Mali, Kidali bɔɔsilen kɔ kojugubakεlaw la : Gɔfεrεnaman ni bulonba ye foli di sɔrɔdasiw ma

Diɲε tɔnba ONU ka basigi sabatilijεkulu ka sariya 2690 min tara zuwεnkalo tile 30 san 2023 Minusima bɔli la Mali kɔnɔ, o wayeli hukumu kɔnɔ, Mali sɔrɔdasiw ye Minusima dagayɔrɔ minε Kidali dugu kɔnɔ. O kεra Kidali binnen ye Mali sɔrɔdasiw tεgε kɔnɔ sigidalamɔgɔw ani Maliden bεε ka hεrε kama. Sabula mɔgɔw tun sεbεkɔrɔ ɲanina kojugubakεlaw ka gεrεntεw fε a bε san tan ni kɔ bɔ.

Gɔfεrεnaman ye laseli kε tarata nowanburukalo tile 14 san 2023, ko Kidali minεni ye Minusima dagayɔrɔw maminεni ye Mali sɔrɔdasiw fε. Kojugubakεlaw ka jandaw, Minusima ka janfaw an’u dεmεnbaaw ka ŋaniyajuguyaw n’u ta bεε Minusima dagayɔrɔw latεmεnniko la Mali sɔrɔdasiw ma, laɲinin sera ka sabati sɔrɔdasiw fε « Mali ye kelen ye, a bε to kelen ye, wa a tε tila ».

Nin sebaaya min sɔrɔla, gɔfεrεnaman bε furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita fo o la, ka da a ka hakilitigiya ni fasodenɲumanya kan, k’a hami kε an ka jamana bɔli ye juguw bolo. Gɔfεrεnaman bε sɔrɔdasiw fana fo u ka cεsiri, kεlε ɲεdɔnni ani u ka yεrεdi la faso lafasali ani basigi sabatili la jamana dugukolo fan bεε kan, hadamadenw n’u bolofεnw ka se ka taakaseginw kε u fεrε ma.

Gɔfεrεnaman labanna ka jamanaden tɔw fo u ka muɲun ni sabali la waati gεlεnw kɔnɔ. Dansagonwale caman tara ka Mali ani Malidenw sεgεrε u ka yεrεmahɔrɔnya yεrε-yεrε ɲininni sira kan. O n’a ta bεε u y’u muɲun ka furancεlafanga lafasa o kan. Sedeyawo (CEDEAO) ani Iyemowa (UEMOA) ka gεrεntεw b’o la. Nkalon jugu caman dara Mali sɔrɔdasiw la hadamadenw ka hakεw labatoli kunkan, kuran tigεra Mali la daanεjuguyaw fε, ka julaw su u ka feerefεnw sɔngɔw dantεmεnyεlεn, min b’a to jamanadenw bε futinε ka bila fanga la. Nka o si ma kε, bεε y’a yεrε minε o la

Gɔfεrεnaman bε Sahelikungo jamanaw bεnkan (AES) fo k’a waleɲuumandɔn, ka Mali teri bεε fo Afiriki kɔnɔ ani fan wεrεw fε ; gɔfεrεnman b’o la, jεkulu b’o la, mɔgɔ dɔw yεrε b’o la kεrεnkεrεnnenya la, minnu ye Mali kanu ni hεrε ye, k’a dεmεn a ka wulikajɔ la. O siratigε la, mɔgɔ o mɔgɔ ni tora Mali kunmabɔli kεlεw la ani kojugubakεlaw kεwale juguw kεra fεn o fεn sata ye, gɔfεrεnaman bε taasibila kε ka ɲεsin u ma. Ni Ala sɔnna jamana tεna ɲinε u kɔ.

Furancεlafanga gɔfεrεnaman b’a cεsiri halibi kojugubakε kεlεli fε, ka Mali ka yεrεmahɔrɔnya yεrε-yεrε lasegin a ma jamana fan bεε fε, lafiya ni basigi sɔrɔliko la, ani hadamadenw tin donni na ɲɔgɔn na ka taa a fε.

Furancεlafanga bulonba fana ye laseli kε, ka foli ni tanuni lase jamana lakananbaaw ma, ka da u ka cεsiri ani timinandiya kan ka Kidali bɔɔsi juguw la. A ye foli ni tanuni fana lase jamakuntigi Kolonεli Asimi Goyita, gɔfεrεnaman ani sɔrɔdasiw yεrε ma, u ka sebaayasɔrɔ la kojugubakεlaw an’u dεmεnbaaw kan.

Bulonba (CNT) b’a sinsin nin waati kan Mali tarikuko la, ka foli di jamanadenw ma u ka muɲun ni sabali la ka degun suguya bεε dɔ lɔminε furancεlafanga nɔfε ; ka laban k’a ɲinin u fε, halibi an ka ɲɔgɔn bolo minε, ka to sɔrɔdasiw kɔ k’u senkɔrɔmadon.   

Suleyimani SIDIBE

Dɔkala Yusufu JARA