Dugawudon ka ɲεsin jamanakuntigi ma : Sɔrɔdasiw ka kan ka kεlεdaga caya

Jamana lakananbaaw kεlen kɔ ka dugawudon kε furancεlafanga jamanakuntigi ye, a y’a ɲinin u fε, u ka tεmεn ni kojugubakε kεlεli ye, fo ka basigi don jamana mumε kɔnɔ

Par

Gansira lundi 04 mars 2024 à 12:39
Dugawudon ka ɲεsin jamanakuntigi ma : Sɔrɔdasiw ka kan ka kεlεdaga caya

Jamana fangabulon minnu ye gɔfεrεnaman, bulonba, jamana kiiritigεsoba, sariyasunba lafasabulon, sɔrɔ, hadamadenya, lamini ani seko ni dɔnko laadilibulon, ka fara a tɔw kan, nin si kelen ma to kɔ jamana ka yεrεmahɔrɔnya sɔrɔli wulikajɔw la. Furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita y’o jate minε u jɔyɔrɔ la jaabi sɔrɔlenw na san 2023 kɔnɔ an ka jamana na.

Nin kεra laadala dugawudon senfε ka ɲεsin furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita ma jamanakuntigiso la Kuluba alamisadon marisikalo tile 2 san 2024. Minisiriɲεmɔg Dr Sogεli Kokala Mayiga ni gɔfεrεnaman minisiriw tun b’a kεnε kan. Jamana fangabulon bεε ɲεmɔgɔw an’u ka bulonw baarakεla dɔw tun don. A kεnε kan, da sera waleya kεlen dɔw ma san kura in na ani san tεmεnnen kɔnɔ, walasa ka se ka siniɲεsigikow boloda.

Jamana cεfɔlaba Madamu Sanɔgɔ Aminata Male ka fɔ la, o min tun ye fangabulonw ɲεmɔgɔw ka kumalasela ye, a y’a jira ko, ko caman kεra san 2023 kɔnɔ an ka jamana fε, politiki kunda, nafoloko la, hadamadenya la ani seko ni dɔnko ni laminiko la. Wa yamaruya dili sariyasunba kura waleyali la san 2023 ka jamana 4nan sigi senkan, o kεra taare ye. Maliden fanba jεnna ni sariyasunba kura in ye. O bε fasodenɲumanya jira nin waati gεlεnw na ka siga ni jigisigi to mɔgɔ dɔw la an ka jamana tariku kɔnɔ.

Kalata jεkulu kεrεnkεrεnnen (Aige) sigili senkan, jamana cεf
ɔlaba ye o foli kε. O bε nɔnɔya donni kofɔ hadamadenya ni politiko la kalata kɔfε. O jεkulu ye baara minnu kε, a ma ɲinε o fana kɔ. Jamana sεgεsεgεlikεlaba ka cakεda, hadamadenw bugunnatigεw ɲεnabɔli cakεda, yuruguyurugu ni baanaya sɔrɔcogo jugu kεlεli cakεda, nafoloko kunnafoniw fεsεfεsεli cakεda, ani kuranko mabεnni cakεda, a ma ɲinε olu kɔ. A sɔrɔla k’u ka siniɲεsigikow dantigε ɲinan san kɔnɔ.

 

KIDALI BƆƆSILI JUGUW LA- Mɔgɔ o mɔgɔ ye kuma ta kεnε in kan, a bεε da sera Kidaliko ma. A kεra sariyasunba lafasabulon ɲεmɔgɔ Amadu UsumanI Ture, jamana kiiritigεsoba ɲεmɔgɔ Fatɔgɔma Tera, nafoloko, hadamadenya, lamini ani seko ni dɔnko ɲεmɔgɔ Yakuba Katile, bulonba ɲεmɔgɔ Kolonεli Maliki Jawu, sigidaw laadilikulu ɲεmɔgɔ Mamadu Satigi Jakite, jamana ye ɲεtaako minnu kε san 2023 kɔnɔ Asimi Goyita ka hakilitigiya kɔnɔ, nin kelenna bεε y’o foli kε.

U ka fɔ la, san tεmεnnen kεra ŋaniya caman tali ye an ka jamana fε a jɔli kura siratigε la. O min ye Malidenw haminankoba ye. U y’u ka nisɔndiya jira Sahelikungo jamanaw bεnkan AES sigili la senkan sεtanburukalo tile 16 san 2023, Mali, Nizεri ani Burukina Faso cε. Jamana ɲεmɔgɔw ye ŋaniya wεrε minnu ta n’u bε don tariku kɔnɔ, u da sera a caman ma. O dɔ ye k’a jira ko Alize bεnkan bεn ni lafiya sɔrɔli la Mali kɔnɔ, k’o banna, Minusima gεnni ka bɔ Mali kɔnɔ, ani AES jamanaw (Mali, Burukina Faso ani Nizεri) foosili ka bɔ Afiriki tilebinyanfan nafoloko tɔnba (Cedeao) la, ka fara sigikafɔba kan Malidenw yεrε dama cε bεn ni fɔkabεn sabatili la.

Fangabulonw
ɲεmɔgɔw y’u ka nisɔngiyara jira kosεbε lakananbaaw kεli la ka sebaaya sɔrɔ kojugubakεlaw kan jamana fan bεε fε ; Kibali bɔɔsili kojugubakεlaw la, o b’o la. O sebaaya in tε sɔrɔdasiko dama ye ; a bε Mali mumε ka jilajali ni yεrεdi kofɔ. Maliden t’a kɔ don a jugu la abada. A b’a kεlε cogo bεε la. Jamanakuntigi ka jaabili la, a ye hakililajigin kε. A y’a jira ko jamana mumε basigili sababu ye fangabulonw ye. O siratigε la, fangabulonw de bε fasojama jigi sigi.

Kolonεli Asimi Goyita y’a jira, ko u ye sebaaya minnu s
ɔrɔ san 2023 kɔnɔ, olu diyara ale ye, u bεnna a ma. A ko fangabulonw ɲεmɔgɔw ma, aw de ye fasokanu sira jεlen jira an na. Sabula, an ka jamana ye gεlεya fεn o fεn sɔrɔ, kabini furancεlafanga daminεna, fangabulonw y’u jɔyɔrɔ jira a bεε furakεli la ; kεrεnkεrεnnenya la Mali gεlεya in kɔnɔ. A k’u ka senkɔrɔmadonni nafa bonyana kosεbε ŋaniyaw tali la furancεlafanga fε, jamana ka yεrεmahɔrɔnya yεrε-yεrε sɔrɔli kama.

 

WAATI KURA - Fεn min ye fangabiulon kuraw sigili ye senkan, furancεlafanga jamanakuntigi sinsinna nafoloko kiiritigεsoba kan ; n’o ye « kuru dε kɔnti » ye tubabukan na. O min bε sɔn ka kε sababu ɲuman ye Mali ma, ka da kiiri tigεcogo ɲuman kan foroba nafolo kɔlɔsiliko la. Kεrεnkεrεnnenya la, o fangabulon in jɔyɔrɔ ka bon kosεbε sariya waleyacogo kɔlɔsili la nafoloko la ani foroba politikiw kiimεni na. Sariya min tara dugujukɔrɔfεnko ni sigida kɔnɔko la san 2023 utikalo kɔnɔ, jamanakuntigi y’o fana foli kε. O bεna kε jigisigi ye fasojama ma u ka hεrεko la. Ka da a kan fasojama de tun y’a ɲinin Mali sanu ka mεmεnε Malidenw fɔlɔ kan. Hakililajigin na, dugujukɔrɔfεnko sariya ani sigida kɔnɔko, o ye misali ye ; n’o tε ko ɲuman tɔ caman bε yen, minnu bε furancεlafanga laadilikulu ka fasokanu kofɔ. O siratigε la, a ye foli kεrεnkεrεnnen kε sigidaw laadilikulu ɲεmɔgɔba ma.

Jamanakuntigi ko an ka kiiriko fangabulonw y’u j
ɔ u jɔyɔrɔw la gεlεya sɔrɔlenw furakεli la. Jamana kiiritigεsoba ni sariyasunba lafasabulon ye sira don furancεlafanga kɔrɔ ni fasokanu ani dannaya ye. Kεrεnkεrεnnenya la, kandili kalata min kεra zuwεnkalo tile 18 san 2023, o waleyali yamaruya dili, ka fara o jaabi labanw dili kan, a kunkan kiirisεbεn ladonnenw fεsεfεsεlen kɔ. O bε sariyasunba lafasabulon jɔyɔrɔ jira kosεbε. A y’u fo k’u waleɲumandɔn. Jamanakuntigi ma ɲinε ka jaabi di fangabulon si hakililaw la.

Furancεlafanga jamanakuntigi bolo, an ka jamana bε yεrεmah
ɔrɔnya yεrε-yεrε sɔrɔli wulikajɔ min na nin waati gεlεnw na, o tε se ka kε musalaka kan ka dibi fasojama kunna. A ka kan ka kε u ka kunkɔrɔta ni wasa kan.

 

O siratigε la, Mali, Nizεri ani Burukina Faso y’u bolo di ɲɔgɔn ma, ka jεkulu sigi u ni ɲɔgɔn cε min bε wele tubabukan daɲε surun na AES, walasa ka se ka sahelikungo fasojama ka laɲininw jaabi ; ka da a kan u bε san tan caman gεlεya kɔnɔ, min bε ka da u kan fasoden juguw n’u dεmεnbaa kɔkanjamana senkolaw fε.

Wa o de y’a to ni AES jamanaw y’u foosi ka b
ɔ Afiriki tilebinyanfan nafoloko tɔnba (Cedeao) la. O kεra koba ani waati kura ye dɔw bolo. Kasɔrɔ kununni taamasiyεn don ka fasodenɲumanya sira ta ka bɔ kɔnɔ juguw ni kɔkan juguw ka gεrεntε kɔrɔ. O cogoya in de la, jamana fangabulonw ye lakananbaaw ye sira bεε fε, Kolonεli Asimi Goyita ka fɔ la.

Umaru JAKITE

Dɔkala Yusufu JARA

 

Dɔkala Yusufu Jara

Nin fana kalan : Baarakεkulu I « bεn, fɔkabεn ani donɲɔgɔnna jamana kɔnɔ » : Laɲininw bε tali kε faso haminankow la

Ciden minnu bε Malidenw yεrε dama cε sigikafɔba kεnε kan, u y’a ŋaniya kumaɲɔgɔnya sigikafɔ in da ka yεlε kojugubakεlaw ye, ka silamεdiinε dungew don an n’u cε kɔrɔfɔw la. U y’a ɲinin fana, ko ka kuranko gεlεya furakε joona walasa hakilisigi ka na mɔgɔw la.

Nin fana kalan : Sigikafɔba Malidenw yεrε dama cε : Ko sera a kuncεyɔrɔ ma bεn sɔrɔli la

Faso tɔgɔla sigikafɔba min daminεnen filε, o bεna kε sababu ye Malidenw ka kumaɲɔgɔnyaw kε u ni ɲɔgɔn cε ka furaw dajira gεlεya kofɔlenw na. A ka kan ka se ka hadamadenya juru caanin an cε, ka dɔ fara ku-ɲɔgɔn-kan fanga kan ani ka na ni bεn kutaala jan ye..

Nin fana kalan : Sεnε kolatigεkulu ka lajεba 14nan : Bεnkanbaw ni kandilibaw

Furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita ye laseli kε tarata awirilikalo tile 30 san 2024, ko gɔfεrεnaman bε sεnε kεfεn minnu di, tεmεn bε kε n’o ye. O siratigε la, angεrε (ire) kg50 bɔrε ye sefawari dɔrɔmε ba fila ani kεmε seegin (d2 800) ye, farafinnɔgɔ kg50 .

Nin fana kalan : Baarakεlaw tɔgɔla don diɲε kɔnɔ : Laada labatora

San o san mεkalo tile 1lɔ ye baarakεlaw tɔgɔladon ye diɲε kɔnɔ. O hukumu kɔnɔ, Mali baarakεlaw lafasatɔn minnu bε UNTM jεkuluba kɔnɔ, olu ye yεrεjirataama kε jamana ka yεrεmahɔrɔnya kεnεba kan. A kεra kεnε ye, min kɔrɔfɔw bolila hadamadenya basigili ni ɲεtaa laɲini.

Nin fana kalan : Kojugubakε kεlεli : Boli banna kojugubakεkulu « Daesh » kuntigi lakodɔnnenba Hugo bolo

Mali sɔrɔdasiw ye kojugubakεla Hugo faga Indelimani kεlεdaga la Gawo mara la. Kabini Mali y’a ŋaniya k’a mεru don Irisijamana na sɔrɔdasiko nasira la, an ka lakananbaaw b’a la ka sebaayaw sɔrɔ dɔrɔn kojugubakεlaw kan..

Nin fana kalan : Mali baarakεlaw lafasatɔnba (UNTM) ka lajεba 14nan : Yakuba Katile sugandira san 5 kura kuntaala kama

UNTM biro kura mɔgɔ ye 53 ye. U ye lahidu ta, ko furakεcogo ani laɲinin minu kεra a ka sigikafɔw senfε, olu bεna kε sisinnan ye sarati kura in kɔnɔ.

Tigi ka sεbεnniw

Baarakεkulu I « bεn, fɔkabεn ani donɲɔgɔnna jamana kɔnɔ » : Laɲininw bε tali kε faso haminankow la

Ciden minnu bε Malidenw yεrε dama cε sigikafɔba kεnε kan, u y’a ŋaniya kumaɲɔgɔnya sigikafɔ in da ka yεlε kojugubakεlaw ye, ka silamεdiinε dungew don an n’u cε kɔrɔfɔw la. U y’a ɲinin fana, ko ka kuranko gεlεya furakε joona walasa hakilisigi ka na mɔgɔw la.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 09 mai 2024 à 11:27

Sigikafɔba Malidenw yεrε dama cε : Ko sera a kuncεyɔrɔ ma bεn sɔrɔli la

Faso tɔgɔla sigikafɔba min daminεnen filε, o bεna kε sababu ye Malidenw ka kumaɲɔgɔnyaw kε u ni ɲɔgɔn cε ka furaw dajira gεlεya kofɔlenw na. A ka kan ka se ka hadamadenya juru caanin an cε, ka dɔ fara ku-ɲɔgɔn-kan fanga kan ani ka na ni bεn kutaala jan ye..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 08 mai 2024 à 12:36

Sεnε kolatigεkulu ka lajεba 14nan : Bεnkanbaw ni kandilibaw

Furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita ye laseli kε tarata awirilikalo tile 30 san 2024, ko gɔfεrεnaman bε sεnε kεfεn minnu di, tεmεn bε kε n’o ye. O siratigε la, angεrε (ire) kg50 bɔrε ye sefawari dɔrɔmε ba fila ani kεmε seegin (d2 800) ye, farafinnɔgɔ kg50 bɔrε ye d600 ye, nɔgɔ fin n’o ye angεrε DAP ye, o kg50 bɔrε ye dɔrɔmε ba saba ani kεmε duuru (d3 500) ye. Kɔɔri koloma kg1 bε minε sεnεkεlaw bolo d60 la.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié lundi 06 mai 2024 à 11:08

Baarakεlaw tɔgɔla don diɲε kɔnɔ : Laada labatora

San o san mεkalo tile 1lɔ ye baarakεlaw tɔgɔladon ye diɲε kɔnɔ. O hukumu kɔnɔ, Mali baarakεlaw lafasatɔn minnu bε UNTM jεkuluba kɔnɔ, olu ye yεrεjirataama kε jamana ka yεrεmahɔrɔnya kεnεba kan. A kεra kεnε ye, min kɔrɔfɔw bolila hadamadenya basigili ni ɲεtaa laɲininw kan.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 02 mai 2024 à 10:47

Kojugubakε kεlεli : Boli banna kojugubakεkulu « Daesh » kuntigi lakodɔnnenba Hugo bolo

Mali sɔrɔdasiw ye kojugubakεla Hugo faga Indelimani kεlεdaga la Gawo mara la. Kabini Mali y’a ŋaniya k’a mεru don Irisijamana na sɔrɔdasiko nasira la, an ka lakananbaaw b’a la ka sebaayaw sɔrɔ dɔrɔn kojugubakεlaw kan..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 30 avril 2024 à 11:49

Mali baarakεlaw lafasatɔnba (UNTM) ka lajεba 14nan : Yakuba Katile sugandira san 5 kura kuntaala kama

UNTM biro kura mɔgɔ ye 53 ye. U ye lahidu ta, ko furakεcogo ani laɲinin minu kεra a ka sigikafɔw senfε, olu bεna kε sisinnan ye sarati kura in kɔnɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié lundi 29 avril 2024 à 11:58

Faso ka baarabolodalen danbew kalanni kama : Seginni laada kɔrɔw ma

Nin baarabolodalen in laɲinin ye ka Maliden kura dilan, min b’an danbew dɔn, ka fangabulonw bonya, ani baarakεla. Jamana ɲεmɔgɔw bε wulikajɔ la ka Mali kura k’o kuntilenna in waleya, walasa ka se k’o hakilila don fasodenw na ani ka se di u ma ɲεtaa la kannabila ni hɔrɔnya kɔnɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 24 avril 2024 à 16:12

L’espace des contributions est réservé aux abonnés.
Abonnez-vous pour accéder à cet espace d’échange et contribuer à la discussion.
S’abonner