Mali : Minusima taali kɔlɔlɔ nɔ ladilanni ka ca ni sefawari miliyari 809 ye

Gɔfεrεnaman ye faso ka fεεrε tigε o siratigε la. O fεεrε in bε sɔn ka kε jigisigi ye Maliden 6.361 ma, minnu tun bε baara la Minusima kɔnɔ. O hakε in na, mɔgɔ 3.390 tun bε baara kudayi la a bolo

Par

Gansira mercredi 13 décembre 2023 à 11:29
Mali : Minusima taali kɔlɔlɔ nɔ ladilanni ka ca ni sefawari miliyari 809 ye

Faso k’o fεεrεgafe bε bolo kɔrɔ, min dabɔlen bε Minusima taali kɔlɔlɔ nɔ ladilanni kama an’a baara bolodacogo san 2024-2026 kuntaala kɔnɔ. Gafe in ye furaɲε 52 ye, sinsinbɔlɔ naani de bε fεεrεgafe in kɔnɔ, ka kεɲε ni dabali gonin tigεtaw ye ani jamana ka sɔrɔ ni hadamadenya hakilila yiriwali, ka sinsin politikiw ni baarabolodalenw waleyali kan. Fεεrεgafe in baara bolodacogo bεna waleya san saba kuntaala kɔnɔ, k’a daminε zanwuyekalo tile 1lɔ la san 2024, ka se desanburukalo tile 31 ma san 2026. A musaka ka ca ni sefawari miliyari 809 ye ; gɔfεrεnaman ka dita bε kε 70% ye o musaka in na.

Faso ka cakεdako, baarako ani baaradege minisiri Madamu Bagay
ɔkɔ Aminata Tarawele ye poroze in dantigεli lajε ɲεmɔgɔya kε kunun tarata desanburukalo tile 12 san 2023, Mali makobatigiw ɲεmɔgɔso (CNPM) la. A ɲεfɔli kεra minisirisow ye.

 

Gafe in dilanna jεkabaara kɔnɔ ; faso ka baarakεminεn nafama don. A bε dabɔ Maliden minnu tun bε baara la Minusima bolo, o taali kɔlɔlɔ nɔ ladinanni kama an ka jamana fε. A sinsinnen don dabali gonin tigεtaw, sekow, baarasɔrɔ ani cakεdako hakilila ɲεtaa yiriwali kan, cakεdaw dεmεnni ani hadamadenya sabatili baara kεtaw kan.



Jaabiko nasira la, o sinsinbɔlɔ ninnu bεna se k’a to dɔ ka se ka wuli ka bɔ Minusima baara bilali kɔlɔlɔw la, k’o baarakεla kɔrɔ ninnu jigi sigi, ka dɔ fara denmisεnw sekow kan ani ka baara kura di u ma. Cakεda minnu fana jɔlen don, a bε kε sababu ye olu ka wuli, lakɔlidenw ka segin ka taa lakɔliw la yɔrɔw la, kalanko tun ye gεlεya ye yɔrɔ minnu na, ani ka yεlεma ɲuman don o yɔrɔw kεnεyako la.  Fεεrεgafe in b’a ɲinin fana ka poroze waleyalenw, minnu bε weleyali sira kan ani minnu waleyali ma daminε fɔlɔ, k’u cogoyaw dɔn. I n’a fɔ minnu bε baarako ni baaradegeko, kεnεyako, kalanko, jiko ani saniyako kan.

Minusima ka jate la, ale ka taali kɔlɔlɔ bε se a ka baarakεla kɔrɔ hakε min ma, o ye mɔgɔ 6.361 ye ; o hakε in na, mɔgɔ 3.390 ta tun ye baara kudayi ye. Baarakεla yεrε-yεrε hakε tun ye mɔgɔ 1.116 ye, nɔnabilala hakε tun ye mɔgɔ 2.274 ye ani waatila baarakεla 2.971 Minusima bolo. A dɔw tun bε baara kε cakεda dɔw fana tɔgɔ la, bεnkan bε minnu ni Minusima cε. Faso ka cakεdako, baarako ani baaradege minisiri fε, nin gafe kura in ye an balimaw ka jɔrε nɔgɔyali jigidalan ye.

Madamu Bagayɔkɔ Aminata Tarawele y’a jira, ko nin lajε kεnε in ye hakilila falen yɔrɔ ye gafe nafama in kan, a kɔnɔko ka se ka faamuya, ani k’a kunnafoni jεnsεn yɔrɔw la, min b’a to a waleyali bε se ka nɔgɔya. O siratigε la, a ye foli ni tanuni lase dεmεnbaaw ma, minnu ye gafe in dilan ni fasodenɲumanya hakilila ye.

Hakililajigin na, Mali gɔfεrεnaman y’a ɲinin diɲε tɔnba ONU fε zuwεnkalo tile 16 san 2023, ko Minusima ka taa ka bɔ Mali kɔnɔ ; wa ko, o taali in « kana bila ka balan kɔnɔ ». O de kɔsɔn diɲε tɔnba ka basigi sabatilijεkulu y’a ka lajεba sigiko 9.365nan min kε zuwεnkalo tile 30 san 2023, a ye sariya 2690 ta, ka Minusima ka baara ban Mali kɔnɔ, k’a daminε zuluyekalo tile 1lɔ la k’a foori ka bεn ni desanburukalo tile 31 ye san 2023.

 

Wa Mali tun sigira n’a ye, ko kɔlɔlɔ bε Minusima taali la Malidenw kan. O de kosɔn jamana ɲεmɔgɔw ye dabalitigεw daminε. Faso ka fεεrεgafe in b’o la, walasa ka se ka dɔ bɔ Minusima taali kɔlɔlɔ la Malidenw kan. O fεεrεgafe in dilanni tun donna faso ka cakεdako, baarako ani baaradege minisriso bolo. Baarakεkulu 3nan min sigira senkan Minusima bɔli kunkanko dabalitigε kama, gafe in dilanni o hukumu kɔnɔ.

Fadi SISE

Dɔkala Yusufu JARA

 

Dɔkala Yusufu Jara

Nin fana kalan : Baarakεkulu I « bεn, fɔkabεn ani donɲɔgɔnna jamana kɔnɔ » : Laɲininw bε tali kε faso haminankow la

Ciden minnu bε Malidenw yεrε dama cε sigikafɔba kεnε kan, u y’a ŋaniya kumaɲɔgɔnya sigikafɔ in da ka yεlε kojugubakεlaw ye, ka silamεdiinε dungew don an n’u cε kɔrɔfɔw la. U y’a ɲinin fana, ko ka kuranko gεlεya furakε joona walasa hakilisigi ka na mɔgɔw la.

Nin fana kalan : Sigikafɔba Malidenw yεrε dama cε : Ko sera a kuncεyɔrɔ ma bεn sɔrɔli la

Faso tɔgɔla sigikafɔba min daminεnen filε, o bεna kε sababu ye Malidenw ka kumaɲɔgɔnyaw kε u ni ɲɔgɔn cε ka furaw dajira gεlεya kofɔlenw na. A ka kan ka se ka hadamadenya juru caanin an cε, ka dɔ fara ku-ɲɔgɔn-kan fanga kan ani ka na ni bεn kutaala jan ye..

Nin fana kalan : Sεnε kolatigεkulu ka lajεba 14nan : Bεnkanbaw ni kandilibaw

Furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita ye laseli kε tarata awirilikalo tile 30 san 2024, ko gɔfεrεnaman bε sεnε kεfεn minnu di, tεmεn bε kε n’o ye. O siratigε la, angεrε (ire) kg50 bɔrε ye sefawari dɔrɔmε ba fila ani kεmε seegin (d2 800) ye, farafinnɔgɔ kg50 .

Nin fana kalan : Baarakεlaw tɔgɔla don diɲε kɔnɔ : Laada labatora

San o san mεkalo tile 1lɔ ye baarakεlaw tɔgɔladon ye diɲε kɔnɔ. O hukumu kɔnɔ, Mali baarakεlaw lafasatɔn minnu bε UNTM jεkuluba kɔnɔ, olu ye yεrεjirataama kε jamana ka yεrεmahɔrɔnya kεnεba kan. A kεra kεnε ye, min kɔrɔfɔw bolila hadamadenya basigili ni ɲεtaa laɲini.

Nin fana kalan : Kojugubakε kεlεli : Boli banna kojugubakεkulu « Daesh » kuntigi lakodɔnnenba Hugo bolo

Mali sɔrɔdasiw ye kojugubakεla Hugo faga Indelimani kεlεdaga la Gawo mara la. Kabini Mali y’a ŋaniya k’a mεru don Irisijamana na sɔrɔdasiko nasira la, an ka lakananbaaw b’a la ka sebaayaw sɔrɔ dɔrɔn kojugubakεlaw kan..

Nin fana kalan : Mali baarakεlaw lafasatɔnba (UNTM) ka lajεba 14nan : Yakuba Katile sugandira san 5 kura kuntaala kama

UNTM biro kura mɔgɔ ye 53 ye. U ye lahidu ta, ko furakεcogo ani laɲinin minu kεra a ka sigikafɔw senfε, olu bεna kε sisinnan ye sarati kura in kɔnɔ.

Tigi ka sεbεnniw

Baarakεkulu I « bεn, fɔkabεn ani donɲɔgɔnna jamana kɔnɔ » : Laɲininw bε tali kε faso haminankow la

Ciden minnu bε Malidenw yεrε dama cε sigikafɔba kεnε kan, u y’a ŋaniya kumaɲɔgɔnya sigikafɔ in da ka yεlε kojugubakεlaw ye, ka silamεdiinε dungew don an n’u cε kɔrɔfɔw la. U y’a ɲinin fana, ko ka kuranko gεlεya furakε joona walasa hakilisigi ka na mɔgɔw la.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 09 mai 2024 à 11:27

Sigikafɔba Malidenw yεrε dama cε : Ko sera a kuncεyɔrɔ ma bεn sɔrɔli la

Faso tɔgɔla sigikafɔba min daminεnen filε, o bεna kε sababu ye Malidenw ka kumaɲɔgɔnyaw kε u ni ɲɔgɔn cε ka furaw dajira gεlεya kofɔlenw na. A ka kan ka se ka hadamadenya juru caanin an cε, ka dɔ fara ku-ɲɔgɔn-kan fanga kan ani ka na ni bεn kutaala jan ye..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 08 mai 2024 à 12:36

Sεnε kolatigεkulu ka lajεba 14nan : Bεnkanbaw ni kandilibaw

Furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita ye laseli kε tarata awirilikalo tile 30 san 2024, ko gɔfεrεnaman bε sεnε kεfεn minnu di, tεmεn bε kε n’o ye. O siratigε la, angεrε (ire) kg50 bɔrε ye sefawari dɔrɔmε ba fila ani kεmε seegin (d2 800) ye, farafinnɔgɔ kg50 bɔrε ye d600 ye, nɔgɔ fin n’o ye angεrε DAP ye, o kg50 bɔrε ye dɔrɔmε ba saba ani kεmε duuru (d3 500) ye. Kɔɔri koloma kg1 bε minε sεnεkεlaw bolo d60 la.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié lundi 06 mai 2024 à 11:08

Baarakεlaw tɔgɔla don diɲε kɔnɔ : Laada labatora

San o san mεkalo tile 1lɔ ye baarakεlaw tɔgɔladon ye diɲε kɔnɔ. O hukumu kɔnɔ, Mali baarakεlaw lafasatɔn minnu bε UNTM jεkuluba kɔnɔ, olu ye yεrεjirataama kε jamana ka yεrεmahɔrɔnya kεnεba kan. A kεra kεnε ye, min kɔrɔfɔw bolila hadamadenya basigili ni ɲεtaa laɲininw kan.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié jeudi 02 mai 2024 à 10:47

Kojugubakε kεlεli : Boli banna kojugubakεkulu « Daesh » kuntigi lakodɔnnenba Hugo bolo

Mali sɔrɔdasiw ye kojugubakεla Hugo faga Indelimani kεlεdaga la Gawo mara la. Kabini Mali y’a ŋaniya k’a mεru don Irisijamana na sɔrɔdasiko nasira la, an ka lakananbaaw b’a la ka sebaayaw sɔrɔ dɔrɔn kojugubakεlaw kan..

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mardi 30 avril 2024 à 11:49

Mali baarakεlaw lafasatɔnba (UNTM) ka lajεba 14nan : Yakuba Katile sugandira san 5 kura kuntaala kama

UNTM biro kura mɔgɔ ye 53 ye. U ye lahidu ta, ko furakεcogo ani laɲinin minu kεra a ka sigikafɔw senfε, olu bεna kε sisinnan ye sarati kura in kɔnɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié lundi 29 avril 2024 à 11:58

Faso ka baarabolodalen danbew kalanni kama : Seginni laada kɔrɔw ma

Nin baarabolodalen in laɲinin ye ka Maliden kura dilan, min b’an danbew dɔn, ka fangabulonw bonya, ani baarakεla. Jamana ɲεmɔgɔw bε wulikajɔ la ka Mali kura k’o kuntilenna in waleya, walasa ka se k’o hakilila don fasodenw na ani ka se di u ma ɲεtaa la kannabila ni hɔrɔnya kɔnɔ.

Par Dɔkala Yusufu Jara


Publié mercredi 24 avril 2024 à 16:12

L’espace des contributions est réservé aux abonnés.
Abonnez-vous pour accéder à cet espace d’échange et contribuer à la discussion.
S’abonner