
Mnisiriɲɛmɔgɔ Dr Sogɛli Kokala Mayiga, sibiridon a ye AES kɔnfederasɔn jagoko an’a izininko cikdenw ka lajɛ daminɛni ɲɛmɔgɔya kɛ Bamakɔ lotoliba dɔ la. Gɔfɛrɛnaman minisiri caman tun b’a kɛnɛ kan ; kɛrɛnkɛrɛnnenya la, Mali jagoko an’a izininko minisiri Musa Alasani Jalo, ka fara Burukina Faso ta Sɛrizi G Poda ani Nizɛri ta Seyidu Amimani kan.
Nin lajɛ in bilala hukumu min kɔnɔ, o ye fura sɔrɔli ye kɔnfederasɔn jamanakuntigiw ka lajɛba fɔlɔ kɔnɔko waleyali la, min kɛra Ɲame Nizɛri faaba la zuluyekalo tile 06 san 2024. A laɲinin tun ye ka sigikafɔ ani hakilijakabɔ kɛ baara kɛta jɔnjɔn dajiralenw kan, minnu b’a ɲinin ka jamanaɲɛmɔgɔ ninnu ka kandilikanw waleya sɔrɔ yiriwaliko la AES kɔnɔ.
Ka kɛɲɛ ni ko ɲɛdonbaa ŋanaw hakililaw ye, nin lajɛ in sera k’a to bɛnkan ka sɔrɔ, min welela « Bamakɔ bɛnkan », masalakun dɔw kan ; i n’a fɔ izininko yiriwali, ɲɔgɔndan kɛnyɛrɛye cakɛdaw cɛ AES kɔnɔ, yɛlɛma ɲuman donni jago kɛkɛcogo la, dunanw bɛ se ka saman AES fɛjago nɔfɛ cogo min na, ka fara nɔgɔya donni kan falennw kɛcogo la julaw ni ɲɔgɔn cɛ AES kɔnɔ.
O kɔfɛ, Bamakɔ lajɛ in sera k’a to AES kɔnfederasɔn jamanaw jagoko an’a izininko sobaw ka se ka sigikafɔ ani hakilijakabɔ kɛnɛ dɔ sigi senkan baara kɛta jɔnjɔn dajiralenw kan, minnu b’a ɲinin ka jamanaɲɛmɔgɔ ninnu ka kandilikanw waleya sɔrɔ yiriwaliko la AES kɔnɔ, ni bɛnkansɛbɛn dɔ bolonɔbilali ye jamana saba ninnu cɛ. O ye don kɛlen nafoloko donɲɔgɔnna dakun kɔnɔ AES kɔnɔ.
Mali jagoko an’a izininko minisiri Musa Alasani Jalo ka fɔ la halibi, sira bɛ kɛnyɛrɛye cakɛdaw bolo, u tɛ gɛrɛntɛ kɔrɔw kɔrɔ bilen u ka baaraw nasira la. A ko an bɛna jaabi ɲuman bɛnnen di disidakow taabolow la, min b’a to segin tɛna kɛ kɔ fiyewu ɲɔgɔndan ani sɔrɔ yirwaliko la. A ko yɛlɛma kuraw ka kan k’a to jaabi ɲuman ka sɔrɔ disidakow la ; i n’a fɔ a ko bajuw waleyali, yɛlɛma ɲuman donni jago kɛcogo ani yɛlɛmani kɛcogo la sɛnɛ ni baganmara kɛcogo kan k’a sɔrɔ angɛrɛ ani bagaji farinw ma labaara, ani waatiyɛlɛma kɔlɔlɔw tɔpɔtɔko.
Minisiri Jalo y’a jira fana, ko dabali waleyataw ka kan k’a ɲinin ka yɛlɛma ɲuman don lamini fangabulon, sariyakow, takisikow ani kiiriko cogoyaw la, ni dɔ farali ye bilasirali fanga kan ka ɲɛsin fɛɛrɛlakow, kalan ani baara kɛtaw kɔlɔsili ma, ani ka jago labɛn ka ɲɛ jamanaw cɛ.
Nizɛri jagoko an’a izininko minisiri y’a ŋaniya da kɛnɛ kan a ko la. A y’a jira ko nin lajɛ in bɛna kɛ sababu ye ka AES tɔgɔ la, makobatigiw ka jɛkuluba sigi senkan. O cogoya in de la, u bɛna se ka siniɲɛsigiko caman waleya ɲɔgɔn fɛ, ani ka falenni kɛcogo ɲumanw don u ni ɲɔgɔn cɛ baaraw ani ɲɔgɔndɛmɛnkow la. O de kosɔn, ŋaniya ye nin lajɛ fɔlɔ in ka se ka kɛ sababu ye AES kɔnfederasɔn jamanaw kɛnyɛrɛyew ka se ka falenniw k’u ni ɲɔgɔn cɛ nɔgɔya la ani ka fura sɔrɔ u haminankoba tɔw la.
Burukina faso fana jagoko an’a izininko minisiri y’a fɛla jira. A ka fɔ la, nin lajɛ in bɛna kɛ sababu ye jamanakuntigi saba ninnu ka kandiliw ka se ka waleya ani ka jɛɲɔgɔnyasira kuraw ɲɛɲinin nafoloko yiriwali kunkankow la. A ka fɔ la, an wasalen don ni ɲɛtaako sɔrɔlenw ye ani ko kura minnu bɛ sen na an ni ɲɔgɔn cɛ. Nka, halibi kɛta tɔ bɛ yen ; o ye ka nafoloko jiidilikow ɲɛɲinin kosɛbɛ ka taa a fɛ, jɛkabaaraw ani ɲɔgɔndɛmɛnw na fasojamaw cɛ. ani fana sɔrɔ ni hadamadendenya yiriwali tɛ se ka sabati n’an m’an cɛsiri baara fɛ a ɲɛma.
Mali minisiriɲɛmɔgɔ Dr Sogɛli Kokala Mayiga ye foli ni tanuni lase lajɛkɛlaw ma, ani ka dajirali k’u la. A ko ni AES kɔnfederasɔn makobatigiw ka kank’u jilaja ka kɛ marayɔrɔ sɔrɔ yiriwali cɛ farinw ye. A ko n’i y’a ye an sera ka gɛrɛntɛw muɲun, o sababu ɲuman dɔ ye jamanaw julabaw ye. Ka da a kan olu de y’u ka fasokanu jira ni nɔgɔya donni ye ko caman na ka ɲɛsin fasojamaw ma. U sera ka makoɲɛw ɲinin ka don jamanaw kɔnɔ, gɛlɛyaw n’u ta bɛɛ.
AES kɔnfederasɔn jama hakɛ tun ka ca ni mɔgɔ miliyɔn 70 ye kabini san 2022 kɔnɔna. Afiriki tilebinyanfan waribonba (BCEAO) ka jate la, a sɔrɔ tun b’a la ka bɔ a yɛrɛ la ni 6% ye. Minisiriɲɛmɔgɔ ka fɔ la, AES ka kan ka kɛ sɔrɔ jiili, dipulomasi ani sɔrɔdasiya fangaba ye an bolo. A ko sɛbɛn minnu bɛna se ka labɛn nin lajɛ in senfɛ, olu bɛna se k’a to AES ka se k’a jɔyɔrɔ fa a ɲɛma fasojamaw wasali nasira la ka taa a fɛ.
Dɔkala Yusufu JARA
Amadu GEGERE
Dɔkala Yusufu Jara
Taamako cakɛdaw ka fɔ la, kasaara seereyasɛbɛn (PV) dilanni de bɛ waati jan ta. O de kosɔn k’u bɛ se ka dɔ da kalo kan tuma dɔw la fo ka se san ma, k’a sɔrɔ asurelen ma bila a hakɛ kɔnɔ.
Denmisɛnw bɛ ka kalan bila ka firi Kɔfilacɛ damanda kan Kangaba sɛrɛkili kɔnɔ kosɛbɛ sisan. Cɛmannin fara musomannin kan, u kɛlen bɛ ka Kɔfilacɛ damandaw fa tewu digɛn senni ani damanbɔgɔw koli kama sanu nɔfɛ. U bɛ firi dugukolo jalan kan i ko fɛn wɛrɛ, k’u jigi dalen to sa.
Kow gɛlɛyara Mali bolo. An tɛ se k’a fɔ fɔcogo wɛrɛ la n’o tɛ, Mali dɛsɛlen kɔ Santarafiriki la 0-0 kunun ntɛnɛn marisikalo tile 24 san 2025, kupudimɔni san 2026 ɲɛbila ntolantanw tile 6nan hukumu kɔnɔ.
Taamasiyɛnnanw jɔra Bamakɔ ani jamana marayɔrɔ caman faabaw la k’a daminɛ san 1992 la, walasa ka hakililajigin kɛ Malidenw ka wulikajɔba la demokarasi nɔfɛ.
Lajɛ in ɲɛmɔgɔya tun bɛ minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga bolo. A y’a gɛlɛya cakɛdaw ma, minnu bɛna degedenw sɔrɔ, u ka baaradege sarati fɔ ka gɛlɛya u ye.
Denmisɛnninw (cɛmanw ni musomanw) bɛ nin laadalako in kɛ ni sunkalo ye tile 10 sɔrɔ. Laada min don, hakilimaw ka fɔ la, a bɛ ɲɔgɔndɛmɛn ani ku-ɲɔgɔn-kan hakilila de kofɔ.