Batɔma
Kulubali tun sigilen bɛ mana taburɛnin kan, a y’i kanto, ko « a tun y’a
kali ne ye ko a bɛna bɛrɛmakɛɲɛ sabati an ni ɲɔgɔn cɛ, ka kɛɲɛ ni diinɛ ani
hadamadenya hakɛw ye. Nka a bɛ ɲinin ka dɔgɔkun fila bɔ, a tɛ si ne bara ».
Nin muso in ɲɛna sisili du kɔnɔ, o bɛ ko dɔ jira min tɛ ɲuman ye a furuso kɔnɔ.
A kɛlen bɛ dɛnkɛrɛfɛ ye.
Batɔma y’a
cɛ muso filanan ye. A ta ye dusukasi dan bɛɛ ye, wa a t’a dɔn a b’a ko yɔrɔ min
na, ka taa a ja yɔrɔ min na. A ka fɔ la, hali n’i y’a sɔrɔ musocamanfuru
dagalen don, ko diinɛ ni hadamadenya jɛnnen don n’a ye, a ka ɲi bɛrɛmakɛɲɛ ka
sabati furumusow cɛ tilennenya kɔnɔ.
Hakɛ
bɛ cɛ bolo ka furumuso naani ta, silamɛdiinɛ ka fɔcogo la, nka a ɲininnen don
cɛ fɛ a ka bɛrɛmakɛɲɛ k’u cɛ. Nka o bɛrɛmakɛɲɛ in tɛ ka sabati furu dɔw kɔnɔ a
ɲɛma. Cɛ musocamantigi dɔw ta y’o ye bi ; dusukasi ani tɔɔrɔ.
Zuleyika Tarawele
ye furumuso ye Jikɔrɔnin-Para la Bamakɔ komini 4nan na. Ale furucɛ ye muso
filanan ta o san 6 ye nin ye. Nka a dɛsɛlen bɛ k’a ka layidu dafa n’a musow ye,
u bɛnna min kan. Zuleyika ko ale sinamuso dɔrɔn de b’a diya seliw,
ladiyalifɛnko ani mandiya la bi, k’ale ta kɛ so ani denmisɛnninw kɔlɔsili ye. A
k’a b’i n’a fɔ ale yeli du in kɔnɔ, o ka gɛlɛn dɔ ma ; ka da a kan ale
kɛlen bolokɔfɛmɔgɔ ye.
BƐ ƝININ K’A ƝƐNATA FURUSA LA- Bi, a ta
kɛlen bɛ dusukasi dan bɛɛ ye. A sago don a furucɛ ka hakili ɲuman sɔrɔ a ko la.
A bɛ wulikajɔ ani dibilako bɛɛ la, min b’a to a cɛ bɛ se k’a jate cogo min na,
a kanu ka se ka don a la kokura.
Nin muso
denfilatigi in jɔlen bɛ n’a yɛrɛ ye du kɔnɔ k’a sababu k’a ka jago misɛnnin
kɛta ye, ni a b’a la ka sɔrɔ k’o la. A bɛ k’a denw ladon o sɔrɔ la. I n’a fɔ
Zuleyika cogo, Farima Sɔ fana y’a cɛ muso filanan ye o kin kelen in fan wɛrɛ
fɛ. O fana ni tɔɔrɔ bɛ ɲɔgɔn na a ka furu kɔnɔ. A y’a jira ko ale cɛ bɛ waati
min kɛ a sinamuso bara, a t’o ɲɔgɔnna k’ale bara. A wasalen tɛ n’a dabolo jugu
in ye fiyewu ; wa a selen tɛ k’a ko dayɔrɔ sɔrɔ a fari la.
Sinamuso dɔw,
n’u degunna ka dan tɛmɛn, u bɛ ɲinin k’u ɲɛmata furusa la walima k’u mabɔ fɔlɔ
k’u ni ta dɔɔnin. Bolokɔfɛbila ani bila-n-yɛrɛ-ma kosɔn, ale kanɛmɛmuso y’a
fisaya ka segin a faso la ka furusa ɲinin. Ka da a kan a sinamuso bɛ k’a ni
siri ka da a kun, u cɛ tɛ k’a jɔyɔrɔ fa o ko la, muso dɔ ka fɔ la, min ma sɔn
k’a bugunnatigɛ di. O ma kɛ Bayinin ta ye (tɔgɔ bisigiyalen y’o ye). O muso
denwɔɔrɔtigi in, musomannin fila yɛrɛ b’u la minnu sera furuli ma, o b’a la ka
furusa ɲinin san 30 furu kɔfɛ. A y’a jira ko a tɛna sɔn dusukasi k’a faga ko
cɛko. Nka a muso ɲɔgɔn minnu bɛ nin dabolo jugu kan, O caman bɛ ɲanimagoro la
k’a muɲun hali n’u ni bɛ to a dafɛ, ka kɛɲɛ ni hadamadenya, diinɛ ani sɔrɔko
cogoya ye.
Ayisa Keyita
si bɛ san bi saba ni kɔ la. A bɛ Sebeninkɔrɔ o komini kelen in na. Ale y’a cɛ
muso filanan ye ; nka a n’a sinamuso tɛ du kelen kɔnɔ, cɛ bɛ taa ka segin
k’u ni ɲɔgɔn cɛ. O sigi kuntaala kɔnɔ, a bɛ k’a kɔlɔsi ko cɛ tɛ ka bɛrɛmakɛɲɛ
sabati u fila cɛ bilen. A bɛ waati jan kɛ ale sinamuso bara ka sagon ale bara
kan. A b’a fɔ ko a bɛ ka denmisɛnninw ka kalanko kɔlɔsi. Cɛ bɛ mɛɛnni min kɛ
k’a sɔrɔ a ma se ale bara, a k’o keleya b’ale la. A kɛlen bɛ, fo ka kelennakuma
bila a la ; hali fiɲɛ mana ci a b’a lakali o ye, ko « n’i ma ɲɛ
musocamanfuru kɔ, a ɲuman ye i ka tilen u ni ɲɔgɔn cɛ ». A k’ale tɛ jɛn
n’a ye ka kɛ cɛ ka pinɛ sekuru ye.
BAGANYA BALIMAW CƐ- Fatumata Kamara ye jagokɛla ye
Sirakɔrɔ, Bamakɔ dafɛ. O y’a jira ko ale de b’a cɛ deli o ka to ale kɛrɛfɛ. A
ko kabini a cɛ ye muso filanan ta, a tun hakili la ko bɛrɛmakɛɲɛ bɛna kɛ furu
kɔnɔ. Nka san 30 furu kɔnɔ, fo ka den duuru sɔrɔ, ale yɛrɛ fɛ, a na kɛ du
ntuloma ye. Nka kabini muso filanan in furula, ale cɛ bɔra a taya la. A ko
a nɔrɔlen b’o la kɛlɛkɛlɛ, fo ka ɲinɛ ale kɔ. A ko o degun n’a ta bɛɛ, a sago
tɛ furusa ye ka da a kan denw b’a bolo, a bɛ siran hadamadenya gasi fana ɲɛ. A
k’ale t’a fɛ ka kuma, a b’a muɲun. Nka ko dusukasi ni tɔɔrɔ kɔni b’a kan kosɛbɛ.
Bɛrɛmakɛɲɛbaliya
furu kɔnɔ, cɛw fana b’u ta fɔ a la. U caman b’a jira ko, ko don, min ɲɛfɔli ka
gɛlɛn mɔgɔ wɛrɛ ye n’i da ka wuli teri tɛ. Musa Jalo ye cɛ musosabatigi ye Lafiyabugu-kɔda
la Bamakɔ komini 4nan na ; nka a muso si tɛ ɲɔgɔn kan. A ka fɔ la, ale kɛcogo
a furumusow cɛ, o man ɲi. A ko ale b’a ɲinin cogo o cogo ka tilen u ni ɲɔgɔn
cɛ, a selen tɛ.
A ko ni ko
gonin tɛ, walima du kunko suguya wɛrɛ, ale tɛ ye a muso bɛɛ bara bilen. A ko
fɛn o fɛn b’ale kun na sisan, o y’a musonin ncinin ye. Nka k’o t’a bali ka mako
ɲɛ a muso tɔw ye. A ko u bɛɛ n’u damanadu don, a ye min jɔ u ye. A bɛ
denmisɛnnin bɛɛ ka kalanwariw sara. A ka fɔ la, a muso minnu b’a fɔ k’ale
tilennen tɛ, o ye ka kuma fɔ k’a juguya.
Yakuba
Tarawele ye takisibolila ye Sogoninkɔ, Bamakɔ komini 6nan na. Muso fila b’a
kun ; a y’a jira ko bɛrɛmakɛɲɛ musow ni ɲɔgɔn cɛ, o ye ko wɛrɛ ye. K’a fɔ
k’o ye tilenbaliya ye, ale ma sɔn o kuma ma. A kɔni k’ale bɛ waati min kɛ a
musonin ncinin bara, a t’o kɛ fɔlɔ bara ; ka da a kan k’o b’ale bɛɛrɛbɛɛrɛ
koɲuman.
Modibo
Sawadogo ye hadamadenya faamubaa ŋana ye. Ale ka fɔ la, musocamanfuru tɛ baasi
ye. A ko musow ka kuma ka ca a la ka da cɛ bɛ waati hakɛ min kɛ dɔ bara, ka
tɛmɛn dɔ bara kan, fo ka se jɛɲɔgɔnya kɛcogo ma ni dɔ ye ka tɛmɛn dɔ kan. A ko
min ɲininninen don cɛ fɛ, o ye ka bɛrɛmakɛɲɛ sabati a furumusow cɛ du tɔpɔtɔli
la. A ko cɛ si tɛ se ka kɛ muso fila fɛ cogoya kelen na. O bɛ cogo min na, den
dɔ ka di a ba ye ka tɛmɛn dɔ kan. Nka wajibi kɔni don cɛ ka damakɛɲɛ siyɔrɔko
la muso bɛɛ fanfɛ. A ko silamɛdiinɛ de bɛ bɛrɛmakɛɲɛ diyagoya cɛ kan furu kɔnɔ
a musow ni ɲɔgɔn cɛ, nka a ma damakɛɲɛni kofɔ. Misali la, ko ni cɛ b’a fɛ ka
fɛn dɔ tila a musow cɛ, den caman bɛ min bolo, o de niyɔrɔ ka kan ka caya.
Silamɛdiinɛ
dunge dɔ, alimami don, min y’a bugunnatigɛ to gundo la, o y’o kuma in
tiɲɛtigiya. A ka fɔ la, kuraanɛ ye musocamanfuru daga ; nka a ye
faranfasiyali kɛ. A ko i k’i furumuso bɛɛ minɛ kelen ye i n’a fɔ suratu « An-Nisa
» b’a dantigɛ cogo min na. A k’o sura in bɛ musow ka hakɛ dantigɛ, hadamadenya
tilennenya la dukɔnɔkow la. A ko silamɛya tɛ tilenbaliya fɛ furucamanko la. A
ko cɛ ka kan ka siran Ala ɲɛ, ka bɛrɛmakɛɲɛ ani tilennenya sabati a furumusow
cɛ.
O ko tuguni,
ko silamɛdiinɛ t’a wajibiya cɛ furumuso fila ka ɲɔgɔn dɔn, nka, a b’a kanu u
fila k’a dɔn ko filanan b’a la. A ko a b’o cogo la denw fana fanfɛ. Olu k’a dɔn
k’u ye balimaw ye ka da a kan k’o bɛ saman-samanniw bali cɛnko la ni Ala y’a kɛ
ko an dabaa Ma ka wele sera u fa ma.
Jateminɛ na, a b’i n’a fɔ bɛrɛmakɛɲɛni furucamanko la, o kɛlen b’a damanako ye, sariya tɛ ka labato. A kɔlɔlɔ yɛlɛnnen bɛ denw na. Olu bɛ sin k’a dɔn joona, ko ba dɔ ma ka di fa ye ka tɛmɛn dɔ kan. Sinaya yɛrɛ kɔlɔlɔ jugu bɛ se denw ka balimaya ma : Baganya bɛna a jɔ muso fila denw cɛ, musow tɛ kɛ ɲɔgɔn denw fɛ, du bɛ se fara, fo farali kuntaala jan. An bɛ se k’a fɔ, ko bɛrɛmakɛɲɛbaliya bɛ se ka na ni du cili ye.
Tamba CAMARA
Sefawari dɔrɔmɛ tan. A b’i n’a fɔ o wari hakɛ in de dɔgɔyra kosɛbɛ mɔgɔ dɔw ɲɛna cɛnin kɛkun na k’a yɛrɛ sɔrɔ polisi la. Kasɔrɔ o tigi-tigi yɛrɛ don. A tile damadɔ ye nin ye Bamakɔ faaba komini dɔ la, Sotaramatamuso dɔ ye parantikɛ wele polisi la tajurusara kama..
An taganna balahu dɔ ma Sotuba kaburudo la Bamakɔ komini 1lɔ la. Denyɛrɛnin dɔ ɲɛnama su tun bɛna don sɔɔnin kunun ntɛnɛn zuluyekalo tile 21 san 2025 o kaburudo in na. A kɛra nɛgɛ kanɲɛ 16 waati la..
Ɲininkali minnu kɛra diinɛkow ni laadaw minisiri la, a ye hakililajigin kɛ diinɛ ɲɛmɔgɔw jɔyɔrɔba la mɔgɔw fununw fɔli la ɲɔgɔn kɔ an ka jamana kɔnɔ, ani kojugubakɛ ni dansagonwale suguya bɛɛ kɛlɛli la. A b’a ɲinin u bɛɛ fɛ u ka to jamana danbew kɔ.
Mali kanw ɲɛtaa soba (Amalan), gɛlɛyaw n’u ta bɛɛ, a banbannen don kan forobayalenw ɲɛtaa kan..
Cɛ saba minnu si b’a ta san 30 la ka se 40 ma, olu minɛna kɔsa in na Senu, Bamakɔ lamini na yen polisiso fɛ. Mɔgɔ fɔlɔ tɔgɔ ni jamu daminɛ tubabukan na, o siginindenw ye M.T ye san 33, filanan ta ye B.S ye san 40, sabanan ta ye A.S ye san 30. Siga kɛlen don nin cɛ saba la namaratɔ j.
Madamu Buwarɛ Fili Sisɔkɔ ye ɲɛfɔli kɛ, k’a jira k’ale ye wariko baara bɛɛ kɛ jɛlenya kɔnɔ ni ŋaniya ɲuman ye. A ko fana, ko jamanakuntigi ka pankurun sanna sefawari miliyari 18,5 ; nka ko miliyari 21 tɛ, i n’a fɔ kiiriso bɛ k’a sinsin jate min kan ka kɛɲɛ ni faso wagand.
