔ, sɛbɛndilanyɔrɔba mabɛnni ni makotigiw ka ɲinintaw ye ; i n’a fɔ jamana mako bɛ sɛbɛn minnu na ka caya. Kunnafonisɛbɛn « Esɔri » min bɛ bɔ don n’a dugu jɛ, o labɛncogo ɲuman mɔgɔw ka saman a nɔfɛ kosɛbɛ, ka dakun kuraw don a kɔnɔ, k’a furaɲɛ hakɛ fana caya, k’a ta a ɲɛ 4 na fo ka se 8 ma, k’o bɛɛ kɛ kulɛrima ye, ani k’a bɔ ɲɛ 16 la k’a se 24 ma. Kunnafonisɛbɛn minnu bɛ bɔ Bamanankan, Marakakan ani Fulakan na, olu ka bɔ u bɔcogo kɔrɔ la ; ka da a kan jamana sariyasunba ye fasokanw forobaya, ani fana, ka siti « Web » dɔ sigi senkan, fo ka se kunnafoniw dantigɛliyɔrɔ ma. Fɛɛrɛsɛbɛn in kunkanko ka ca baara kɛta kurako la ani yɛlɛma kuraw lagamunipanow yecogo ɲuman na. Minisiri Alihamudu Agi Iliyɛni bolo, ni kura fiyɛli baara kɛtaw la jago n’a kɛcogo ɲuman nasira la, yeli ko caman kɛnɛ kan k’u kunnafoniw sɔrɔ ani cakɛda in ni fanga cɛ kow, nin bɛɛ faranfasiyalen bɛ fɛɛrɛsɛbɛn labɛnnen in kɔnɔ. Lasɔrɔyɔrɔw yiriwali fana kofɔlen don ; i n’a fɔ « web » ka fara kunnafoni n’a tɔpɔtɔli cogoyaw siti kan. Ɲinɛ ma kɛ (Amap) ɲɛmɔgɔso jɔli kɔ Bamakɔ ani (Amap) dagayɔrɔw Sikaso ni Kidali. (Amap) bɛ se ka lasɔrɔ sira o sira fɛ, k’o bila jama ka bolo kan, walasa ka se ka dɔ fara kunnafoniko fanga kan AES kɔnfederasɔn jamanaw kɔnɔ. Minisiri ka fɔ la, ni fɛɛrɛsɛbɛn in waleyara a ɲɛma k’a kiimɛ, a bɛna se k’a to (Amap) k’a banba a jɔyɔrɔ kan, walima k’a jɔyɔrɔ ta kokura kunnafoniko ni kumaɲɔgɔnyako la, i n’a fɔ sariya y’o dantigɛ a ye cogo min na. O la, an jigi b’a jaabi ɲuman fɔlɔw kan ɲinan yɛrɛ. Wa o bɛna se ka kɛ ni baarakɛnafolo ye, min kiimɛna ka surunya sefawari miliyari 2,463 la san 2025 dɔrɔn kama. (Amap) yɛrɛ jigi bɛ baarakɛwari sɔrɔta hakɛ min kan, o bɛ se miliyari 1,543 ma ; gɔfɛrɛnaman fana bɛ dɛmɛnwari min di o ka ca miliyɔn 920 ye. Hakilila falenw kɔnɔnan na, minisiri Alihamudu Agi Iliyɛni y’a ɲinin kolatigɛlaw fɛ, sɛbɛn minnu donna u bolo, u k’a bɛɛ fɛsɛfɛsɛ ji ɲɛmajɔlen na. Sabula ko u ka laadilikanw, dajiraliw ani kɔlɔsiliw bɛ se ka cakɛda in dɛmɛn a ka baara kɛcogo ɲuman na. Dɔkala Yusufu JARA Fadi SISE
Dɔkala Yusufu Jara
Taamako cakɛdaw ka fɔ la, kasaara seereyasɛbɛn (PV) dilanni de bɛ waati jan ta. O de kosɔn k’u bɛ se ka dɔ da kalo kan tuma dɔw la fo ka se san ma, k’a sɔrɔ asurelen ma bila a hakɛ kɔnɔ.
Denmisɛnw bɛ ka kalan bila ka firi Kɔfilacɛ damanda kan Kangaba sɛrɛkili kɔnɔ kosɛbɛ sisan. Cɛmannin fara musomannin kan, u kɛlen bɛ ka Kɔfilacɛ damandaw fa tewu digɛn senni ani damanbɔgɔw koli kama sanu nɔfɛ. U bɛ firi dugukolo jalan kan i ko fɛn wɛrɛ, k’u jigi dalen to sa.
Kow gɛlɛyara Mali bolo. An tɛ se k’a fɔ fɔcogo wɛrɛ la n’o tɛ, Mali dɛsɛlen kɔ Santarafiriki la 0-0 kunun ntɛnɛn marisikalo tile 24 san 2025, kupudimɔni san 2026 ɲɛbila ntolantanw tile 6nan hukumu kɔnɔ.
Taamasiyɛnnanw jɔra Bamakɔ ani jamana marayɔrɔ caman faabaw la k’a daminɛ san 1992 la, walasa ka hakililajigin kɛ Malidenw ka wulikajɔba la demokarasi nɔfɛ.
Lajɛ in ɲɛmɔgɔya tun bɛ minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga bolo. A y’a gɛlɛya cakɛdaw ma, minnu bɛna degedenw sɔrɔ, u ka baaradege sarati fɔ ka gɛlɛya u ye.
Denmisɛnninw (cɛmanw ni musomanw) bɛ nin laadalako in kɛ ni sunkalo ye tile 10 sɔrɔ. Laada min don, hakilimaw ka fɔ la, a bɛ ɲɔgɔndɛmɛn ani ku-ɲɔgɔn-kan hakilila de kofɔ.
