
Cakɛda min ɲɛsinnen bɛ siwiliw lakananni ma o ɲɛmɔgɔso (DGPC) ka fɔ la, san 2024 kɔnɔ jison ye Bamakɔ minɛ siɲɛ 79, k’a sababu kɛ sanjibaw nani ye sigi tun ma kɛ ni hakɛ minnu ye, ka jibolisiraw ggeren ɲamanw fɛ. Ka da o gɛlɛya in kan, gɔfɛrɛnaman ye sefawari miliyari 2,6 ni kɔ bɔ o jibolisiraw labɔli la san 2025 kɔnɔ Bamakɔ faaba kama. A laɲinin ye ka se ka yɛlɛma ɲuman don sanjiw i ji nɔgɔ tɔw tɛmɛncogo la, min b’a to jisonw kɔlɔlɔ jugu kana yɛlɛn sigidalamɔgɔw la.
Ntɛnɛn tɛmɛnnen, lamini,
lasaniyali ni yiriwali kuntaala jan minisiri Madamu Dunbiya Mariyamu Tangara
taara a ɲɛ da Janegela ni Misabugu yɔrɔw kan jibolisiraw labɔtɔ, walasa a ka se
ka baaraw taacogo ye. Lasaniyali ni pɔsɔninko kɔlɔsili ɲɛmɔgɔba Niyariga Ule Danbɛlɛ
ani jɛɲɔgɔn cakɛdaw ɲɛmɔgɔw tun b’a nɔfɛ taama in na. Wa o taama in tun bɛ
lamini kunkan tile tan ni duuru lajɛ tako 26nan hukumu kɔnɔ.
Jibolisiraw labɔli
baaraw nun donna mɛkalo tɛmɛnnen in tile 15 kalo fila ni tila kuntaala kama.
Taama in y’a sɔrɔ Janegela baara mumɛ na 22% waleyara kaban, Misabugu ta 80%
tun waleyara. Minisiri ka fɔ la, u tun nanen b’a lajɛ n’a y’a sɔrɔ cakɛdaw b’a
la k’u ka layidu tiimɛ. A k’a wasara n’a ka yelen ye, nka ko baara tɔba bɛ yen
min ma kɛ fɔlɔ. Madamu Tangara Mariyamu Dunbiya y’a jira ko cakɛdaw ye layidu
ta, ko u bɛ se ka tila pewu sarati dalen kɔnɔ.
Lamini
minisiri b’a gɛlɛya sigidalamɔgɔw ma, mɔgɔ si kana jibolisiraw kɛ ɲamandingɛ ye
bilen. U ma dabɔ o kama, wa mɔgɔ man kan ka manaburu don a ka du la ka ji nɔgɔw
bila jibolisira ninnu na. Minnu bɛ k’a kɛ welelisɛbɛn bɛ ka labɛn ka don u bolo,
nka yanni o cɛ lafaamuyaliw bɛ sen na. Ni kuma m’a ɲɛ ɲangiliw bɛ waleya.
San 2025 jibolisira labɛn senkɔrɔmadonnen bɛ ni Bamakɔ sigi muɲunni poroze (Pruba) ka wariko ye. Bankimɔnjali ni Mali gɔfɛrɛnaman y’o wari in dibaaw ye. A ɲɛsinnen bɛ jibolisiraba mɛtɛrɛ 131.073 labɔli ma, min musaka bɛ se sefawari miliyari 1,24 ma ; kasɔrɔ a salon ta tun ye mɛtɛrɛ 90.865 ye. Jibolisira misɛnnin mɛtɛrɛ 235.365 fana b’a la ; kaɔrɔ o mɛtɛrɛ 210.306 tun bɛ san 2024 ta la, min musaka ye sefawari miliyari 1,12 ye ; Jibolisira misɛnnin mɛtɛrɛ 29.317 labɔli musaka ye miliyɔn 300 ye.
O fɔlen in bɛ bɛn 26,9% faralen ma jibolisiraba kuntaala labɔlen kan ani 3,91% jibolisira misɛnnin labɔlen kuntaala kan n’i y’u sanga san 2024 taw ma. Ɲaman minnu bɛna labɔ, olu bɛ doni ka taa n’u ye Numubugu ɲamanbɔnyɔrɔba la, kɔlɔsili cakɛdaw ka kɔlɔsili kɔnɔ. Bamakɔ ta kɔfɛ, jibolisiraw labɔli bɛ kɛ jamana marayɔrɔ wɛrɛw la ; i n’a fɔ Bila, ka da a kan jisonw ye tiɲɛniba fana kɛ yen san 2024 kɔnɔ.
Dɔkala Yusufu JA
Makan SISSOKO