Marifatigikulu « CMA » ni kojugubakεlaw bε jε la : Nka kolɔnjugu jiri bε kari a yεrε kɔnɔ

Kabini san 2012 bεnbaliya bε jεkulu fila in cε gundo la. Ŋaniya kelen min b’u la, o de ye ka jamana kɔrɔnyanfan to u bolo, u ka fεrε u ka dɔrɔgufeere ni marifafeere ma. Gɔfεrεnaman de jɔlen b’a kan sisan, k’a ka fanga boli jamana dugukolo fan bεε kan.

Par

Gansira jeudi 19 octobre 2023 à 09:24 , mis à jour mardi 01 juillet 2025 à 05:52
Marifatigikulu « CMA » ni kojugubakεlaw bε jε la : Nka kolɔnjugu jiri bε kari a yεrε kɔnɔ

Basigibaliya sεbεkɔrɔ waralen don jamana kɔrɔnyanfan fε. Kabini san 2012, Mali sɔrɔdasiw ni kojugubakεjεkulu fila ani marifatigikulu « CMA » bε ɲɔgɔn fε. O kojugubakεjεkuluw ye Silamεw ani silamεya dεmεnnikulu (GSIM) walima (JNIM) ; ani Sahara silamε jamana (EIGS) ye ; kasɔrɔ « CMA » y’a bolonɔ bila Alize bεnkansεbεn na san 2015, gɔfεrεnaman fε.

Balahu juguyali jamana kɔrɔnyanfan fε, o kɔlɔsira kosεbε Minusima bɔli daminεnen, o min ka kan k’a dagayɔrɔ labilataw latεmεn Mali sɔrɔdasiw ma. N’o waleya in tun bε ka bɔ a sira fε jamana cεmancεyanfan fε, Bajangara ni Duwazan maraw la, nka CMA n’a jεɲɔgɔn juguw b’a la k’u balamini a ko tɔw waleyali ɲε. Wa a balahu bεε daminεna Minusima dagayɔrɔ min bε Bεri, o latεmεntɔ Mali sɔrɔdasiw ma utikalo kɔnɔ. Bεri bε Tumutu mara kɔnɔ.

CMA n’a jε
ɲɔgɔn juguw ye mugu ta Mali sɔrɔdasiw kama, k’a ɲinin k’u bali ka yen lasɔrɔ. Nka sɔrɔdasiw sera ka kabako da u kan ka don k’u sigi i ko fεn ma kε. Mɔgɔ caman y’a faamuya ko min tun bε kojugubakεla ninnu bolo Bεri. bεri ni Tumutu cε ye km60 ye kɔrɔnyanfan fε. Nka Tumutu depite kɔrɔ Ɛlihaji Baba Hayidara n’a bε wele Sandi, o b’a dɔn ko min tun bε sen na Bεri n’a lamini na. A bɔɔsili kojugubakεlaw la, o bε kε sababu ye k’u ka sɔrɔsiraw geren.

U tun bε sira da jagokεlaw ɲε yen ka wariba minε u la ka bila u kun. Nka Bεri sɔrɔli gɔfεrεnaman fε, o ye sɔrɔtiɲε dan bεε ye CMA ma. San 2012 ni bi cε, gɔfεrεnaman tɔgɔlamɔgɔ kelen tun tε yen bilen, kasɔrɔ yɔrɔ in nafa ka bon kosεbε jago nasira la. I tε se ka bɔ Gawo ka Tumutu lasɔrɔ n’i ma tεmεn Bεri fε ; a kεra i bε mɔbili la walima baton kɔnɔ, o ye wajibi ye.

CMA ani jεkulu minnu hakili la k’u bε diinεko kεlε la, olu de tun bε salenw ni takisiw minε m
ɔgɔw la Bεri. Nka u tεgε kora ka bɔ nin bεε la, sɔrɔdasiw kεlen k’u daga yen. CMA jigiba tun ye Bεri ye Kidali bɔlen kɔ a la. Kabini Mali sɔrɔdasiw ye Bεri minε utikalo tile 13 san 2023 Minusima taalen kɔ ka bɔ yen, kojugubakεlaw ye dansagonwalew fanga bonya sigidalamɔgɔw ani sɔrɔdasiw kan, fo k’a ɲinin ka Tumutu donni tigε mɔgɔw la.

 

CMA ni kojugubakεjεkuluw ŋaniya dɔnna kabini san 2012. Minisiriɲεmɔgɔ Sogεli Kokala Mayiga ni Isiyaka Ahamadu Singare ye gafe min sεbεn n’a tɔgɔ ye « Mali kɔrɔnyanfan murutiliw : a jujɔn ka se bi ma », o bε jεkulu ninnu cε ɲεfɔ. San 2011 banwaati la, u fila farala ɲɔgɔn kan ka jamana kɔrɔnyanfan minε ; n’o ye MNLA ani salafisiw ye. Kunnafoniw y’a jira, ko MNLA ye mɔgɔ ba kelen ɲɔgɔnna y’u la, a tɔ 400 ye minnu bɔra Libi an’u ye minnu ta sigidaw la ka fara u kan. O dɔw yεrε ye mɔgɔ minnu y’u foosi ka bɔ jamana lakananbaakuluw kɔnɔ.

Minnu farala MNLA kan, o d
ɔw bɔra kojugubakεjεkulu Akimi ni Muzawo la, k’u yεrε kε silamεdiinε sinsinni tɔgɔlakεlεcεw ye. O mumε b’a ta mɔgɔ 5.000 la ka se 10.000 ma. Mɔgɔ minnu tun b’a la ka Marɔku kεlε politikitɔn Polisariyo kɔnɔ, o kεlε nege bɔlen u la, mɔgɔ 300 fo 700 nana fara Salafisiw kan Mali kɔnɔ.

MNLA ye politikitɔn ye, sɔrɔdasijεkulu fana don. A mɔgɔ fanba ye burudaamεw ye. A sigira senkan san 2011 ɔkutɔburukalo tile 16. O MNLA de ye CMA sigi senkan san 2014 ɔkutɔburukalo tile 28 ; (HCUA), (MAA), olu b’o kɔnɔ. Jεkulu wεrεw farala u kan ; n’o ye (CPA), (CM-FPR2), (MSA) ani (FPA) ye.

Nin jεkulu ninnu bεε dεmεnbaaw ye « Al-Qaïda » ye n’a bε wele (Aqmi). O sigira senkan san 2007 zanwuyekalo kɔnɔ Hasani Hatabu ni (Mujao) fε. O Hasani Hatabu ye Alizeri jamanaden ye. MUZAWO sigira senkan san 2011 Gawo kɔnɔ, Hamada Uludu Mohamεdi Keyiru, Ahamεdi al-Tilemusi ani Sulutan Uludu Badi fε. Olu de ye Mali kɔrɔnyanfan ɲagami san 2012, Ala m’an hinεna jamanakuntigi kɔrɔ Amadu Tumani Ture la, o ka fanga dafirili kɔnɔna na.

 

Dr Ali Tunkara ye ɲininnikεla ye Sahelikungo basigili fεεrεko kalanyɔrɔba (CE3S) la ; barosigila fana don kanko ani hadamadenya dɔnniya sannayεlεnkalansoba la Bamakɔ. O ka fɔ la, marifatigikuluw, a kεra minnu y’u bolonɔ bila Alize bεnkansεbεn na, ani minnu m’o kε, u ni kojugubakεjεkuluw bε jε la.


O siratigε la, kabini Faransi s
ɔrɔdasiw bε jamana kɔrɔnyanfan fε, diibidiibi b’u ni Iyadi Agi Ali ani CMA mɔgɔw cε. O tun dogolen tε mɔgɔ la. O dalilu surun filε : binkanni minnu bε ka kε ka ɲεsin sɔrɔdasiw ani Minusima dagayɔrɔw ma, o kεbaa ye jεkulu minnu y’u bolonɔ bila Alize bεnkansεbεn na, k’u to kojugubakεjεkuluw kɔnɔ. Dr Tunkara ka fɔ la, Iyadi Agi Ali min ye JNIM ɲεmɔgɔ ye, o n’a ka mɔgɔw balimaw ye CMA mɔgɔw ye. O de kosɔn u b’a la ka jε ka binkannibaw kε ɲɔgɔn fε ; kεrεnkεrεnnenya la, ka bin faso tɔgɔlayɔrɔw kan, ani ka nisɔngoyaw ta ka Minusima sεgεrε.
Madiba KEYITA

Dɔkala Yusufu JARA

 

Dɔkala Yusufu Jara

Nin fana kalan : Mɔbiliw asuransi : Munna nɔladilanwari bɛ mɛɛn ?

Taamako cakɛdaw ka fɔ la, kasaara seereyasɛbɛn (PV) dilanni de bɛ waati jan ta. O de kosɔn k’u bɛ se ka dɔ da kalo kan tuma dɔw la fo ka se san ma, k’a sɔrɔ asurelen ma bila a hakɛ kɔnɔ.

Nin fana kalan : Sanubɔ Kangaba : Sanuko ni kalanko bɛɛ, siniɲɛsigi ka labɛn

Denmisɛnw bɛ ka kalan bila ka firi Kɔfilacɛ damanda kan Kangaba sɛrɛkili kɔnɔ kosɛbɛ sisan. Cɛmannin fara musomannin kan, u kɛlen bɛ ka Kɔfilacɛ damandaw fa tewu digɛn senni ani damanbɔgɔw koli kama sanu nɔfɛ. U bɛ firi dugukolo jalan kan i ko fɛn wɛrɛ, k’u jigi dalen to sa.

Nin fana kalan : San 2026 kupudimɔni : Santarafiriki-Mali 0-0, Sɛgɛw ye baara gɛlɛya u yɛrɛ bolo

Kow gɛlɛyara Mali bolo. An tɛ se k’a fɔ fɔcogo wɛrɛ la n’o tɛ, Mali dɛsɛlen kɔ Santarafiriki la 0-0 kunun ntɛnɛn marisikalo tile 24 san 2025, kupudimɔni san 2026 ɲɛbila ntolantanw tile 6nan hukumu kɔnɔ.

Nin fana kalan : Marisikalo tile 26, Seyidusuw tɔgɔladon, san 1991-2025 : Syidusuw miiriya waati disidakow la

Taamasiyɛnnanw jɔra Bamakɔ ani jamana marayɔrɔ caman faabaw la k’a daminɛ san 1992 la, walasa ka hakililajigin kɛ Malidenw ka wulikajɔba la demokarasi nɔfɛ.

Nin fana kalan : Baaradegekalan : Degeden 2.500 y’u kali k’u bɛna baara kɛ ni ladiriya ye

Lajɛ in ɲɛmɔgɔya tun bɛ minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga bolo. A y’a gɛlɛya cakɛdaw ma, minnu bɛna degedenw sɔrɔ, u ka baaradege sarati fɔ ka gɛlɛya u ye.

Nin fana kalan : Seko ni dɔnko : Yokoro ani Salawale-wale bɛ ba la halibi

Denmisɛnninw (cɛmanw ni musomanw) bɛ nin laadalako in kɛ ni sunkalo ye tile 10 sɔrɔ. Laada min don, hakilimaw ka fɔ la, a bɛ ɲɔgɔndɛmɛn ani ku-ɲɔgɔn-kan hakilila de kofɔ.

Tigi ka sεbεnniw

Mɔbiliw asuransi : Munna nɔladilanwari bɛ mɛɛn ?

Taamako cakɛdaw ka fɔ la, kasaara seereyasɛbɛn (PV) dilanni de bɛ waati jan ta. O de kosɔn k’u bɛ se ka dɔ da kalo kan tuma dɔw la fo ka se san ma, k’a sɔrɔ asurelen ma bila a hakɛ kɔnɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié lundi 12 mai 2025 à 12:36

Sanubɔ Kangaba : Sanuko ni kalanko bɛɛ, siniɲɛsigi ka labɛn

Denmisɛnw bɛ ka kalan bila ka firi Kɔfilacɛ damanda kan Kangaba sɛrɛkili kɔnɔ kosɛbɛ sisan. Cɛmannin fara musomannin kan, u kɛlen bɛ ka Kɔfilacɛ damandaw fa tewu digɛn senni ani damanbɔgɔw koli kama sanu nɔfɛ. U bɛ firi dugukolo jalan kan i ko fɛn wɛrɛ, k’u jigi dalen to sanu sɔrɔli kan ka tɛmɛn kalan kan..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 25 mars 2025 à 12:27

San 2026 kupudimɔni : Santarafiriki-Mali 0-0, Sɛgɛw ye baara gɛlɛya u yɛrɛ bolo

Kow gɛlɛyara Mali bolo. An tɛ se k’a fɔ fɔcogo wɛrɛ la n’o tɛ, Mali dɛsɛlen kɔ Santarafiriki la 0-0 kunun ntɛnɛn marisikalo tile 24 san 2025, kupudimɔni san 2026 ɲɛbila ntolantanw tile 6nan hukumu kɔnɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 25 mars 2025 à 12:26

Marisikalo tile 26, Seyidusuw tɔgɔladon, san 1991-2025 : Syidusuw miiriya waati disidakow la

Taamasiyɛnnanw jɔra Bamakɔ ani jamana marayɔrɔ caman faabaw la k’a daminɛ san 1992 la, walasa ka hakililajigin kɛ Malidenw ka wulikajɔba la demokarasi nɔfɛ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 25 mars 2025 à 12:24

Baaradegekalan : Degeden 2.500 y’u kali k’u bɛna baara kɛ ni ladiriya ye

Lajɛ in ɲɛmɔgɔya tun bɛ minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga bolo. A y’a gɛlɛya cakɛdaw ma, minnu bɛna degedenw sɔrɔ, u ka baaradege sarati fɔ ka gɛlɛya u ye.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 18 mars 2025 à 11:27

Seko ni dɔnko : Yokoro ani Salawale-wale bɛ ba la halibi

Denmisɛnninw (cɛmanw ni musomanw) bɛ nin laadalako in kɛ ni sunkalo ye tile 10 sɔrɔ. Laada min don, hakilimaw ka fɔ la, a bɛ ɲɔgɔndɛmɛn ani ku-ɲɔgɔn-kan hakilila de kofɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 18 mars 2025 à 11:21

Kupudimɔni 2026 : Komɔri-Mali, Sɛgɛw ye jabaaya don Ujuda

Selen Marɔku sibiri su k’a dugu jɛ kari la, degelikaramɔgɔ Tɔmu Sɛnfiye n’a ka cɛdenw y’u ka farifoni balontanko fɔlɔ kɛ ntɛnɛn marisikalo tile 17 san 2025. Cidenkulu mɔgɔ tɔw ka kan ka se Ujuda bi tarata ni Ala sɔnna. Ujuda ye dugu ye, min bɛ Marɔku ni Alizeri dancɛ la.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 18 mars 2025 à 11:20

L’espace des contributions est réservé aux abonnés.
Abonnez-vous pour accéder à cet espace d’échange et contribuer à la discussion.
S’abonner