An
ka jamana bε wulikajɔ
la, walasa ka se
k’a ka yεrεmahɔrɔnya sɔrɔ
simanko la. O de kosɔn
simandilan izini jɔli b’a la ka caya sojɔlaw
ni foroba baara suguya wεrε kεbaaw kama. Izini kura min bεna jɔ,
a tɔgɔ
tubabukan daɲε surun ye « Cimaf » ye ; n’o ye
Afiriki siman ye. A jɔli baara kuntaala ye san 2 ye Natiyεn komini kɔnɔ ;
o ni Sikaso cε ye km17 ye.
Izini kura in jɔli tufaden fɔlɔ dara jumadon feburuyekalo tile 9 san 2024
iziniko ni jago minisiri Musa Alasani Jalo fε. Iziniko dɔnbaa
caman, bulonba kɔnseye dɔw, (Cimaf) ɲεmɔgɔ-dankan Maliki Sefiriwi, Sikaso mara fanga ɲεmɔgɔw
n’a politiki ɲεmɔgɔw, kεrεnkεrεnnenya la Sikaso mara gɔfεrεnεri
Madamu Kantε Mari Kilεri Danbεlε ani Nantiyεn komini ɲεmɔgɔw
ni maaba welelen caman wεrεw, o bεε tun b’a kεnε kan.
Izini
kura min bεna jɔ Sikaso mara kɔnɔ, o y’a siɲε filanan ye a ɲɔgɔnna
ka jɔ
Mali kɔnɔ
simandilan cakεda (Cimaf) fε. Fɔlɔ jɔra Jago, Kati kεrεfε san 2016 desanburukalo la. A
bε jɔ
dugukolo taari 18,96 kan. San o san a bε siman tɔni
miliyɔn
kelen dilan ; nka taalen ɲεfε, a bε kε tɔni miliyɔn fila ye. Mɔgɔ 300 bε ta a baara la kudayi, k’a
waatilabaarakεla hakε kε mɔgɔ 2.000 ye. Karan bε kε sigidalamɔgɔw
ma a baarakεlako la. Sefawari miliyari 30 bεna don izini kura in jɔli
dafε. Baara kuntaala ye kalo 23 ye, siman dilanni bε daminε san 2026
feburuyekalo la.
Siman
min bεna dilan, ani izini in yεrε jɔli, o bεε bε diɲε
izinijɔ
sariyaw dafa. Janto bεna kε sigida lakananni waleyaw la kosεbε ; sabula musaka
min bεna don a jɔli dafε, o 15% bε kεrεnkεrεn o kama. Dabali ɲumanw bε tigε, min b’a to a gɔngɔnko kana kε
dantεmεn ye sigidalamɔgɔw kan.
Baara
in bε ka kε Marɔku ka jεɲɔgɔnya kɔnɔ.
A bεna se ka 50% ɲε Mali siman mako la san kɔnɔ ; ka da a kan Mali mako bε
siman tɔni miliyɔn 3,6
la san o san ; kasɔrɔ a tε dɔwεrε dilan fɔlɔ tɔni miliyɔn 1,8 kɔ san kɔnɔ. A bεna se ka caman bɔ
Mali sirili la kɔkan siman na, ka nafa lase jamana ma sannifeere siratigε
la.
Jεɲɔgɔnya
bε Mali ni Marɔku cε ko wεrεw la, min tε simanko ye ; telefɔniko,
wariko, jigisigikow (asuranzi), bankiko, iziniko ani jagoko b’o la. A bε ɲinin
Mali jagokεla tɔw fε, u k’u miiri nin hakilila in na, k’u ka wari
don iziniko dafε Mali kɔnɔ.
An bε don min na, (Cimaf) bε Afiriki jamana caman kɔnɔ :
Mali, Marɔku,
Burukina Faso, Kameruni, Kongo Barazawili, Cadi, Gabɔn,
Lajinε, Moritani, Kɔnɔwari… (Cimaf) ɲεmɔgɔ-dankan ka fɔ la, nin bεna dɔ
fara Mali ni Marɔku cε jεɲɔgɔnya fanga kan.
Maliki Sefiriwi y’a jira, ko izini in bεna se k’a jɔ
ni Sikaso, Kucala, Segu ani Moti maraw simanko ye. Yanni san 2025 cε, Mali bεna
se k’a yεrε ka siman mako ɲε. O la, kabini san 2026, laɲinin
ye a ka se k’a ka simanko gεlεya bεε kunbεn.
Nantiyεn dugutigi Ngari Jurute ani komini mεri Hamidu Tarawele ye jama fo k’u
bisimila, ka laban k’u ka nisɔndiya jira simandilan izini kura in jɔli
la u ka komini kɔnɔ.
San
2022 kɔnɔ
simandilan izini dɔ jɔli
tufaden fɔlɔ dara
Bema, Bema komini kɔnɔ, Jεma sεrεkili la Ɲɔrɔn
mara kɔnɔ.
O tigi ye Ɛlihaji
Mohamεdi Sakɔ ye.
O bεna siman tɔni miliyɔn 4,5 dilan san o san ; nka taalen ɲεfε,
a bε se tɔni
miliyɔn
6 ma. Sefawari miliyari 488 bε don o baaraw dafε kalo 28 kuntaala kɔnɔ, k’a daminε a jɔli tufaden fɔlɔ dadon na. Mɔgɔ 2.600 bεna ta o izini baara la kudayi ;
waatilabaarakεla hakε bε kε mɔgɔ 600 y’o la.
Mariyamu JABATE
Dɔkala
Yusufu JARA
Dɔkala Yusufu Jara
Ciden minnu bε Malidenw yεrε dama cε sigikafɔba kεnε kan, u y’a ŋaniya kumaɲɔgɔnya sigikafɔ in da ka yεlε kojugubakεlaw ye, ka silamεdiinε dungew don an n’u cε kɔrɔfɔw la. U y’a ɲinin fana, ko ka kuranko gεlεya furakε joona walasa hakilisigi ka na mɔgɔw la.
Faso tɔgɔla sigikafɔba min daminεnen filε, o bεna kε sababu ye Malidenw ka kumaɲɔgɔnyaw kε u ni ɲɔgɔn cε ka furaw dajira gεlεya kofɔlenw na. A ka kan ka se ka hadamadenya juru caanin an cε, ka dɔ fara ku-ɲɔgɔn-kan fanga kan ani ka na ni bεn kutaala jan ye..
Furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita ye laseli kε tarata awirilikalo tile 30 san 2024, ko gɔfεrεnaman bε sεnε kεfεn minnu di, tεmεn bε kε n’o ye. O siratigε la, angεrε (ire) kg50 bɔrε ye sefawari dɔrɔmε ba fila ani kεmε seegin (d2 800) ye, farafinnɔgɔ kg50 .
San o san mεkalo tile 1lɔ ye baarakεlaw tɔgɔladon ye diɲε kɔnɔ. O hukumu kɔnɔ, Mali baarakεlaw lafasatɔn minnu bε UNTM jεkuluba kɔnɔ, olu ye yεrεjirataama kε jamana ka yεrεmahɔrɔnya kεnεba kan. A kεra kεnε ye, min kɔrɔfɔw bolila hadamadenya basigili ni ɲεtaa laɲini.
Mali sɔrɔdasiw ye kojugubakεla Hugo faga Indelimani kεlεdaga la Gawo mara la. Kabini Mali y’a ŋaniya k’a mεru don Irisijamana na sɔrɔdasiko nasira la, an ka lakananbaaw b’a la ka sebaayaw sɔrɔ dɔrɔn kojugubakεlaw kan..
UNTM biro kura mɔgɔ ye 53 ye. U ye lahidu ta, ko furakεcogo ani laɲinin minu kεra a ka sigikafɔw senfε, olu bεna kε sisinnan ye sarati kura in kɔnɔ.