Balo ditɔ dεsεbaatɔw ma Gawo Kolonεli Asa Bajalo Ture fε
Ɲɔgɔn dεmεnni, ɲɔgɔn bolomagεnni ani tilali, olu ye an danbe kɔrɔw ye an ka hadamadenya ni mɔgɔya kɔnɔ. A bε dɔn an ka don o don kεwalew la ka ɲεsin ɲɔgɔn ma. An ka hadamadenya yεrε de sinsinnen b’u kan o tε bi ko ye. Dεmεnni hakilila min b’an na ka ɲεsin an mɔgɔ ɲɔgɔn dεsεbaatɔ ma, dɔ bε fara o fanga kan musakababɔw waatiw la ; i n’a fɔ seliw, silamεw ni kerecεnw ka sunw.
O ɲɔgɔndεmεn ni tilali waatiw bεnna ni gεlεya ye ɲinan ; kεrεnkεrεnnenya la funteniba, kurantigεba ani faantanya Malidenw na. Nin gεlεya bεε faralen ɲɔgɔn kan, a tε ɲε ni fura jɔnjɔn ma sɔrɔ k’u latεmεn. O de kosɔn, jamana ɲεmɔgɔw, ani mɔgɔ dɔw y’a ŋaniya, ka ko bɔ u yεrε la, ka yεlεda di u mɔgɔ ɲɔgɔnw ma, minnu mako bε dεmεn na.
O siratigε la, furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita ye waleyaw kε, minnu bε dɔ bɔ dεsεbaatɔ dɔw ka gεlεya la. Hakilila in tara o min kama, sunkalo ɲɔgɔndεmεn hukumu kɔnɔ, balo tɔni 150.000 bεna tila jamana marayɔrɔ 19 ani Bamakɔ faaba dεsεbaatɔ dɔw cε ; ɲɔ, malo, ka fara dunfεn suguya wεrεw kan, olu don. A dili daminεna kabini marisikalo tile 12 san 2024, Saaba tεrεn na Lafiyabugu, Bamakɔ komni 4nan na, mara ni desantaralizasɔn minisiri Kolonεli Abudulayi Mayiga fε.
Bamakɔ kominiw y’u ta sɔrɔ sibiri kalo tile 16. Baara in dɔgɔkun fɔlɔ kɔnɔ dunfεn 42.000 ni kɔ dira suntigε ye yɔrɔ 18 na Bamakɔ komini 6 mumε kɔnɔ ani yɔrɔ 6 la Kati dugu kɔnɔ. Kati ni Bamakɔ cε ye km15 ɲɔgɔnna ye. Silamεw ni kerecεnw y’u niyɔrɔw sɔrɔ kalo tile 18 Hijiso la diinεkow minisiri Dr Mahamadu Kɔnε bolo.
Mara ni desantaralizasɔn minisiri Kolonεli Abudulayi Mayiga ye dantigεli kε dunfεnw dili daminεni kεnε kan. A ko sunkalo ɲɔgɔndεmεn bε bila gɔfεrεnaman ka baara kεtaw hukumu kɔnɔ, furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita ka ɲεmɔgɔya kɔnɔ. A dabɔra ka ɲɔgɔn bolomagεn nin waati gεlεn in na. A ye foli lase jamanadenw ma u ka muɲun ni sabali la gεlεyaw kɔrɔ. A labanna ka jigisigi kuma fɔ ; ko gɔfεrεnaman b’u kɔkɔrɔ k’u dεmεn gεlεya ninnu tali la.
Bolomadεmεn minnu dira diinεmɔgɔw ni kominiden tɔw ma, a diyara u ye a bεnna u ma. Diinεko nasira la, sunkalo jatelen bε k’a kε ɲɔgɔn dεmεnni kalo ye. U ye Ala deli nin ka kε a daminε ye, a kana kε a laban ye ka ɲεsin dεsεbaatɔw ma, ka laban ka layidu ta, k’u bεna fεn sɔrɔlenw tila koɲuman bεrεmakεɲε kɔnɔ.
Jamana ɲεmɔgɔw ka dεmεn kɔfε, mɔgɔ wεrεw fana y’u seko jira ka ɲεsin u mɔgɔ ɲɔgɔnw ma. Nin waleyaw de ye siman ye ka hadamadenya kala, k’an tin don ɲɔgɔn na ka taa a fε. An b’a ye tuma caman na kerecεnw fε, suntigε mana surunya, u bε bɔ ka gilasi di silamε sunbaatɔw ma.
Bamakɔ kɔnɔ, suntigε waati la, i bε mɔgɔw ye ka sun tigε ɲɔgɔn fε sirabadaw la. Dɔw fana b’u ka mɔbiliw jɔ ka sunnakari bɔ ka di tεmεnbaaw ma ; n’o ye dumuniw, minfεnw, gilasi. Nin bεε kun ye mɔgɔw ka se ka sun tigε cogoya ɲuman na k’u to yɔrɔ o yɔrɔ la. Hakilila caman wεrεw daminεna sunkalo ɲɔgɔndεmεn hukumu kɔnɔ. N’o ye nɔgɔya donni ye dumuniko la. O hakilila in bɔra dunkafa sabatili komisεri Ereduwani Agi Mohamεdi Ali la. O ɲεsinnen bε dεsεbaatɔdu 600 ni kɔ ma.
Ka fara nin bεε kan, jabεti ni jolicayabana lajεli fu la, o don kεrεnkεrεnnenw bε sen na, ani ka tile forobayeele (lanpadεri) 9.000 sigi Bamakɔ ni marayɔrɔ tɔw la ; kɔrɔlenw labεnni ani kuraw sigili b’o la.
Mohamεdi JAWARA et
Dɔkala Yusufu Jara
Tasuma kasaara dɔ kɛra kunun ntɛnɛn nowanburukalo tile 10 san 2025 KAFO JIGINƐW dagayɔrɔ la ACI 2000 kɔnɔ Bamakɔ. Sapɛri-pɔnpiyew ka wuli ka jɔ joona ani baara kɛtaw mabɛnni kosɔn, kasaara in sera ka dalasa a tuma na mɔgɔ si kelen ni ma to a la. An ye kunnafoniw sɔrɔ Bamakɔ mara.
Ni kumaɲɔgɔnya dɔgɔyara furu kɔnɔ, a bɛ fiɲɛ bila kowkɛcogo ɲuman na furu ɲɔgɔnw cɛ. Sigi gɛlɛyali sababu dɔw bɛse ka kɛ, ɲɔgɔn faamubaliya, yaafabaliya, erezo sosiyowkɔlɔlɔ ani k’i furu ɲɔgɔn jate i n’a fɔ nkunankunan tɛ mɔgɔmin na.
Kunnafoni, numeriki sɔrɔ ni fanga ka baara yɛlɛma kura minisiri ye Mali ka kunnafoni ni lagamuni cakɛda (Amap) ka baara kɛtaw wulili kura ye o ɲɛmɔgɔya kɛ kunun ntɛnɛn ɔkutɔburukalo tile 27 san 2025 Bamakɔ lajɛkɛsoba Seyisebe (CICB) la..
A bɛ tile caman bɔ sa, Mali faaba Bamakɔ tajiko gɛlɛya fanga ka bon yen, o bɛ ka jama dɔgɔya siraw kan k’u tonnen ton tajitayɔrɔw la. Nka o degun n’a ta bɛɛ, mɔgɔw b’a la k’u kologɛlɛya, ka muɲun a ko kɔrɔ, k’a ɲinin ɲɔgɔn fɛ halibi u k’u fanga kɛ kelen ye.
Gɔfɛrɛnaman ye kalanw jɔ fɔlɔ k’a daminɛ ɔkutɔburukalo tile 7 san 2025 jamana fan bɛɛ fɛ ; kalanw wulili kura ye kalo in tile 10 ye..
Ɲɔgɔndɛmɛn ani dɛnkɛrɛ kɛlɛli kalo hukumu kɔnɔ ani musow ka hɛrɛ ɲɛtaa kama, muso, den ni denbaya ɲɛtaa minisiri Madamu Jara Jɛnɛba Sanɔgɔ taara a ɲɛ da Sabalibugu sugu kan sibiri tɛmɛnnen in Bamakɔ faaba komini 5nan na..
