
Laseli nafama in kɔnɔ, Ki Jipingi ye kunnafoni caman di
jamanaba in kan, min ka kow bε tali kε Siniwajamana ta la tariku kɔnɔ kɔsa in na. A ye ɲεfɔli kε kosεbε kɔkankow cagoya la ani ci jɔnjɔn minnu
bε yen, ni Siniwajamana fanga bε wukikajɔ la o kow la ɲεtaa kura kɔnɔ, ka
taabolow ta, fanga ka baara kεtaw kama nin waati in na ani don nataw la.
Ka jε ka lafiya, basigi, sɔrɔ ani
mɔgɔya ɲεtaa sigi senkan an dakan kɔnɔ don nataw la an cε ani diɲεmaa kama, o ye Ki Jipingi hakilila
yεrε de ye fangako kan. O ye dajirali ye, Siniwajamana ye min kε ka sinsin
yiriwali sariyaw faamuyaliba kan hadamadenya kɔnɔ, walasa ka se ka jaabi di ɲininkali la, min ye diɲε jumεn de bε jɔ ani a
bε jɔ cogo di ? A bε tali kε diɲε kuntilenna na. Kow cogoya ani Siniwaw
danbew yecogo bε bεn diɲεmaa bεε haminankow ma cogo min na,
ani ka ɲεtaa sira jira
hadamadenya la diɲε kɔnɔ.
Kabini diɲε kura daminε na, don nata mɔgɔya ɲuman jɔli an cε hadamadenya kama, o
tεmεnna Siniwajamana yεrε hakilila kan, ka kε bεε taacogo ye, ka kε kuntilenna
hεrεma ye baara kεta kεrεnkεrεnnenw na, ka kε dajirali labεnnenw ye dɔnniya cogoya la. A bε kε sutura
birifini ye ka ganga ɲεtaa kunna an tile in na.
Bakurubafɔ la, mɔgɔya ɲuman jɔli la an cε hadamadenya kama, o laɲinin ye ka diɲε dayεlεlen jɔ, damakεɲε bε min kɔnɔ, n’a cε ka ɲi a saniyalen don, lafiya kuntaala
jan, foroba basigi, hεrε tilencogo ɲuman, sira minεta bε min kɔnɔ. O ye ka diɲε mara kεcogo ɲuman sigi hakilila falenw jaabi ɲumanw kan,
k’o nafaw tila an cε. O kεcogo ɲuman ye ka hadamadenya danbew waleya. A sinsinyɔrɔba bε kε diɲε koɲεw jɔli ye, k’u tɔpɔpɔ a ɲεma fεεrε la. O bε bɔ hakilila waleyali la diɲε yiriwali kama, diɲε basigi hakilila ani hdamadenya
hakilila ka fara baara kεtaw mabεnni kan. O min ye jεkabaara kεcogo ɲuman ye hakilila kɔnɔ, min ye « Cεsirilan ani Sira
» ye.
O cogoya in na, Siniwajamana b’a ɲinin jamana bεε fε, u ka jε k’u kɔgɔ da disidakow la, ka foroba hεrε ɲinin, walasa ka se ka don nata
lafiya, a basigi, a hεrε an’a ɲεtaa sira dayεlε an ka diɲε in ye.
N’i ye gεlεyaw ani disidakow jate
minε diɲε kɔnɔ, Siniwajamana bε diɲε ɲεda caman laɲinin kε, min dama ka kan bεε la,
n’a sigicogo ka ɲi ɲɔgɔn kan, ani diɲε nafoloko donɲɔgɔnna nafamaba, bεε kama, damakεɲε kɔnɔ. Ni diɲε ɲεda caman ye, min dama ka kan bεε
la n’a sigicogo ka ɲi ɲɔgɔn kan, o tε diɲε suguya wεrε ye jamana bεε dama ka kan min kɔnɔ, a bonya an’a dɔgɔya bεε, dɔ k’a fanga an’a ka politiki tintin
dɔ kan, k’o bɔ kow la, ɲεtaa minnu sɔrɔla demokarasiko la ka duumε o kan kɔkankow la.
Ka ɲεda camanko basilen labato, min bε
jɔli kε. Wajibi
don bεε ka diɲε tɔnba laɲininw an’a taabolow labato, ka hakε kεrεnkεrεnnenw
labato kɔkankow kunkan,
o minnu lakodɔnna bεε fε, ani ka tεmεn ni jamanaw cε jεɲɔgɔnya sira ɲuman ye. Ni foroba nafoloko donɲɔgɔnna ye, nafaba bε min na bεε bolo,
ni damakεɲε b’a kɔnɔ, an mako bε diɲε donɲɔgɔnna na o sira de fε, o min bε bεn
jamana bεε haminanko ma ; kεrεnkεrεnnenya la, jamana minnu bε yiriwali
sira kan, n’u b’a ɲinin k’u ka yiriwali yooboyaabalen gεlεyaw furakε
jamanaw cε ani jamanaw kɔnɔ, n’u ka sɔrɔfεnw
donni ye o dafε.
O tε ɲε ni sira ma da diɲεmaa kɔdonni ma ɲɔgɔn na, ka basigi walangata, ka
sinsin jamanaw cε siraw jiidili kan ani u lakanancogow, ka kannabila ni jago
ani baarabaw kεli ɲεtaa sabati, ka gεlεyabaw furakε, minnu balamininen
don diɲε nafoloko
dayεlεlen damakεɲεnen, tilennen nafama, yiriwali jεlen ɲε bεε kan.
Ki Jipingi ka fɔ la, ka jε ka mɔgɔya ɲuman sigi senkan an dakan kɔnɔ Mali ni Siniwajamana cε, o
hakilila min ye « Cεsirilan ani Sira » ye, o bε ka kε wasa ye. Jamana fila
ninnu b’a la ka nafa sɔrɔ u cε jεɲɔgɔnya la cogoya bεε la ani dakun bεε la, k’a to
teriyasira jεlen ni taabolow ni damakεɲε kɔ u ni ɲɔgɔn cε, ka jε ka ɲɔgɔn ka yiriwalisiraw senkɔrɔmadon, Siniwajamana baarabakεlaw ni
jagokεlaw ye baarada ba caman dayεlε sigidaw la.
Siniwa cakεda minnu bε Mali kɔnɔ, ka ɲεsin foroba baaraw ma, o sera k’a
to kurandiyɔrɔ caman ka jɔ, ka pɔnw jɔ, ka siraw dilan ani ka poroze caman
wεrεw waleya, nafaba bε minnu na faso sɔrɔ yiriwali siratigε la ani hεrε laseli la sigidalamɔgɔw ma. Siniwajamana baarabakεlaw n’a
jagokεlaw ye baarada ba caman dayεlε sigidaw la. Siniwa cakεdaw ani siniwaw
kεra sababu ɲuman ye Mali nafoloko sankɔrɔtali la.
Jεkabaara min bε Mali ni
Siniwajamana cε kεnεyako la, nafa caman sɔrɔla o la. A bε san 55 bɔ, san o san siniwajamana bε dɔgɔtɔrɔkuluw bila ka na Mali kɔnɔ. Kulu hakε min tεmεnna o sira fε, o bε 29 bɔ. A mumε bε se siniwa dɔgɔtɔrɔ 1.000 ma. HopitalidiMali y’a nafa
dɔ ye.
Siniwajamana y’o jɔ ka di Mali ma fu, wari ma sara a kunkɔrɔ. sangaba b’o dɔgɔtɔrɔsoba in na bi kosεbε.
Don nataw la, jamana fila ninnu
bεna dɔ fara u ni ɲɔgɔn cε jεɲɔgɔnya fanga kan ka taa a fε sirako,
tajiko, kεnεyako, sεnεko, kalanko, seko ni dɔnko, jagoko, ani ko wεrεw la. Siniwajamana sago ka don
ka baara kε ni Mali ye, ka jε ka mɔgɔya ɲuman sigi senkan an dakan kɔnɔ an ni ɲɔgɔn cε diɲε kura in kɔnɔ.
Siniwajamana ka lasigiden min bε
Mali kɔnɔ, o b’a la k’a seko kε lajεba in
hakilila waleyali la kɔkankow kunkan ani k’an cε teriya ɲεtaa sinsin ka taa a fε, k’a kε
nafa ye jamana fila in bεε ma.
Sεn Zihɔngi (Siniwajamana lasigiden Mali kɔnɔ)
Dɔkala Yusufu
JARA
Dɔkala Yusufu Jara
Taamako cakɛdaw ka fɔ la, kasaara seereyasɛbɛn (PV) dilanni de bɛ waati jan ta. O de kosɔn k’u bɛ se ka dɔ da kalo kan tuma dɔw la fo ka se san ma, k’a sɔrɔ asurelen ma bila a hakɛ kɔnɔ.
Denmisɛnw bɛ ka kalan bila ka firi Kɔfilacɛ damanda kan Kangaba sɛrɛkili kɔnɔ kosɛbɛ sisan. Cɛmannin fara musomannin kan, u kɛlen bɛ ka Kɔfilacɛ damandaw fa tewu digɛn senni ani damanbɔgɔw koli kama sanu nɔfɛ. U bɛ firi dugukolo jalan kan i ko fɛn wɛrɛ, k’u jigi dalen to sa.
Kow gɛlɛyara Mali bolo. An tɛ se k’a fɔ fɔcogo wɛrɛ la n’o tɛ, Mali dɛsɛlen kɔ Santarafiriki la 0-0 kunun ntɛnɛn marisikalo tile 24 san 2025, kupudimɔni san 2026 ɲɛbila ntolantanw tile 6nan hukumu kɔnɔ.
Taamasiyɛnnanw jɔra Bamakɔ ani jamana marayɔrɔ caman faabaw la k’a daminɛ san 1992 la, walasa ka hakililajigin kɛ Malidenw ka wulikajɔba la demokarasi nɔfɛ.
Lajɛ in ɲɛmɔgɔya tun bɛ minisiriɲɛmɔgɔ Zenerali de diwisɔn Abudulayi Mayiga bolo. A y’a gɛlɛya cakɛdaw ma, minnu bɛna degedenw sɔrɔ, u ka baaradege sarati fɔ ka gɛlɛya u ye.
Denmisɛnninw (cɛmanw ni musomanw) bɛ nin laadalako in kɛ ni sunkalo ye tile 10 sɔrɔ. Laada min don, hakilimaw ka fɔ la, a bɛ ɲɔgɔndɛmɛn ani ku-ɲɔgɔn-kan hakilila de kofɔ.