Dugawudon ka ɲεsin jamanakuntigi ma : Sɔrɔdasiw ka kan ka kεlεdaga caya

Jamana lakananbaa minnu bε sɔrɔdasiya minεn kɔnɔ ani minnu t’a kɔnɔ, jumadon marisikalo tile 2 san 2023, u ye san kura dugawudon kε ka ɲεsin jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita ma jamanakuntigiso la Kuluba. Minisiriɲεmɔgɔ D^r Sogεli Kokala Mayiga, bulonba kuntigi Kolonεli Maliki Jawu, gɔfεrεnaman minisiriw, kεrεnkεrεnnenya la basigi ni siwiliw lakananni minisiri Zenerali Dawudi Ali Mohamedini, ka fara sɔrɔdasi ɲεmɔgɔw kan, nin bεε tun bεε kεnε kan.

Mali sɔrɔdasiw ɲεmɔgɔba Zenerali de diwisɔn Umaru Jara y’a sinsin kεnε in kan, ka dantigεli kε sɔrɔdasiw ka baara kεlenw kan ani ka laɲininw kε san 2024 taw kama. Ale fε, sisan gεlεyaw, i n’a fɔ kojugubakε, jago kɔnnen suguya o suguya, n’o de talen don k’an ka jamana sεgεrε, Jamana lakananbaa minnu bε sɔrɔdasiya minεn kɔnɔ ani minnu t’a kɔnɔ, olu kεlen don k’u disi da u kεlεli la, min b’a to an ka jamana bε se k’a yεrε sɔrɔ ka bɔ u bolo cogo min na, ka sigidalamɔgɔw n’u bolofεnw lakanan.

San tεmεnnen na, Zenerali Umaru Jara ka fɔ la, Jamana lakananbaa minnu bε sɔrɔdasiya minεn kɔnɔ ani minnu t’a kɔnɔ, u bεε ye senkɔrɔmadonni sɔrɔ jamana ɲεmɔgɔw ni fasojama fε dɔ farali la u sekow kan, ani yεlεma kuraw. N’o dɔ ye yεlεma ɲuman donni ye u ka baara kεcogo la, dɔ farali u sekow kan kεlεko la, ani ka bεn don u ni ɲɔgɔn cε politiko nasira la. Baarakεminεn nafama caman fana sɔrɔla ; pankurunw ni dugumataw b’o la, sɔrɔdasiw ka kεnεyasow kuraw jɔli, an’a tɔw. A ka fɔ la, nin bεε kun ye lakananbaaw ka se k’u ka baaraw kε u yεrε ma dugukolo lakananni siratigε la, jamana nafaw ɲεtaa sɔrɔli kama.

Minusima y’a dagayɔrɔ minnu labila, olu maminεni sera k’a to sɔrɔdasiw k’u yεrεkε jamana dugukolo fan bεε fε. O wasako dɔ kεra Kidali bɔɔsili ye kojugubakεlaw la nowanburukalo tile 14 san 2023, jamana fanga ka se ka segin yen. Zenerali Umaru Jara bolo, o sebaaya in ye jamana ɲεmɔgɔw ka laɲinin ye, Maliden bεε y’o foli kε. A kεra sababu ye ka dannaya to lakananbaaw kan Mali n’a lamini na. Sɔrɔdasiw delila lamini ko suguya bεε la kojugubakε kεlεli in kɔnɔ. O de kosɔn u sera ka o kojugubakεla caman daji ; u ɲεmɔgɔba caman yεrε b’o la.

Fεn min ye jεɲɔgɔnya ye sɔrɔdasiya nasira la, Zenerali Umaru Jara y’a jira, k’u fangaw farali ɲɔgɔn kan kεlεw la, o kεra sababu ɲuman ye ; ka da a kan, Mali n’a dafεjamana dɔw sera ka bεn ka AES sigi u ni ɲɔgɔn cε ; n’o ye sahelikungo jamanaw bεnkan ye. O jεɲɔgɔnya in kɔnɔ, gεlεya suguya minnu b’u bεε kan, u b’u fangaw fara ɲɔgɔn kan o kεlεli kama. A labanna k’a jira, ko san 2024 in kɔnɔ, yεlεma kuraw bolodalen don, wa tεmεn bε kε ni ko caman mabεnni ye.

Zenerali de diwisɔn Umaru Jara y’a jira ko kεlεbolo « Maliko » min bε sen na kabini san 2020 zanwuyekalo la, o bεna kiimε, ka laban k’a mabεn ni sisan kow cogoya ye jamana kɔnɔ ani Afiriki tilebinyanfan fε. Maliko ye sɔrɔdasiw ɲεmɔgɔso ka baara kεtaw cεmakolo ye. kεlεbolo « kεlεtigi » ni kεlεbolo « tile kura » ka fara kεlεbolo « dugukoloko » kan, olu bɔra ale la. Sɔrɔdasiw ɲεmɔgɔsoba n’a ɲεmɔgɔso fεn o fεn, o bε dεmεn don kεlεw la.

AN YƐRƐ KOLO LA- Furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita ye foli ni tanuni kε jamana lakananbaaw ye u ka jaabi ɲuman sɔrɔlenw na mɔgɔw n’u bolofεnw lakananni na jamana fan bεε fε. Jamanakuntigi ka wasa bonyana kosεbε ; ka da a kan, k’u ye nin sebaayaw sɔrɔ k’a sɔrɔ tiɲεniba ma don u kun, sɔrɔdasi dunanw gεnnen kɔ ka bɔ an ka jamana kɔnɔ san tan ni kɔ wasabaliya kosɔn u ka baara la.

Jamanakuntigi y’a jira, ko o sebaaya in b’ale bila ka foli kε lakananbaaw ka baaraw kεcogo ɲuman na. Ni gεlεya suguya ka ca jamanakuntigi ka fɔ la, sɔrɔdasiw fana ka kan ka kεlεdaga caya ka taa a fε, min b’a to u bε se ka juguw koron kosεbε, fo ka kojugubakε ni binkanni jugu yεrε silatunun siɲε kelen. O de b’a to an bε se ka dɔ fara dannaya fanga kan an ni fasojama cε.

Jamanakuntigi y’a jira fana, ko AES sen bε jigisigi la faso lakananniko la an yεrε kolo la. Mun man di k’o bɔ. AES jamana saba (Burukina faso, Mali ani Nizεri) k’u fangaw fara ɲɔgɔn kan k’u juguw bunten, u ka se ka lafiya sɔrɔ hadamadenya ni sɔrɔko ani basigi la kojugubakε tile in na. O kojugubakε waleyaw bε ka kε cogoya bεε la.

O siratigε la, AES sigili senkan, o ye jigisigiba ye jamana saba ninnu bolo u ka basigi sabatili la ɲɔgɔn fε ani yiriwali sira ɲuman minεni Liputako-Guruma kεnε kɔnɔ, jamanadenw ka hεrε kama. Walasa lakananbaaw ka se k’u ka baaraw kε ni wasa ye ka taa a fε i n’a fɔ an balima Burukina Faso ni Nizεri jamanadenw cogoya, an ka kan ka yεlεma ɲuman don an sekow la ka taa a fε fana, min b’a to an bεna jε ko fεn o fεn ma don nataw la, kunkɔrɔta fana ka bonya ka taa a fε ten. A labanna k’a jira, ko jamana ɲεmɔgɔw b’u ka bila la, u ni fasojama ka dεmεn tεna kɔtigε u la, min b’a to u bε tεmεn ni jamana dugukolo mumε basigili baaraw ye.

Bεnbabilen DUNBIYA

Dɔkala Yusufu JARA