Marifatigikulu « CMA » ni kojugubakεlaw bε jε la : Nka kolɔnjugu jiri bε kari a yεrε kɔnɔ

Kabini san 2012 bεnbaliya bε jεkulu fila in cε gundo la. Ŋaniya kelen min b’u la, o de ye ka jamana kɔrɔnyanfan to u bolo, u ka fεrε u ka dɔrɔgufeere ni marifafeere ma. Gɔfεrεnaman de jɔlen b’a kan sisan, k’a ka fanga boli jamana dugukolo fan bεε kan.

Par

Gansira jeudi 19 octobre 2023 à 11:24 , mis à jour lundi 20 mai 2024 à 07:03
Marifatigikulu « CMA » ni kojugubakεlaw bε jε la : Nka kolɔnjugu jiri bε kari a yεrε kɔnɔ

Basigibaliya sεbεkɔrɔ waralen don jamana kɔrɔnyanfan fε. Kabini san 2012, Mali sɔrɔdasiw ni kojugubakεjεkulu fila ani marifatigikulu « CMA » bε ɲɔgɔn fε. O kojugubakεjεkuluw ye Silamεw ani silamεya dεmεnnikulu (GSIM) walima (JNIM) ; ani Sahara silamε jamana (EIGS) ye ; kasɔrɔ « CMA » y’a bolonɔ bila Alize bεnkansεbεn na san 2015, gɔfεrεnaman fε.

Balahu juguyali jamana kɔrɔnyanfan fε, o kɔlɔsira kosεbε Minusima bɔli daminεnen, o min ka kan k’a dagayɔrɔ labilataw latεmεn Mali sɔrɔdasiw ma. N’o waleya in tun bε ka bɔ a sira fε jamana cεmancεyanfan fε, Bajangara ni Duwazan maraw la, nka CMA n’a jεɲɔgɔn juguw b’a la k’u balamini a ko tɔw waleyali ɲε. Wa a balahu bεε daminεna Minusima dagayɔrɔ min bε Bεri, o latεmεntɔ Mali sɔrɔdasiw ma utikalo kɔnɔ. Bεri bε Tumutu mara kɔnɔ.

CMA n’a jε
ɲɔgɔn juguw ye mugu ta Mali sɔrɔdasiw kama, k’a ɲinin k’u bali ka yen lasɔrɔ. Nka sɔrɔdasiw sera ka kabako da u kan ka don k’u sigi i ko fεn ma kε. Mɔgɔ caman y’a faamuya ko min tun bε kojugubakεla ninnu bolo Bεri. bεri ni Tumutu cε ye km60 ye kɔrɔnyanfan fε. Nka Tumutu depite kɔrɔ Ɛlihaji Baba Hayidara n’a bε wele Sandi, o b’a dɔn ko min tun bε sen na Bεri n’a lamini na. A bɔɔsili kojugubakεlaw la, o bε kε sababu ye k’u ka sɔrɔsiraw geren.

U tun bε sira da jagokεlaw ɲε yen ka wariba minε u la ka bila u kun. Nka Bεri sɔrɔli gɔfεrεnaman fε, o ye sɔrɔtiɲε dan bεε ye CMA ma. San 2012 ni bi cε, gɔfεrεnaman tɔgɔlamɔgɔ kelen tun tε yen bilen, kasɔrɔ yɔrɔ in nafa ka bon kosεbε jago nasira la. I tε se ka bɔ Gawo ka Tumutu lasɔrɔ n’i ma tεmεn Bεri fε ; a kεra i bε mɔbili la walima baton kɔnɔ, o ye wajibi ye.

CMA ani jεkulu minnu hakili la k’u bε diinεko kεlε la, olu de tun bε salenw ni takisiw minε m
ɔgɔw la Bεri. Nka u tεgε kora ka bɔ nin bεε la, sɔrɔdasiw kεlen k’u daga yen. CMA jigiba tun ye Bεri ye Kidali bɔlen kɔ a la. Kabini Mali sɔrɔdasiw ye Bεri minε utikalo tile 13 san 2023 Minusima taalen kɔ ka bɔ yen, kojugubakεlaw ye dansagonwalew fanga bonya sigidalamɔgɔw ani sɔrɔdasiw kan, fo k’a ɲinin ka Tumutu donni tigε mɔgɔw la.

 

CMA ni kojugubakεjεkuluw ŋaniya dɔnna kabini san 2012. Minisiriɲεmɔgɔ Sogεli Kokala Mayiga ni Isiyaka Ahamadu Singare ye gafe min sεbεn n’a tɔgɔ ye « Mali kɔrɔnyanfan murutiliw : a jujɔn ka se bi ma », o bε jεkulu ninnu cε ɲεfɔ. San 2011 banwaati la, u fila farala ɲɔgɔn kan ka jamana kɔrɔnyanfan minε ; n’o ye MNLA ani salafisiw ye. Kunnafoniw y’a jira, ko MNLA ye mɔgɔ ba kelen ɲɔgɔnna y’u la, a tɔ 400 ye minnu bɔra Libi an’u ye minnu ta sigidaw la ka fara u kan. O dɔw yεrε ye mɔgɔ minnu y’u foosi ka bɔ jamana lakananbaakuluw kɔnɔ.

Minnu farala MNLA kan, o d
ɔw bɔra kojugubakεjεkulu Akimi ni Muzawo la, k’u yεrε kε silamεdiinε sinsinni tɔgɔlakεlεcεw ye. O mumε b’a ta mɔgɔ 5.000 la ka se 10.000 ma. Mɔgɔ minnu tun b’a la ka Marɔku kεlε politikitɔn Polisariyo kɔnɔ, o kεlε nege bɔlen u la, mɔgɔ 300 fo 700 nana fara Salafisiw kan Mali kɔnɔ.

MNLA ye politikitɔn ye, sɔrɔdasijεkulu fana don. A mɔgɔ fanba ye burudaamεw ye. A sigira senkan san 2011 ɔkutɔburukalo tile 16. O MNLA de ye CMA sigi senkan san 2014 ɔkutɔburukalo tile 28 ; (HCUA), (MAA), olu b’o kɔnɔ. Jεkulu wεrεw farala u kan ; n’o ye (CPA), (CM-FPR2), (MSA) ani (FPA) ye.

Nin jεkulu ninnu bεε dεmεnbaaw ye « Al-Qaïda » ye n’a bε wele (Aqmi). O sigira senkan san 2007 zanwuyekalo kɔnɔ Hasani Hatabu ni (Mujao) fε. O Hasani Hatabu ye Alizeri jamanaden ye. MUZAWO sigira senkan san 2011 Gawo kɔnɔ, Hamada Uludu Mohamεdi Keyiru, Ahamεdi al-Tilemusi ani Sulutan Uludu Badi fε. Olu de ye Mali kɔrɔnyanfan ɲagami san 2012, Ala m’an hinεna jamanakuntigi kɔrɔ Amadu Tumani Ture la, o ka fanga dafirili kɔnɔna na.

 

Dr Ali Tunkara ye ɲininnikεla ye Sahelikungo basigili fεεrεko kalanyɔrɔba (CE3S) la ; barosigila fana don kanko ani hadamadenya dɔnniya sannayεlεnkalansoba la Bamakɔ. O ka fɔ la, marifatigikuluw, a kεra minnu y’u bolonɔ bila Alize bεnkansεbεn na, ani minnu m’o kε, u ni kojugubakεjεkuluw bε jε la.


O siratigε la, kabini Faransi s
ɔrɔdasiw bε jamana kɔrɔnyanfan fε, diibidiibi b’u ni Iyadi Agi Ali ani CMA mɔgɔw cε. O tun dogolen tε mɔgɔ la. O dalilu surun filε : binkanni minnu bε ka kε ka ɲεsin sɔrɔdasiw ani Minusima dagayɔrɔw ma, o kεbaa ye jεkulu minnu y’u bolonɔ bila Alize bεnkansεbεn na, k’u to kojugubakεjεkuluw kɔnɔ. Dr Tunkara ka fɔ la, Iyadi Agi Ali min ye JNIM ɲεmɔgɔ ye, o n’a ka mɔgɔw balimaw ye CMA mɔgɔw ye. O de kosɔn u b’a la ka jε ka binkannibaw kε ɲɔgɔn fε ; kεrεnkεrεnnenya la, ka bin faso tɔgɔlayɔrɔw kan, ani ka nisɔngoyaw ta ka Minusima sεgεrε.
Madiba KEYITA

Dɔkala Yusufu JARA

 

Dɔkala Yusufu Jara

Nin fana kalan : Baarakεkulu I « bεn, fɔkabεn ani donɲɔgɔnna jamana kɔnɔ » : Laɲininw bε tali kε faso haminankow la

Ciden minnu bε Malidenw yεrε dama cε sigikafɔba kεnε kan, u y’a ŋaniya kumaɲɔgɔnya sigikafɔ in da ka yεlε kojugubakεlaw ye, ka silamεdiinε dungew don an n’u cε kɔrɔfɔw la. U y’a ɲinin fana, ko ka kuranko gεlεya furakε joona walasa hakilisigi ka na mɔgɔw la.

Nin fana kalan : Sigikafɔba Malidenw yεrε dama cε : Ko sera a kuncεyɔrɔ ma bεn sɔrɔli la

Faso tɔgɔla sigikafɔba min daminεnen filε, o bεna kε sababu ye Malidenw ka kumaɲɔgɔnyaw kε u ni ɲɔgɔn cε ka furaw dajira gεlεya kofɔlenw na. A ka kan ka se ka hadamadenya juru caanin an cε, ka dɔ fara ku-ɲɔgɔn-kan fanga kan ani ka na ni bεn kutaala jan ye..

Nin fana kalan : Sεnε kolatigεkulu ka lajεba 14nan : Bεnkanbaw ni kandilibaw

Furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita ye laseli kε tarata awirilikalo tile 30 san 2024, ko gɔfεrεnaman bε sεnε kεfεn minnu di, tεmεn bε kε n’o ye. O siratigε la, angεrε (ire) kg50 bɔrε ye sefawari dɔrɔmε ba fila ani kεmε seegin (d2 800) ye, farafinnɔgɔ kg50 .

Nin fana kalan : Baarakεlaw tɔgɔla don diɲε kɔnɔ : Laada labatora

San o san mεkalo tile 1lɔ ye baarakεlaw tɔgɔladon ye diɲε kɔnɔ. O hukumu kɔnɔ, Mali baarakεlaw lafasatɔn minnu bε UNTM jεkuluba kɔnɔ, olu ye yεrεjirataama kε jamana ka yεrεmahɔrɔnya kεnεba kan. A kεra kεnε ye, min kɔrɔfɔw bolila hadamadenya basigili ni ɲεtaa laɲini.

Nin fana kalan : Kojugubakε kεlεli : Boli banna kojugubakεkulu « Daesh » kuntigi lakodɔnnenba Hugo bolo

Mali sɔrɔdasiw ye kojugubakεla Hugo faga Indelimani kεlεdaga la Gawo mara la. Kabini Mali y’a ŋaniya k’a mεru don Irisijamana na sɔrɔdasiko nasira la, an ka lakananbaaw b’a la ka sebaayaw sɔrɔ dɔrɔn kojugubakεlaw kan..

Nin fana kalan : Mali baarakεlaw lafasatɔnba (UNTM) ka lajεba 14nan : Yakuba Katile sugandira san 5 kura kuntaala kama

UNTM biro kura mɔgɔ ye 53 ye. U ye lahidu ta, ko furakεcogo ani laɲinin minu kεra a ka sigikafɔw senfε, olu bεna kε sisinnan ye sarati kura in kɔnɔ.

Tigi ka sεbεnniw

Baarakεkulu I « bεn, fɔkabεn ani donɲɔgɔnna jamana kɔnɔ » : Laɲininw bε tali kε faso haminankow la

Ciden minnu bε Malidenw yεrε dama cε sigikafɔba kεnε kan, u y’a ŋaniya kumaɲɔgɔnya sigikafɔ in da ka yεlε kojugubakεlaw ye, ka silamεdiinε dungew don an n’u cε kɔrɔfɔw la. U y’a ɲinin fana, ko ka kuranko gεlεya furakε joona walasa hakilisigi ka na mɔgɔw la.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 09 mai 2024 à 11:27

Sigikafɔba Malidenw yεrε dama cε : Ko sera a kuncεyɔrɔ ma bεn sɔrɔli la

Faso tɔgɔla sigikafɔba min daminεnen filε, o bεna kε sababu ye Malidenw ka kumaɲɔgɔnyaw kε u ni ɲɔgɔn cε ka furaw dajira gεlεya kofɔlenw na. A ka kan ka se ka hadamadenya juru caanin an cε, ka dɔ fara ku-ɲɔgɔn-kan fanga kan ani ka na ni bεn kutaala jan ye..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 08 mai 2024 à 12:36

Sεnε kolatigεkulu ka lajεba 14nan : Bεnkanbaw ni kandilibaw

Furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita ye laseli kε tarata awirilikalo tile 30 san 2024, ko gɔfεrεnaman bε sεnε kεfεn minnu di, tεmεn bε kε n’o ye. O siratigε la, angεrε (ire) kg50 bɔrε ye sefawari dɔrɔmε ba fila ani kεmε seegin (d2 800) ye, farafinnɔgɔ kg50 bɔrε ye d600 ye, nɔgɔ fin n’o ye angεrε DAP ye, o kg50 bɔrε ye dɔrɔmε ba saba ani kεmε duuru (d3 500) ye. Kɔɔri koloma kg1 bε minε sεnεkεlaw bolo d60 la.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié lundi 06 mai 2024 à 11:08

Baarakεlaw tɔgɔla don diɲε kɔnɔ : Laada labatora

San o san mεkalo tile 1lɔ ye baarakεlaw tɔgɔladon ye diɲε kɔnɔ. O hukumu kɔnɔ, Mali baarakεlaw lafasatɔn minnu bε UNTM jεkuluba kɔnɔ, olu ye yεrεjirataama kε jamana ka yεrεmahɔrɔnya kεnεba kan. A kεra kεnε ye, min kɔrɔfɔw bolila hadamadenya basigili ni ɲεtaa laɲininw kan.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 02 mai 2024 à 10:47

Kojugubakε kεlεli : Boli banna kojugubakεkulu « Daesh » kuntigi lakodɔnnenba Hugo bolo

Mali sɔrɔdasiw ye kojugubakεla Hugo faga Indelimani kεlεdaga la Gawo mara la. Kabini Mali y’a ŋaniya k’a mεru don Irisijamana na sɔrɔdasiko nasira la, an ka lakananbaaw b’a la ka sebaayaw sɔrɔ dɔrɔn kojugubakεlaw kan..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 30 avril 2024 à 11:49

Mali baarakεlaw lafasatɔnba (UNTM) ka lajεba 14nan : Yakuba Katile sugandira san 5 kura kuntaala kama

UNTM biro kura mɔgɔ ye 53 ye. U ye lahidu ta, ko furakεcogo ani laɲinin minu kεra a ka sigikafɔw senfε, olu bεna kε sisinnan ye sarati kura in kɔnɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié lundi 29 avril 2024 à 11:58

Faso ka baarabolodalen danbew kalanni kama : Seginni laada kɔrɔw ma

Nin baarabolodalen in laɲinin ye ka Maliden kura dilan, min b’an danbew dɔn, ka fangabulonw bonya, ani baarakεla. Jamana ɲεmɔgɔw bε wulikajɔ la ka Mali kura k’o kuntilenna in waleya, walasa ka se k’o hakilila don fasodenw na ani ka se di u ma ɲεtaa la kannabila ni hɔrɔnya kɔnɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 24 avril 2024 à 16:12

L’espace des contributions est réservé aux abonnés.
Abonnez-vous pour accéder à cet espace d’échange et contribuer à la discussion.
S’abonner