
Kɛnɛ in kɛra i n’a fɔ ɲɛnajɛba dɔ kɛnɛ sigilen Mali ɲɛnajɛkulu sababu la.
Minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga de ye tungarankew tɔgɔ la
lajɛba baara nun don o kɔnɔnan na Bamakɔ lajɛkɛsoba Seyisebe (CICB) la. A
masalakun tun ye : «nɔgɔyaw ni gɛlɛyaw tungarankew kan faso sɔrɔ yiriwali
cɛmancɛ la». Lajɛ in daminɛni na, minisiriw, kɛrɛnkɛrɛnnenya la kɔkanmalidenw
ni Afiriki donɲɔgɔnna minisiri Mosa Agi Atahɛri, lasigiden minnu b’an ka jamana
kɔnɔ, ka fara dɛmɛnbaaw kan fɛɛrɛko ni nafoloko la, olu tun b’a kɛnɛ.
Kɔkanmalidenw ni Aifiriki donɲɔgɔnna minisiri fɔlɔla k’a jira, ko lajɛba in,
kuma gansan kɛyɔrɔ ye. A k’u y’a kɛ fɛrɛ kɛnɛ ye fɔkabɛn, jamana jɔli ɲɔgɔn fɛ
ani dajirali jɔnjɔnw kɛnɛ ye, jamana, sigidaw, kɛnyɛrɛyew, wariko cakɛdaw ani
tungarankew b’u fangaw fara ɲɔgɔn kan min senfɛ. A labanna k’a ɲinin u ka jɛ ka
jɛɲɔgɔnyasira fangama don u ni ɲɔgɔn cɛ bɛɛ ka nafa bɛ sɔrɔ min na, an ka jamana
sɔrɔ yiriwali hukumu kɔnɔ.
Minisiri fɛ, nin lajɛba suguya in tako fɔlɔ bilalen bɛ hukumu min kɔnɔ, o ye
jamana ani diɲɛ tungarankew ka dita donni ye ba la, yiriwali la ani faso
bayɛlɛmani na. Ŋaniya min sirila, ko ka tungarankew kɛ Mali kura baara kɛbaaw
ye, o jaabi don. N’a ma ɲɛ k’o bɛ kɛ, fo ka yiriwali foroba politikiw waleyali
an’u kɔlɔsili don a labɛncogo la. Mosa Agi Atahɛri y’a jira ko nin lajɛba in ka
kan ka bɔ ni poroze jɔnjɔnw, kuntilennasɛbɛn ani fɔkabɛn fɛɛrɛ dagalen dɔ ye.
Nin tako fɔlɔ in bɛ tungarankew ka
dita donni kan ba la a ɲɛma ni fɛɛrɛ jɔnjɔnw ye faso ani diɲɛ kɔnɔ
Diɲɛ jɛkulu min ɲɛsinnen bɛ tungarankew kunko ɲɛnabɔli ma Afiriki
tilebinyanfan n’a cɛmancɛyanfan fɛ (OIM), o ɲɛmɔgɔba Madamu Siliwiya Ekira y’a
jia ko Mali bɛna kɛ misali ɲuman ye tungarankew yiriwali la, kɛrɛnkɛrɛnnenya la
ni tungarankew ka wulikajɔli ye. A ye foli ni tanuni lase hakililaw ma, i n’a
fɔ faso ka tungafɛtaa politiki (Ponam), sɔrɔ ani yiriwali kuntaala jan fɛɛrɛ
bolodalen (Credd), kɔkanmalidenw ka hakilila falenw kɛnɛ (CCMEX), ka fara donni
kan diɲɛ tungafɛtaa bɛnkan kɔnɔ. Ani fana, gɔfɛrɛnaman ka cɛsiriw baara
nafamaw, cakɛdako sigili la senkan, ani dɔnniyaw latɛmɛnni.
Minisiriɲɛmɔgɔ ye foli ani tanuni kɛ ni wasa ye ani ka lakodɔnni kɛ. A ka
fɔ la, tungaranke cɛman ni musoman, mɔgɔ laadiriw don, u cɛsirilen bɛ, dɔnkow
b’u la, fɛɛrɛ jɔnjɔnw b’u bolo, wa u ka jamana Mali kanu b’u la. Zenerali de
diwisɔn Abudulayi Mayiga ko olu minnu ye jamana ɲɛmɔgɔw ye, u ka kɛta ye ka
cogoya ɲumanw sigi senkan nɔgɔya donni na tungarankew sendonni na a ɲɛma faso
jɔli la. A k’u ka kan ka senkɔrɔmadonni dabali jɔnjɔnw tigɛ tungaranke
porozetigiw kama.
A k’u ka kan fana, ka balanw kari ka bɔ yen, ka kow nɔgɔya u bolo, ka dannaya
ani jɛkabaara kuntaala jan sinsin u ni ɲɔgɔn cɛ. Sabula, minisiriɲɛmɔgɔ bolo, A
ko an man kan ka dan u lakodɔnni dama ma u kɛwalew la, nka ka waleyali cogoyaw
dayɛlɛ u ye. Minisiriɲɛmɔgɔ ko a dalen b’a la ko nin lajɛba in bɛna bɔ ni
laɲinin ɲumanw ye, minnu bɛna se ka sira don koɲuman politiki tataw kɔrɔ ka ɲɛsin
tungarankew wulikajɔli ma. Baaraw daminɛnen kɔ, minisiriɲɛmɔgɔ n’a
nɔfɛjama donna yɔrɔw la ka bolofɛn jirataw lajɛ.
Lajɛba in tile saba kuntaala kɔnɔ, barosigi caman kɛra masalakunw kan, i
n’a fɔ : «Hakilila falen tungarankew jɔyɔrɔ kan u ka jamanaw yiriwali la» ;
«Tungafɛtaa ani cakɛdako : disidakow ni nɔgɔyadaw baara nafamaw waleyaliko
la» ; «Tungarankew sekow ani fɛrɛw wulikajɔli faso yiriwali la» ; «Warimafɛnw
ni warintanfɛnw dili tungarankew ka baara nafamaw ɲɛtaa kama» ; «Baara
waleyali ɛntɛrinɛti fɛ tungarankew kama».
Nin barosigi ninnu kɛra minisiriw, kow dɔnbaa ŋanaw Mali la ani diɲɛ fan wɛrɛw
fɛ, ka fara dɛmɛnbaaw kan fɛɛrɛko ni wariko la. Barosigi minnu dajirala, u
b’a to fɛsɛfɛsɛli ka se ka kɛ kow cogoyaw kan ka ɲɛsin tungarankew ma ani ka
dɛmɛn don faso yiriwali la. Kumaɲɔgɔnyaw fana kɛra ɛntɛrinɛti fɛ tungarankew
sendonniko la bolofɛnjiraw, porozew kofɔli la ani lajɛw baara kuntaala kɔnɔ.
Dɔkala
Yusufu JARA
Suleyimani
SIDIBE
Souleymane SIDIBE
Kɔkanmalidenw ni Afiriki donɲɔgɔnna minisiri y’a lase kunun sufɛ Mali Kura Taasira 3 jɛmukan kɛnɛ kan ORTM na, k’a faranfasiya k’o poroze in bɛ jɛn sɔrɔli sira kan gɔfɛrɛnaman fanfɛ. Mosa Agi Atahɛri y’a jira fana, ko baaraba dɔw bɛ sen na a ka minisiriso in fɛ k’a ɲin.
Nin dɔgɔkun labanw na, binkanni cayara kojugubakɛlaw fɛ jamana yɔrɔ caman na. Nka sɔrɔdasiw ka galabu kɛnɛya sera k’a to a kow masiba kana bonya. U sera fana k’u ɲɛmatunun ɲɔgɔn na, k’u dagayɔrɔw an’u ka kɛlɛminɛn caman tiɲɛ, ka caman sɔrɔ ka faga u la.
Mali sɔrɔdasiw ɲɛmɔgɔso ka kunnafoniko cakɛda « Dirpa » ye laseli kɛ mɛkalo tile 24, k’a jira ko mɛkalo tile 23 san 2025 walaha tile bantɔ, Mali sɔrɔdasiw sera ka jan da bafolo fɛ kojugubakɛlaw jamaba ɲɛ Sofara sɛrɛkili kɔnɔ..
Furancɛlafanga jamanakuntigi Kolonɛli Asimi Goyita yaafara kasoladen 390 ma. O mɔgɔ labilalen ninnu tun bɛ jamana kasobon caman na. Nin kunnafoni in lasera arabadon sɛtanburukalo tile 25 san 2024, kiirikow, hadamadenw ka hakɛw labatoli ani jamana taamasiyɛnw lamarali minisiri Mamudu Kasoge f.
Kiiritigɛso in ka kiiri dɔw tigɛcogo ye gɛlɛya caman sun ye kalataw kɛlen kɔ an ka jamana kɔnɔ. O la, a ɲuman ye bɛn ni fɔkabɛn bɛnkansɛbɛn ɲɛbila-poroze labɛnkulu ka se kiiriso ma, min bɛ jamanakuntigisigi ni depitesigi kalataw kiiriw tigɛ. Sabula o mana a bila yɔrɔ min na ki.