Bankimɔnjali ka wari labilen Mali ye : Sefawari miliyari 200 ni kɔ labɔra san 2023 kɔnɔ

Mali ka baarabolodalenw ni poroze minnu musakaw bε ɲinin Bankimɔnjali fε, o politikilajε kuncεra kunun tarata zanwuyekalo tile 23 san 2023. A ɲεmɔgɔya tun bε nafoloko ni wariko minisiri Aluseni Sanu bolo. Bankimɔnjali ka wariko ɲεmɔgɔ Mali kɔnɔ Madamu Kilara de Suza, Mali makobatigiw ka jεkuluba (CNPM) ɲεmɔgɔ Mosadεki Bali, ka fara gɔfεrεnama minisiri caman wεrεw ni mɔgɔba wεrεw kan, olu tun b’a kεnε kan.

Nin politikilajε in kεra fεεrεko tigilamɔgɔw ka tile fila lajε kɔfε, min senfε, bankimɔnjali bε wari don baarabolodalenw ni poroze minnu dafε Mali kɔnɔ, yεlεma ɲuman ka don a kεcogo la, min b’a to jaabi ɲuman ka se ka sɔrɔ u la faantanya kεlεli nasira la. O wariko in bε dankan min na, o kunnafoni dara jama tulo kan, gεlεya minnu b’a ko la, ka hakilila falenw kε u kan, waleya minnu fana ye gεrεntε ye wari labɔli la, olu fεsεfεsεra, ka fura jɔnjɔnw fana dantigε o gεlεyaw la.

Kumaɲɔgɔnw kɔfε, a yera ko bankimɔnjali ka wariko kεcogo ɲεna san 2023 kɔnɔ, sabula hakε min sera ka labɔ a la, o sera 36,7% ma, n’o ye sefawari miliyari 200 ni kɔ ye. Bankiɔnjali ka wariko ɲεmɔgɔ Mali kɔnɔ, o y’a jira, k’o wari min labɔra Mali fε, o sera k’a to kuran ka di mɔgɔ 300.000 ni kɔ ma wula kɔnɔ ani ka wula kɔnɔ sira km1.000 ni kɔ dilan. Baara minnu tun bε kε kεnεyako nasira la, a sera k’a to o sigiyɔrɔma saba ka kε. O siratigε la, Madamu Kilara de Suza ye foli ni tanuni lase baara kεbaaw ma porozew waleyali la ani ka jamana ɲεmɔgɔw fo u kεli la ka jεɲɔgɔnya in senkɔrɔmadon baara ɲuman ka se ka kε.

O n’a ta bεε, Kilara de Susza y’a jira ko kumaɲɔgɔnya minnu kεra fεεrεlajε senfε, o ye senkɔrɔmadonni ɲinin fan fila bεε fε, yiriwali laɲininw ka se ka sabati ani jaabi sɔrɔlenw ka se ka mεεn si la. A bε ye, ko san 2021 baara bolodalenw na, 41,16% de sera ka waleya.

Nafoloko ni wariko minisiri ye foli ni tanuni lase bankimɔnjali ma furancεlafanga ɲεmɔgɔw tɔgɔ la, u kεli la ka baara kε ni Mali ye. Aluseni Sanu y’a jira, ko gεlεya minnu kofɔra fεεrεlajε senfε, olu sababu ye fangabulonw cogoyaw, basigiko ani wari bɔcogo ye. Wa ko fura bε ɲinin ka sɔrɔ o gεlεya ninnu na. A ka fɔ la, laɲinin minnu kεra nin politikilajε in senfε, olu waleyali bε sɔn ka yεlεma ɲuman don bankimɔnjali ka wariko tεmεnsira la. Fan fila bεε ka nafa kama, minisiri sanu k’a wasara ni baara kεcogo ɲuman ye baarabolodalenw ni porozew waleyali la ni bankimɔnjali ka wari ye, k’a daminε san 2022 zuluyekalo la ka se san 2023 zuwεnkalo ma.

Nin bεε la, minisiri y’a jira ko gεlεya minnu sababu ye kɔkankow ye, olu de ye baara yooboyaaba dɔɔnin k’a sababu kε gεrεntε min sigira wari labɔcogo kan san 2023 kalo wɔɔrɔ fɔlɔ kɔnɔ ; kεrεnkεrεnnenya la, ɲangili minnu tara ka Mali sεgεrε wariko la (CEDEAO)  ni (UEMOA) fε. Hali o yεrε la, Mali sera k’a jilaja ka 36.9%  labɔ a ka wari hakε labilalen na. Afiriki tilebinyanfan an’a cεmancε jamana si ma se k’o ɲɔgɔnna labɔ ; hali Afiriki mumε kɔnɔ jamana si ma se k’o ɲɔgɔnna kε. Nin politikilajε in senfε, lakodɔnsεbεn dira poroze ladonjεkulu (UGP) ma k’a fo k’a waleɲumandɔn a ka cεsiri la baara ɲuman kεli la san 2023 kɔnɔ.

Amadu GEGERE

Dɔkala Yusufu JARA