
Walasa ka se ka laɲininw waleya,
sεnε minisiriso ye lajε dɔ labεn k’a
daminε nowanburukalo tile 7 la ka se a tile 9 ma san 2023. A bεna kε kumaɲɔgɔnya tako 1lɔ ye gɔfεrεnaman ka
angεrεko tɔpɔtɔli kunkan. A baaraw daminεna kunun
tarata Bamakɔ Lotoliba dɔ la. A ɲεmɔgɔya tun bε sεnε minisiri Lasinε Danbεlε
bolo. Baganmara ani mɔnni minisiri
Yuba Ba tun b’a kεnε kan, ka fara dunkafa sabatili komisεriba Ereduwani Agi
Mohamεdi Ali kan.
Tile saba lajε in na, sεnε baara kεbaaw, julabaw ani mɔgɔ suguya wεrε minnu sen bε gɔfεrεnaman ka angεrεko tɔpɔtɔli la, u ye ɲɔgɔn sɔrɔ. A kun ye ka se ka fura jɔnjɔn kuntaala jan
sɔrɔ. A ɲininnen don lajεkεla ninnu fε, gɔfεrεnaman ka
angεrεko nafa ye fεn minnu ye sεnε sɔrɔ yiriwali la, ka hakilila falenw k’o kan. Ka bεnkanw sɔrɔ a tɔpɔtɔcogo ɲuman na, walasa yεlεma ɲuman bε se ka don baara in kεcogo la.
Sεnε minisiri y’a jira, ko dugukolo taari miliyɔn 43,7 ɲɔgɔnna bε Mali kɔnɔ, sεnε ni baganmara bε se ka kε min kan. O taari hakε fɔlen in na, ji bε se ka walangata ka don taari miliyɔn 2 kɔrɔ.
Mali sɔrɔ dɔ dulonnen don dugukolo nafa bɔli la ; wa jamanaden 70% de ye dugukolo nafabɔbaaraw kεbaaw ye. Mali bε fεn suguya minnu feere kɔkan, o 20% ye dugukolo nafabɔbaaraw sɔrɔfεnw ye ; jamanakɔnɔsɔrɔ fana 35,7% sɔrɔla u fε san 2021 kɔnɔ. O tenkansigili (pεrifɔrimansi) in, minisiri ka fɔ la, o senkɔrɔmadonnen don ni kɔɔrɔsεnε ani
sumansεnε ye. A kɔlɔsilen don, ko san o san 10% bε fara suman ani kɔɔri sɔrɔ hakε kan, k’a sababu kε waleya damadɔw ye : dɔ farali kɔɔri kg1 sɔngɔ kan sεnεkεlaw bolo, dεmεn donni
sεnεkεla cεman n’a musoman ma ni baarakεminεnw ani sεnε kεfεn tɔw dili ye u ma sɔngɔ duman na, forow labεnni, baraziw jɔli, bilasiraliw
ani bolo donni sεnε porozew n’a baara bolodalenw kɔrɔ.
Sɔnni sεnε taabolo kura sariya (LOA) ma
san 2006, an ka jamana y’a ŋaniya ka dεmεn don sεnε na, a ka se ka kε sɔrɔ yiriwali motεri ye. O siratigε la,
walasa ka nɔgɔya don dunfεnw ani taji sɔngɔw yεlεnni na, gɔfεrεnaman ye
dεmεnni daminε sεnε kεfεnw sɔrɔli la san 2008, walasa ka se ka dusu don sεnεkεlaw kɔnɔ ka taa a fε, suman caman ka se ka
sɔrɔ.
Lasinε Danbεlε y’a jira, ko gɔfεrεnaman ka
angεrεko tɔpɔtɔli fεεrε ye ko damadɔw ye ; i n’a fɔ fεεrεlaniyɔrɔ dili, dili kεli telefɔnisiraw fε ani sanni yamaruyasεbεnw.
Cεsiriw n’u ta bεε, walasa ka se ka yεlεma ɲuman don baara kεcogo la, wasaba ma se ka sɔrɔ, k’a sababu kε fεεrε bolodalenw
musaka kεbaliya ye ka labɔli kε,
sεnεkεlaw ka angεrεmako bεε sabatibaliya, o angεrε ni baarakεminεnw sɔrɔbaliya a tuma na, ani julabaw
kεbaliya k’u ka minεn dilenw wari sɔrɔ joona gɔfεrεnaman bolo.
Ka da nin gεlεya kɔlɔsilenw kan, sεnε minisiriso kεlen kɔ ka kumaɲɔgɔnyaw kε marayɔrɔw la san 2023 sεtanburukalo kɔnɔ, a ye nin hakilila falen lajεba in
de sigi senkan n’a jamakulu ye, gɔfεrεnaman ka
angεrεko tɔpɔtɔli fεεrε jɔnjɔnw ɲininni na halibi. A bε dabɔ fura ɲεnama ka se ka sɔrɔ hakilila falenw kɔnɔ, gɔfεrεnaman ka angεrε dita ladoncogo ɲuman na.
Makan
SISƆKƆ
Dɔkala
Yusufu JARA
Dɔkala Yusufu Jara
Taamako cakɛdaw ka fɔ la, kasaara seereyasɛbɛn (PV) dilanni de bɛ waati jan ta. O de kosɔn k’u bɛ se ka dɔ da kalo kan tuma dɔw la fo ka se san ma, k’a sɔrɔ asurelen ma bila a hakɛ kɔnɔ.
Denmisɛnw bɛ ka kalan bila ka firi Kɔfilacɛ damanda kan Kangaba sɛrɛkili kɔnɔ kosɛbɛ sisan. Cɛmannin fara musomannin kan, u kɛlen bɛ ka Kɔfilacɛ damandaw fa tewu digɛn senni ani damanbɔgɔw koli kama sanu nɔfɛ. U bɛ firi dugukolo jalan kan i ko fɛn wɛrɛ, k’u jigi dalen to sa.
Kow gɛlɛyara Mali bolo. An tɛ se k’a fɔ fɔcogo wɛrɛ la n’o tɛ, Mali dɛsɛlen kɔ Santarafiriki la 0-0 kunun ntɛnɛn marisikalo tile 24 san 2025, kupudimɔni san 2026 ɲɛbila ntolantanw tile 6nan hukumu kɔnɔ.
Taamasiyɛnnanw jɔra Bamakɔ ani jamana marayɔrɔ caman faabaw la k’a daminɛ san 1992 la, walasa ka hakililajigin kɛ Malidenw ka wulikajɔba la demokarasi nɔfɛ.
Lajɛ in ɲɛmɔgɔya tun bɛ minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga bolo. A y’a gɛlɛya cakɛdaw ma, minnu bɛna degedenw sɔrɔ, u ka baaradege sarati fɔ ka gɛlɛya u ye.
Denmisɛnninw (cɛmanw ni musomanw) bɛ nin laadalako in kɛ ni sunkalo ye tile 10 sɔrɔ. Laada min don, hakilimaw ka fɔ la, a bɛ ɲɔgɔndɛmɛn ani ku-ɲɔgɔn-kan hakilila de kofɔ.