Tere : Kuma kɔrɔ ni tiɲɛ bɛ ɲɔgɔn dafɛ

Mali kɔnɔ, tereko tɛ tulon ye, kɛrɛnkɛrɛnnenya la ni musofuru dabɔra. Mɔgɔ dama min bɛ daala kɔrɔw kan halibi, olu dalen b’a la ko tere bɛ hadamaden kelenna bɛɛ la.

Par

Gansira mardi 11 mars 2025 à 13:20
Tere : Kuma kɔrɔ ni tiɲɛ bɛ ɲɔgɔn dafɛ

Bamananw b’a fɔ ko maa si tere t’i nɔ ye. Walasa k’a jira ko tereko b’an kun na kosɛbɛ an ka don o don ko kɛtaw la, i bɛ furu kɛcogo lajɛ an ka jamana in seko ni dɔnko kɔnɔ. O la, i b’a ye ko ni furuko dabɔra Sinafɔla, Marakala, Dɔgɔnɔna, Bɔbɔla, Bamananna, kɔrɔbɔrɔla, adw bara, tereko jate bɛ minɛ du fila bɛɛ kunkan. A bɛ ɲinin k’a dɔn fɔlɔ, ni tere dogolen b’an burankɛ la. Walima ni tere dogolen b’an buranmuso la, min b’a bali u ka furu ɲɔgɔn ma. Ninnu ye jateminɛw ye, minnu bɛ kɛ kɛ mɔgɔ caman fɛ Mali kɔnɔ ni furuko nana i jɔ. Tere jatelen bɛ k’a kɛ fɛn jugu ye hadamadenya kɔnɔ. A bɛ Malidenw kun na kosɛbɛ. A bɛ tali kɛ taamasiyɛnw ni kɛcogo ɲumanw walima jugumanw na mɔgɔ dɔ ka ɲɛnamaya kɔnɔ, n’a kɔlɔlɔ jugu bɛ sɔn ka wuli furumuso walima furucɛ la kɔfɛ. Nuhumu Sise ye laadatigi ye komaɲaganna fana don n’a bɛ wele « Baaɲɛngo », ale ye ɲɛfɔli kɛ. A y’a jira ko tere ye tiɲɛ ye cɛw la. A ka fɔ la, mɔgɔ bɛɛ n’a tere don ; a b’a tana dantigɛ. A ko mɔgɔ dɔw tɛ hɛrɛ sɔrɔ bada sigili la. Kasɔrɔ kulukansigi fana man di dɔw la. O bɛ sɔrɔ u tere de fɛ. O de kosɔn sanni i ka ko o ko kɛ, mɔgɔ ka kan ka ɲɛɲininni kɛ. Yanni furu ka don, i bɛ fɔlɔ ka tereko ɲɛɲinin filɛlikɛlaw bara, n’o tɛ furuɲɔgɔnw laban bɛ sɔn ka bɔnɛ sɔrɔ a ko la. Walima u tɛ si jan sɔrɔ. An bɛnbaw tun bɛ mɔgɔ kelenna tere ɲinin k’a dɔn ; a kɛra furumuso ye walima furukɛ sanni furu ka don u cɛ. Tere yɛrɛ bɛ dɔn cogo di mɔgɔ la ? Nuhumu Sise ka jaabili la, cɛ bɛ se ka muso tere ɲuman furu. Nka furu san damadɔ kɔfɛ, cɛ bɛ se ka hɛrɛ sɔrɔ, kɛrɛnkɛrɛnnenya la ka kɛ baana ye. A hakili bɛ da muso filanan furuli kan ; nka a bɛ se ka kɛ o bɛna ni bɔnɛ ye a ka furu kɔnɔ. TERE JUGU- Munna ? Ka da a kan i b’a sɔrɔ muso filanan in de tere man ɲin. Cɛw ka kan k’u hakili to o de la. Mɔgɔ dɔw fana tere bɛ dɔn u taamacogo fɛ, walima u ɲɛda cogoya fɛ. Nka Nuhumu Sise ka fɔ la, tere ni doolo tɛ kelen ye. Tere ye tiɲɛ ye, a ni dooloko tɛ fan kelen fɛ. Mɔgɔ bɛɛ n’a dacogo don. Dɔw ye tasuma mɔgɔ ye, dɔw ye ji mɔgɔ ye, dɔw ye bɔgɔ mɔgɔ ye, dɔw fana ye fiɲɛ mɔgɔ ye. O la, i dara ka bɔ fɛn min na n’o ye dɔ tasina ye, aw tɛ se ka hɛrɛ sɔrɔ ɲɔgɔn fɛ. A ko an ka kan ka se dɔnnibaaw ma u k’an bilasira laadaw kan n’an bɛna ko o ko daminɛ. A k’ale bɛ se k’a fɔ ko tere jugu bɛ se ka sɔrɔ hadamaden, bagan ani nintanfɛn bɛɛ la. Walasa k’i tagan bɔnɛ ma, i yɛrɛ dɛmɛn ni filɛlikɛlaw ye, i n’a fɔ an bɛnbaw tun b’a kɛ cogo min na Baaɲɛngo ka fɔ la. Dr Foden Musa Sidibe ye gafe sɛbɛnna, karamɔgɔ-ɲininnikɛla ye, min bɛ Mali seko ni dɔnko cogoya dɔn kosɛbɛ. Ale ye ɲɛɔliw kɛ. A y’a jira ko tubabukan daɲɛ kelen tɛ yen, min bɛ tere kofɔ ; wa ko tereko bɛ fɔ a dɔnbaa de ye. A ko tere bɛ hadamadenya nɔfɛ. Ko a bɛ hadamaden fari la ; ko tere ni wanzo fila bɛɛ bɛ ɲama de kofɔ. Nin bɛɛ n’a jɔyɔrɔ don hadamaden dacogo la ani a ka siniɲɛsigi kɔnɔ. Anw minnu b’u miiri, jɔyɔrɔ b’u la an ka seko ni dɔnko kɔnɔ ; nka o t’a jira k’u bɛ mɔgɔ wɛrɛw taw kɔnɔ. Hadamaden bɛ bange n’a tere. Tere ye cogoya fila ye : tere ɲuman ani tere jugu. Mansaw de b’u tere yɛlɛma u denw fɛ. Nka o tere bɛ se ka bayɛlɛma ka bɛn ni o den in dacogo ye. Tere ye fɛn yɛlɛmata ye anw ka seko ni dɔnko kɔnɔ. Wa tere jugu bɛ se ka bayɛlɛma ka kɛ tere ɲuman ye, tere ɲuman yɛrɛ bɛ ten. O dun tɛ ɲɛ ko dɔw waleyali kɔ, an bɛ minnu wele « saraka ». N’i b’a fɛ ka mɔgɔ tere jugu dɔ tere bayɛlɛma ka kɛ tere ɲuman ye, i dan ye k’a fɔ a ka bagan tere ɲuman dɔ mara. Tere b’an dacogo la. Mɔgɔ si tɛ se k’a tere jugu yɛlɛma mɔgɔ wɛrɛ fɛ gɛrɛɲɔgɔnna fɛ. Nka mɔgɔ tere jugu fɛ jɛɲɔgɔnya kɔni b’a kɔlɔlɔ jugu yɛlɛn a mɔgɔɲɔgɔn na. Dr Foden Musa Sidibe bɛ ka taama maakɔrɔw nɔ na u ka sira kan. O maakɔrɔw tun dalen don tereko la kosɛbɛ. O de la u tun tɛ fosi kɛ n’u ma o ɲɛɲinin fɔlɔ. U ka ko fosi tun tɛ kunfɛko ye. Namokori Tarawele ye Kangaba tilebinyanfan dugutigi ye ; ale ka fɔ la, mɔgɔ taamacogo an’a farikolo cogoya tun ye jateminɛfɛn ye. O kɔlɔsilikɛlaw hami ye bi denmisɛnw k’u ɲɛmada maakɔrɔw ka taamasiyɛn kofɔlenw fɛ. U kana furu kɛ a mana n diya cogoya min na. Bi den caman ka sira tɛ tereko la. Kasɔrɔ ni maakɔrɔw tun ye taamsiyɛn dɔw jate minɛ muso la, u tun tɛ sɔn cɛ suguya dɔw k’o furu. U kana bɔnɛ ɲinin ka k’u yɛrɛ kan furu kuntaala kɔnɔ. Tere tɛ muso kunda kelen na. A bɛ muso la cogo min na, a bɛ cɛ la ten. O bɛ se ka kɛ tere ɲuman ye, walima tere jugu. Mɔgɔ bɛɛ n’a tere bɛ na diɲɛ kɔnɔ. Dɔkala Yusufu JARA Sinɛ TARAWELE Musa JARA

Dɔkala Yusufu Jara

Nin fana kalan : Baaradegekalan : Degeden 2.500 y’u kali k’u bɛna baara kɛ ni ladiriya ye

Lajɛ in ɲɛmɔgɔya tun bɛ minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga bolo. A y’a gɛlɛya cakɛdaw ma, minnu bɛna degedenw sɔrɔ, u ka baaradege sarati fɔ ka gɛlɛya u ye.

Nin fana kalan : Seko ni dɔnko : Yokoro ani Salawale-wale bɛ ba la halibi

Denmisɛnninw (cɛmanw ni musomanw) bɛ nin laadalako in kɛ ni sunkalo ye tile 10 sɔrɔ. Laada min don, hakilimaw ka fɔ la, a bɛ ɲɔgɔndɛmɛn ani ku-ɲɔgɔn-kan hakilila de kofɔ.

Nin fana kalan : Kupudimɔni 2026 : Komɔri-Mali, Sɛgɛw ye jabaaya don Ujuda

Selen Marɔku sibiri su k’a dugu jɛ kari la, degelikaramɔgɔ Tɔmu Sɛnfiye n’a ka cɛdenw y’u ka farifoni balontanko fɔlɔ kɛ ntɛnɛn marisikalo tile 17 san 2025. Cidenkulu mɔgɔ tɔw ka kan ka se Ujuda bi tarata ni Ala sɔnna. Ujuda ye dugu ye, min bɛ Marɔku ni Alizeri dancɛ la.

Nin fana kalan : « CAF » : Samuyɛli Eto’o kɛra ɲɛmɔgɔkulu mɔgɔ ye

Kameruni sennantolantan tɔnba (Fecafoot) ɲɛmɔgɔ Samuyɛli Eto’o kɛra Afiriki sennantolantan tɔnba « CAF » ɲɛmɔgɔkulu mɔgɔ ye..

Nin fana kalan : KANI U17 : Mali bɛ tulon datigɛ ni Angola ye

An ye Afiriki jamanaw ntolantantɔnw ka kupu U17 bolodacogo dɔn. A bɛ daminɛ marisikalo tile 30 k’a kuncɛ awirilikalo tile 19 san 2025 Marɔku jamana na..

Nin fana kalan : Bamakɔ saniyali : Cakɛda « Dsuva » bɛ se k’an ɲinɛ Ozoniko degun kɔ

A ɲininnen don sigidalamɔgɔw fɛ, u ka fara Bamakɔ faaba Meriba tɔpɔtɔ jɛkulu kɛrɛnkɛrɛnnen ka taabolo kura kɔ, min b’a to Bamakɔ bɛ se ka segin ka kɛ dugu saniman ye k’a sigili diya an bolo.

Tigi ka sεbεnniw

Baaradegekalan : Degeden 2.500 y’u kali k’u bɛna baara kɛ ni ladiriya ye

Lajɛ in ɲɛmɔgɔya tun bɛ minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga bolo. A y’a gɛlɛya cakɛdaw ma, minnu bɛna degedenw sɔrɔ, u ka baaradege sarati fɔ ka gɛlɛya u ye.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 18 mars 2025 à 11:27

Seko ni dɔnko : Yokoro ani Salawale-wale bɛ ba la halibi

Denmisɛnninw (cɛmanw ni musomanw) bɛ nin laadalako in kɛ ni sunkalo ye tile 10 sɔrɔ. Laada min don, hakilimaw ka fɔ la, a bɛ ɲɔgɔndɛmɛn ani ku-ɲɔgɔn-kan hakilila de kofɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 18 mars 2025 à 11:21

Kupudimɔni 2026 : Komɔri-Mali, Sɛgɛw ye jabaaya don Ujuda

Selen Marɔku sibiri su k’a dugu jɛ kari la, degelikaramɔgɔ Tɔmu Sɛnfiye n’a ka cɛdenw y’u ka farifoni balontanko fɔlɔ kɛ ntɛnɛn marisikalo tile 17 san 2025. Cidenkulu mɔgɔ tɔw ka kan ka se Ujuda bi tarata ni Ala sɔnna. Ujuda ye dugu ye, min bɛ Marɔku ni Alizeri dancɛ la.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 18 mars 2025 à 11:20

« CAF » : Samuyɛli Eto’o kɛra ɲɛmɔgɔkulu mɔgɔ ye

Kameruni sennantolantan tɔnba (Fecafoot) ɲɛmɔgɔ Samuyɛli Eto’o kɛra Afiriki sennantolantan tɔnba « CAF » ɲɛmɔgɔkulu mɔgɔ ye..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 13 mars 2025 à 11:21

KANI U17 : Mali bɛ tulon datigɛ ni Angola ye

An ye Afiriki jamanaw ntolantantɔnw ka kupu U17 bolodacogo dɔn. A bɛ daminɛ marisikalo tile 30 k’a kuncɛ awirilikalo tile 19 san 2025 Marɔku jamana na..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 13 mars 2025 à 11:20

Bamakɔ saniyali : Cakɛda « Dsuva » bɛ se k’an ɲinɛ Ozoniko degun kɔ

A ɲininnen don sigidalamɔgɔw fɛ, u ka fara Bamakɔ faaba Meriba tɔpɔtɔ jɛkulu kɛrɛnkɛrɛnnen ka taabolo kura kɔ, min b’a to Bamakɔ bɛ se ka segin ka kɛ dugu saniman ye k’a sigili diya an bolo.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 13 mars 2025 à 11:08

Bamakɔ : Mangoroko waati sera

Mangoro ka di mɔgɔ caman ye. O de kosɔn jama bɛ firi a feerebaaw kan suguw ni bɔlɔnw kɔnɔ. Nka mɔgɔ caman y’a jira ko hali ni mangoroko b’a waati bolo, mangoro da ka gɛlɛn sisan fɔlɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 12 mars 2025 à 10:48

L’espace des contributions est réservé aux abonnés.
Abonnez-vous pour accéder à cet espace d’échange et contribuer à la discussion.
S’abonner