Nin musaka in bɛna se k’a to dɛmɛn ka don baloko la fu
la ni suman tɔni 22.700 ye
Balo ninnu dili lajɛ kɛra kunun Sogoninkɔ
« Opam » na Bamakɔ komini 6nan na. A ɲɛmɔgɔya tun bɛ furancɛlafanga
jamanakuntigi Zenerali darimɛ Asimi Goyita bolo. An ka jamana fangabulon bɛɛ ɲɛmɔgɔw,
minisiriw, lasigiden minnu b’an ka jamana kɔnɔ, dɛmɛnbaaw fɛɛrɛko ni wariko la,
ka fara maaba caman wɛrɛw kan, nin bɛɛ tun b’a kɛnɛ kan. Kiinɛni min kɛra faso
kɔnɔ, o jaabi ye mɔgɔ 1 470 114 dantigɛ balodɛsɛ bɛ minnu na. Jamana ye
sefawari miliyari 12,74 bɔ ka don o ko dafɛ
Nin musaka
in bɛna se k’a to dɛmɛn ka don baloko la fu la ka ɲɛsin dɛsɛbaatɔw ma. Malo
tɔni 22.700 don, minnu bɛ feere da nɔgɔn na n’o ye a sɔngɔ tilancɛ ye denbaya
dɛsɛbaatɔ 16.000 ma, minnu dantigɛra Bamakɔ faaba kominiw kɔnɔ ani jamana
duguba wɛrɛw kɔnɔ. Jɛgɛ tɔni 300 bɛ di fana. O siratigɛ la, muɲunni baara
dɔw donnen bɛ faso ka san 2025 fɛɛrɛ tigɛlen kɔnɔ, k’a ɲinin ka dɔ fara
sigidalamɔgɔw ka balosɔrɔ kuntaala kan ni waleya dɔw ye, i n’a fɔ nakɔsɛnɛ, walima
dugukolo tiɲɛnenw labɛnni an’u lakurayali.
O hukumu kelen kɔnɔ, diɲɛ baloko porogaramu (PAM) ye sefawari miliyari 15 ani
balo tɔni 10.000 fara gɔfɛrɛnaman ka dɛmɛn hakɛ kan. O ye dɛsɛbaatɔ dɛmɛnta
hakɛ se 685.000 ma. An bɛ don min na, a ka ca ni mɔgɔ 800.000 ye, minnu ye nin
dɛmɛn in dɔ sɔrɔ.
Nansarajɛkulu bolo, san 2025 laɲinin ye ka dɛmɛn don
dɛsɛbaatɔ miliyɔn 2,3 la. Jaabi ɲuman sɔrɔlenw n’u ta bɛɛ, gɛlɛya fanga ka bon
alibi an ka jamana yɔrɔ dɔw la, kɛrɛnkɛrɛnnenya la basigibaliya fanga ka bon
minnu na k’a sababu kɛ ja ani waatiyɛlɛma kɔlɔlɔw ye. Musakadɛsɛ fana b’o
la ; nin bɛɛ ye gɛrɛntɛ ye jaabi ɲuman sɔrɔli la.
BASIGI
SƆNGƆKO LA- O de kosɔn, Giyan Karilo Siri min ye Pam
ani dɛmɛnbaaw fɛɛrɛko ni wariko la olu ka ciden ye, o ka fɔ la, cɛsiriw
sinsinnen don baloladɛmɛn ani nafasɔrɔbaaraw donni kan ɲɔgɔn na ani ko goninsɛnɛ
senkɔrɔmadonni. O fɛɛrɛ in bɛ bila balofɛnw bayɛlɛmani minɛn kɔnɔ Mali la
yɛrɛmahɔrɔnya fanfɛ muɲunni na baloko la. A ko Pam bɛ to wulikajɔ la ka balo di
ani ka denmisɛnninw ni musokɔnɔmaw ni denbatigiw ka baloko ɲuman waleyaw
senkɔrɔmadon ani ka dɔ fara ɲɛnamaya sabatili fɛɛrɛw fanga kan, walasa u jɔyɔrɔ
ka ye.
Ni baloko bilali ye gɔfɛrɛnaman karankow sanfɛ, jamanakuntigi
ye dannaya di an fasodenɲɔgɔnw ma, ni dɛmɛnw ani cɛsiriw ye ko caman na, min
b’a to caman bɛ se ka bɔ u ka degun fanga la baloko la ; kɛrɛnkɛrɛnnenya
la ka ɲɛsin dɛsɛbaatɔw ma, Reduwani Agi Mohamɛdi Ali ka fɔ la. O la, ɲɛsigili
dabali tigɛlenw kosɔn, denbayaw labɔli ni dunfɛn kɛrɛnkɛrɛnnenw ye, o tora a
cogo la wasako la ani basigili sɔngɔko
la, k’a to sigidalamɔgɔw ka se ka dunfɛn kɛrɛnkɛrɛnnenw lasɔrɔ.
Walasa ka se ka nin jaabi ɲuman sɔrɔlenw mɛɛn si la,
yɛlɛmaniw kɛra ; n’o ye ka kuluw dantigɛ minnu ni dɛmɛn sɔrɔli ka kan, balow
ladonko ɲuman, dɔ farali kɔlɔsili ni kiimɛni dabali tigɛlen fanga kan ani
kɛtakɛ, ka dabali kura dɔ sigi senkan balo lasɔrɔli la dɛsɛbaatɔw fɛ, minnu
lakodɔnna ni nin welecogo ye tubabukan na «Mali baloko nɔgɔyali (Fam)». Cakɛda
dɔ sigili senkan min b’a janto kɔlɔsili ani sudali la baloko ni baloko ɲuman
siratigɛ la (Avasan). O sababu bɔra kɔn ka lasɔmini cogoya ani sumanw sɔngɔko
cakɛda farali la ɲɔgɔn kan.
O yɛlɛmani ninnu ye jamana ɲɛmɔgɔw ka ŋaniya ɲumanya seereyaw ye, ka dunkafa kɛ basigi ani donɲɔgɔnna sinsinnan ye an ka jamana kɔnɔ, dunkafa sabatili minisiri ka fɔ la. A ye foli kɛrɛnkɛrɛnnen kɛ Siniwajamana jamanakuntigi la, o min ye cɛsiribaw kɛ ka ɲɛsin dɛsɛbaatɔw ma walima ji ye tiɲɛni don mɔgɔ minnu kun an ka jamana kɔnɔ, ni dabali ɲumanw tigɛli ye baloko ani wariko la.
Dɔkala Yusufu Jara
Minisiriw y’u ka laadalatɔnsigi kɛ araba utikalo tile 13 san 2025 jamanakuntigiso la Kuluba. A ɲɛmɔgɔya tun bɛ furancɛlafanga jamanakuntigi Zenerali darimɛ Asimi Goyita bolo..
Wulikajɔ demokarasiko ani politikitɔn camanko la an ka jamana kɔnɔ, o cɛba dɔ taara i da. Kɔkankow ni diɲɛ tɔnbaw cɛ koɲɛnabɔ minisiri kɔrɔ Cɛbilen Daramɛ fatura kunun utikalo tile 12 Pari, Faransi faaba la k’a si to san 70 la bana kuntaala jan senfɛ. A ka denbaya de ye nin kunn.
Lamɛnnen kɔ siɲɛ fɔlɔ la juma utikalo tile 1lɔ, minisiriɲɛmɔgɔ kɔrɔ Dr Sogɛli Kokala Mayiga welela kokura k’a lamɛn kunun faso nafoloko an’a wariko kɔlɔsili cakɛda fɛ, ka laban k’a lamara bolo kɔrɔ. Kunnafoni in dira a ka awoka Me Sɛki Umaru Konarɛ fɛ..
Minisiriw y’u ka laadalatɔnsigi kɛ araba utikalo tile 6 san 2025 jamanakuntigiso la Kuluba. A ɲɛmɔgɔya tun bɛ furancɛlafanga jamanakuntigi Zenerali darimɛ Asimi Goyita bolo..
Liputako-Guruma jamanaw ka yiriwali cakɛda bɛ bayɛlɛmani sira kan ka kɛ saheli kungo jamanaw ka kɔnfederasɔn (AES) ka waleyali cakɛda ye. A ɲɛmɔgɔ bɛna kɛ kalo wɔɔrɔ kuntaala kɔnɔ, an Maliden ɲɔgɔn Eli Pɔrɔsipɛri Arama ye..
N’o ye jamanakuntigiso la yiriwaljɛkulu ani fɛɛrɛjɛkulu ye. O fɛɛrɛjɛkulu in dagayɔrɔ bɛna kɛ nafoloko minisiriso ye. O cakɛda fila in bɛna, ka da ɲɔgɔn kan, u wasa don yecogo waleyali kɔlɔsili kɛrɛnkɛrɛnnen na ani porozew waleyali kɔlɔsili la. Jamanakuntigi jɛnna ni daj.
