Maliden musoman an’a cɛman,
An fasodenɲɔgɔnw,
Mali jatigi ɲumanw,
Bi hakilijigin ani kɛtakɛdon
in na, n bɛ barika da Ala ye, Fanga tigi Masa, ka garijɛgɛ di an ma siɲɛ 65,
k’an ka jamana ka yɛrɛmahɔrɔnya sanyɛlɛma laɲɛnamaya.
An wasalen b’an bila Mali sigibaaw ka sira kan, ani ka taasibila kɛ ka ɲɛsin u ma bi don in na, yɛlɛmahɔrɔya sanyɛlɛma. U ye hakilila minnu lafasa tuma bɛɛ la, ani n’olu ye tiɲɛw ye halibi an tile la, u bɛ ka tɛmɛn ka kɛ sirajiralan ye an na.
Jamanakuntigi Modibo Keyita, an’a jɛɲɔgɔn minnu ye wulikajɔw kɛ, Malidenw b’aw ka ɲuman kɛlenw lakodɔn aw ye hakiliw kununni na.
N fasodenɲɔgɔnw,
Ni jamana lakananbaaw
bilali ye gɔfɛrɛnaman ka baara kɛtaw cɛmancɛ la, an foroba ŋaniya ye ka lakananbaakulu
kologɛlɛn bila jamana ka bolo kan, min bɛ se ka baara kɛ a yɛrɛ kolo la, ka
jamana yɛrɛya lafasa, ka Mali nafa jɔnjɔnw lakanan, ka dɛmɛn don basigi ani
haililatigɛ la marayɔrɔ la ani diɲɛ kɔnɔ.
Fugariyabinkanni minnu kɛra kɔsa in na kojugubakɛjɛkuluw fɛ, ka ɲɛsin siwiliw ma, minnu m’a min, u m’a bɔn, o b’u ka jigilatigɛ kofɛ kosɛbɛ jamana lakananbaaw ka gɛrɛntɛ warali kɔrɔ kɛnɛ kan.
N b’a ɲinin sigidalamɔgɔw
fɛ, u kana da kojugubakɛjɛkuluw ka kunnafoni lankolonw na. An ka kan, sanga ni
waati bɛɛ la, fo abada, an faralen ka to ɲɔgɔn kan, ɲɔgɔndɛmɛn kɔnɔ jugu
kojugubakɛlaw an’u lasubaa jamanaw ɲɛkɔrɔ. An faralen ɲɔgɔn kan kelenya kɔnɔ,
an bɛ se k’an ka yɛrɛya kɛ.
K’a ta san 2020 na ka se bi ma, ko caman kɛra dɔ farali la jamana lakananbaaw ka dɔnniyaw kan, k’u jo ka taa a fɛ. O dabaliw tigɛra ni fɛɛrɛ ye, min bɛ wele « Dugukoloko ». O labɛnna san 2024. An sera ka fanga segin gɔfɛrɛnaman ma ka taa a fɛ, ani k’an ka yɛrɛya jira jamana fan bɛɛ fɛ.
Fangaw farali la ɲɔgɔn kan kɛlɛw hukumu kɔnɔ, kojugubakɛ kɛlɛli kama, kɛlɛbolo min bɛ wele « An sigiɲɔgɔn », o sera k’a to dɔ ka fara an ka baara kɛtaw fanga kan, ka mabɛn kɛlɛ ani basigi sira fɛ, ni badenjamana AES tɔndenw ye.
Walasa ka se ka dɔ farali fanga bonya jamana lakananbaaw ka dɔnniyaw fanga kan, k’o waleya in senkɔrɔmadon, an bɛ tɛmɛn ni kɛlɛminɛn nafamaw sɔrɔli ye. Siraw ni yɔrɔ nafama minnu ka kan ka labɛn, dɔ farali kɛlɛcɛ hakɛ kan ni tali bolodalenw ye, ani baarakɛlaw kalanni kudayi.
An ka sɔrɔdasiya kɛcogo mabɛnni an’a bɛnni ni kow cogoya ye, o b’a to an ka se k’an kɔgɔ da bagabagali kunbɔtaw la, ani k’a kɛ jɛkabaara jigisigi ye kɛlɛw la ni saheli kungo kɔnfederasɔn lakananbaaw ye.
O waati kelen na, an ka
jɛɲɔgɔnya bolofara cayali, o ye hakilila ye, min ni foli ka kan.
N fasodenɲɔgɔnw,
Waati min na an bɛ k’an
ka jamana ka yɛrɛmahɔrɔnya sanyɛlɛma 65nan laɲɛnamaya, n bɛ foli lase an ka
dipulomasi ma a ka cɛsiri la, o min b’a cogo la tuma bɛɛ la, ka bilali kɛ ka
bonya don jɛɲɔgɔn camayali la, ka jamana sigikan taabolow bonya, ani ka sira
don foroba baara kɛtaw ani Mali ka kɔkanpolitiki kɔrɔ.
An k’an ka baara kɛta
bila sigiɲɔgɔnya ɲuman taganni kɔnɔ, ani k’an ka yɛrɛya bonyamasegin kɛ wajibi
ye.
N’o dabolo in ye, zewopolitiki
taabolo min bɛ diɲɛ kɔnɔ sisan, an kun b’o kɔrɔ.
N fasodenɲɔgɔnw,
Kabini san 2020, an ka
sɔrɔko bɛ k’a yɛrɛ deli mabɛnni ani kologɛlɛya la, basigibaliya ani zewopolitiki
gɛrɛntɛw n’u ta bɛɛ.
O siratigɛ la, Mali bɛ
ka tɛmɛn n’a ka cɛsiri ye foroba nafolo tɔpɔtɔko ɲuman na, ani sira jɛlen min bɛ
ka taa ɲɛ, o taganni na koɲuman, n’o kɛra 6% ye san 2025 kɔnɔ ; kasɔrɔ
jamana ka baarakɛnafolo tun bɛ dɛsɛ, fo ka jigin -2,7% jukɔrɔ, sigi tun kɛlen bɛ
n’o min ye.
Ni saraliw ye « Trésor-Pay »
fɛ, o ye nɔgɔya don wari cili la mansinw fɛ. Wari hakɛ min sɔrɔla k’a sababu kɛ
wariw sarali ye mansinw fɛ, o cayara kosɛbɛ.
N fasodenɲɔgɔnw,
N tɛna se ka n da den
kuranko gɛlɛya kan ; o min bɛ daw la kosɛbɛ.
Nka, k’a sababu kɛ Mali
fasojama ka fasodenɲumanya ye, ni bolomafarawariw ye minɛn bajuw sɔrɔli la, yɛlɛma
ɲuman sera ka don kuranko cogoya la.
Safo, Sanankɔrɔba ani
Cakadugu tile kuransow, olu baaraw bɛ ka taa ɲɛ ni wasa ye, ani tile kuranko
cakɛda sigili senkan, olu ye yɛlɛma ɲumanw ye, walasa ka se ka tile ni baraziw kuranko
disidakow wuli.
N fasodenɲɔgɔnw,
Yɛlɛmacogo caman donna
an ka jamana dugujukɔrɔfɛnw labɔli la san labanw na.
O siratigɛ la, dugujukɔrɔfɛnko
sariya kura, an’a ko kura tɔ bɛɛ, dugujukɔrɔfɛnw tɔpɔtɔli la, o nafa ye yeli
daminɛ, dugujukɔrɔfɛnbɔ cakɛda minnu tun bɛ yen, olu yɛlɛmani o kan, ka cakɛda
tɔ bɛɛ sendon a la, ka kɛɲɛ ni yɛlɛma kura ye u ka titiriw kɔnɔ.
Ɲɛtaaba dɔ ye Mali ka sanufaga
izinin kura jɔli ye, ni Mali ni Irisila ka jɛɲɔgɔnya ye.
Fɛɛrɛ min tigɛra faso fɛ
ɲɛtaa ani yiriwali kuntaala jan hukumu kɔnɔ san 2024-2033 kama, tɛmɛn bɛ kɛ ni
yɛlɛmaniw ye walasa ka se ka mɔgɔw fununw fɔ ɲɔgɔn kɔ makow la ani mansinna
baara donni ba la kosɛbɛ, k’o sennateliya.
N fasodenɲɔgɔnw,
Yɛlɛma ɲuman donni
siratigɛ la an ka fanga ka baara kɛcogo la, n bɛ n ka nisɔndiya jira cɛsiri
nafama minnu kɛra, ka gɔfɛrɛnaman ani sigidaw tɔgɔla baarakɛlaw tɔpɔtɔli fɛɛrɛ
minɛn sigi senkan.
N fasodenɲɔgɔnw,
An ka yɛrɛmahɔrɔnya
sanyɛlɛma 65nan bɛnna, i n’a fɔ wAla ka ko, ni jɛnni ye ni fɔkabɛn sariya kura
ye. O ye sinsinnan ye, ka kuntilenna ta, ka kɛ fɔɲɔgɔnkɔw furakɛli kuntaala jan
sɛbɛn ye an ka jamana kɔnɔ.
A b’a ɲinin ni sigikafɔ
ye, ka jamana ka yɛrɛmahɔrɔnya an’a ka yɛrɛya sinsin, ka jamana basigi, ka bɛn
seginni nɔgɔya, ani ka cogoyaw sigi senkan sɔrɔ ani mara kɛcogo ɲuman sennaminɛni
na.
Ni n y’a yɔrɔ ye, ka
musow ni cɛ sɛgɛnbali ɲinɛnbali cɛsirilenw fo, olu minnu bɛ wulikajɔ la don n’a
dugu jɛ, an ka jamana basigili la.
Ani fana, gɔfɛrɛnaman
ka tigɛnkan, o sera k’a to baara caman ka kɛ bɛn sinsinni nasira la, ani
hadamadenya donɲɔgɔnna na. N’olu tɛ, yiriwali tɛmɛnsira fɛn o fɛn, o bɛɛ bɛ kɛ
ko lankolon ye.
N fasodenɲɔgɔnw,
Yɛlɛmabaw donna an ka
kiiriko cogoya la san labanw na, ka kiiri lasɔrɔli nɔgɔya fasodenw ma, ani
kiiriko ladoncogo ɲuman, a ka se ka sigidalamɔgɔw ka laɲinin kɔtigɛbaliw ta ba
la.
Fɛn min ye dusu kɛra ka
yɛlɛma minnu daminɛ, n bɛ o ko kuraw foli kɛ ; olu minnu sera k’a to yɛlɛma
ɲuman ka don nɔminɛcogow la yuruguyuruguko la, faso sɔrɔ ani foroba wari
burujali la.
Ka da dugukoloko fɔɲɔgɔnkɔw
banbaliya an’u juguyali kan an ka jamana kɔnɔ, cakɛda dɔ sigili senkan, o ɲɛsigilen
don a tɛna mɛɛn, ka ɲɛsin dugukoloko ma.
N fasodenɲɔgɔnw,
Yɛlɛma ɲuman donni
hukumu kɔnɔ an ka kɛnɛyako cogoya la, sigikafɔbaw kɛra kɛnɛyako kan san 2024 kɔnɔ,
san tan baara dɔ bolodara o laɲininw tali la ba la. Sinsin bɛna kɛ kosɛbɛ kɛnɛyakow
lasɔrɔli kan sigidalamɔgɔw fɛ, dɔ farali kɛnɛya tigilamɔgɔw ka dɔnniyaw kan, ɲɔgɔndɛmɛn
fanga kan, ani dɛnkɛrɛfɛ kɛlɛli.
Ani fana, walasa ka se
ka yɛlɛma ɲuman don kɛnɛyakow cogoya la, Bamakɔ faaba arɔndiseman 7 kɛnɛyasobaw
bɛna kɛ disitiki lopitaliw ye.
Disitiriki lopitali kuraw fana bɛna jɔ Bila ani
kangaba. Disitiriki lopitali 7 kura bɛna jɔ San, Kucala, Bugunin, Dɔyila, Ɲɔrɔn,
Banjagara ani Kulukɔrɔ maraw la.
Kɛnɛyso wɛrɛw fana bɛ jɔ
marayɔrɔw la, ka fara disitiriki lopitali ninnu kan.
N fasodenɲɔgɔnw,
Denmisɛnya ani muso ni
den ni denbaya ɲɛtaa bɛ yɛlɛma kuraw kɔnɔ, minnu bɛ sen na.
A kɛra ladamuni ye
danbew sira fɛ o, fosodenya sira fɛ o, baarako walima dɔrɔguko yɛrɛ kɛlɛli sira
fɛ o, gɔfɛrɛnaman tɛ sɛgɛn cogoya ɲuman sigili la senkan an ka denmisɛnya
sendonni na a ɲɛma ani ka jigisigi kɛ muso ni denbaya ɲɛtaa la jamana jɔli ani
yiriwali tɛmɛnsira kɔnɔ.
Baaradegeyɔrɔw b’a la
ka jɔ jamana fan caman fɛ, ka dɔw fana lakuraya, k’u labɛn ani ka baarakɛminɛnw
k’u kɔnɔ.
O baarakɛyɔrɔ kura
ninnu, u tɛna siri yɔrɔ wɛrɛw la kuranko la. U bɛna kɛ sinsinyɔrɔ ye Mali
denmisɛnya bolo sini ɲɛsigili la.
N fasodenɲɔgɔnw,
Fɛn min ye sannayɛlɛnkalan
ni ɲininni ye, n bɛ foli di gɔfɛrɛnaman ma a ka cɛsiriw la, yɛlɛma ɲuman donni
na mara kɛcogo la yen, ka ɲɛsin seginni ma kalan kɛwaati kɔrɔ ma Iniwɛrisitew
la.
Iniwɛrisitew basigili, kasɔrɔ
fɔlɔ kɛlɛw tun tɛ ban yen, u basigili ye taabalo ɲuman ye, min ka kan ka tagan.
Iniwɛrisitew jɔli marayɔrɔw
la, o ye poroze ŋaniya sirilen ye tɛmɛnni na ni foroba baara yiriwali ye sannayɛlɛkalan
na, min b’a to a ka se ka jaabi di an ka jamana sisan an’a sini disidakow la. Iniwɛrisite
wɛrɛw, i n’a fɔ Banjagara, Kayi, Gawo ani Tumutu taw, olu waleyali bɛ sen na.
Tɛmɛn bɛ kɛ ni hakilila
dilanni ni oroboko cakɛda (CIAR-Mali) jɔli ye ; kasɔrɔ o kalanden fɔlɔw yɛrɛ
tɔgɔw sɛbɛnna kaban.
San 2025 kɛra seko ni dɔnko
san ye. O sera k’a to an cɛn ka don ba la, ani ka seko ni dɔnko tigilamɔgɔw,
bololabaarakɛlaw ani ɲɛnajɛkɛlaw senkɔrɔmadon.
Kunnafoni ani jako nafa
nasira la, gɔfɛrɛnaman bɛ wulikajɔ la walasa ka se ka dɔ fara yɔrɔw fanga kan, ka
dɔ bɔ telefɔniw labaarali musakaw la. Telefɔniko cakɛdatigiw ka kan ka tɛmɛn ni
telefɔnitigw bugunnatigɛli ye, walasa ka se ka dɔ fara jamana basigili fanga
kan.
Ka ɲɛsin Maliden minnu
sigilen bɛ jamana kɔkan, hakilila falen kɛnɛ sigira senkan u tɔgɔ la, walasa ka
se ka dɔ fara kelenya ani ɲɔgɔndɛmɛn fanga kan, ka nɔgɔya don sigikafɔ la u ni
gɔfɛrɛnaman cɛ.
Ka Mali fasojama fo a
ka kandi ani kologɛlɛya la furancɛlafanga ɲɛmɔgɔw kɛrɛfɛ, an ka foroba tariku
dakun gɛlɛn in kɔnɔ. N bɛ dugawu kɛ Maliden cɛman an’a musoman bɛɛ ye, ka
jamana ka yɛrɛmahɔrɔnya diya !
N’an farala ɲɔgɔn kan,
an bɛ Mali kura jɔ,
Ala ka duba Mali ye, ka
Malidenw lakanan.
N ka foli b’aw ye.
Dɔkala Yusufu Jara
Minisiriɲɛmɔgɔ ye balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamayali lajɛ ɲɛmɔgɔya kɛ Bamakɔ lajɛkɛsoba Seyisebe (CICB) la. A ye hakililajigin kɛ, ko an bɛ don min na, a fasoden ɲɔgɔn ba caman ye balikukalan kɛ k’a sababu kɛ gɔfɛrɛnaman, sigidaw ani jɛɲɔgɔnw yiriwaliko la, olu ka c.
Discours à la Nation du président de la Transition, général d'armée Assimi Goïta. C'était dans la nuit du 21 au 22 septembre 2025, à l'occasion du 65ème anniversaire de l'accession de notre pays à l'indépendance.
Fanga bɛ k’a ka baara yɛlɛma kura ni ɛnfɔrɔmatiki ye, o sennateliya.
Bamakɔ Bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso ye balikukalan tɔgɔladon laɲɛnamaya juma sɛtanburukalo tile 12 san 2025, Kalaban-kura musow ka baaradegekalanso (CAFE) la. A kɛnɛ labɛnna bajoliba kininbolo kalanko ɲɛmɔgɔso fɛ ni Kalaban-kura « CAP » ka jɛɲɔgɔnya ye..
Minisiriw y’u ka laadalatɔnsigi kɛ araba sɛtanburukalo tile 10 san 2025, jamanakuntigiso la Kuluba. A ɲɛmɔgɔya tun bɛ Zenerali darimɛ Asimi Goyita bolo..
Walasa ka se ka dɔ fara jago ni baarabaw kɛli fanga kan diɲɛ silamɛdiinɛ tɔnba ni silamɛdiinɛ cakɛda min ɲɛsinnen bɛ jago yiriwali ma, ni jago ni izininko minisiriso ka jɛɲɔgɔnya ye, u bɛna baarabaw kɛli Afiriki kɔnɔ, o lajɛba 1lɔ kɛ k’a daminɛ desanburukalo tile 2 la ka s.
