Walasa ka se ka jigisigi di jɛkabaara baara kɛta tan waliyaliko la, Sini gɔfɛrɛnaman b’a fɛ ka sefawari miliyari 25 ni kɔ labila san saba nata kɔnɔ. U ka jamanakuntigi Ki Jipingi ye nin laseli in kɛ kunun alamisa sɛtanburukalo tile 5 san 2024 « Focac » in baara kɛtaw daminɛ na Afiriki ni Siniwajamana cɛ u ka jamanakuntigiso la Beyijingi. Afiriki jamanakuntigi tan ni kɔ ka fara minisiriɲɛmɔgɔw kan, olu b’a kɛnɛ kan ; Mali furancɛlafanga jamanakuntigi Kolonɛli Asimi Goyita b’a la.
«Ka jɛ ka baara kɛ ka se ka yɛlɛma kuraw ɲɛtaa sabati ani ka siniɲɛsigi sigida
kelen jɔ Afiriki ni Sini bɛɛ ka nafa kama», o de ye ɲɔgɔnkunbɛnba in masalakun
ye. Sini jamanakuntigi y’a jira, ko nin « Focac » in ye koba ye
Afiriki ni Sini cɛ la. Ko «k’a sababu kɛ cɛsiri kɛlenw ye kabini san bi
wolonwula, Sini ni Afiriki cɛ bɛ dankan ɲuman na bi tariku kɔnɔ.
Walasa ka siniɲɛsigi ko kuraw dayɛlɛ, Sini jamanakuntigi ye dajirali kɛ u n’an cɛ baara kɛta jɔnjɔnw kan. A ka fɔ la, «Sini ni Afiriki jama bɛ se diɲɛ jama mumɛ tilalen saba ye, o tila kelen ma. O la ni yɛlɛma kura ma don Sini ni Afiriki cogoya la, yɛlɛma kura tɛna se ka don diɲɛ cogoya la.
Jamanakuntigi Ki Jipingi ye layidu ta, ko san saba nata kɔnɔ, a ka jamana bɛna
baara kɛ ni Afiriki ye an cɛ jɛɲɔgɔnya baara kɛta suguya tan yiriwali kama
yɛlɛma kuraw kunkan, ka Sini-Afiriki jɛkabaara mɔɔnɔbɔ ani ka kuntilenna don
yɛlɛmani kɔrɔ ka ɲɛsin Afiriki ma. Jɛkabaara baara kɛtaw don, fan fila bɛnna
minnu kan jago sannayɛlɛnni siratigɛ la.
Baara kɛtaw fana bɛ iziniko kan. Kuran tali ɲɔgɔn bolo, yiriwali ani
kɛnɛyako b’a la. Sɛnɛko baara kɛbaaw, hakilila falenw kɛra n’olu ye hadamadenya
ani seko ni dɔnko kɔnɔ, ka fara sigida n’a lamini yiriwali kan, o fana bɛna ta
ba la.
Fɛn min ye jɛkabaara baara kɛta ye basigi nasira la ɲɔgɔn
fɛ, Sini hakili bɛ a ni Afiriki k’u hakililaw fara ɲɔgɔn kan, basigi sabatili
diɲɛ kɔnɔ, ka jɛ k’o ko kɛtaw dantigɛliw kɛ. O hukumu kɔnɔ, Sini y’a jira k’a
bɛna a seko kɛ dɛmɛn nasira la ka ɲɛsin lakananbaaw ma, ni Afiriki sɔrɔdasi 6.000 an’a
polisi 1.000 kalanni ye.
Sini b’a fɛ ka baara kɛ ni Afiriki ye fana, kɛlɛdegew ani lakananbaaw ka mununmununsaalow
kɛcogo ɲuman na. U ka lakananbaaw ni Afiriki taw bɛna o degeliw kɛ ɲɔgɔn fɛ,
ani pɛrɛnbaraninw bɔcogo dugu jukɔrɔ, min b’a to basigi ka don porozew ani
baarakɛlaw ka kow la.
Afiriki jamanakuntigi dɔw ye kuma ta kɛnɛ in kan ; i n’a fɔ Sɛnɛgali jamanakuntigi Basiru Jomayi Fayi min ye « Focac » ɲɛmɔgɔ filanan ye, Moritani jamanakuntigi Mohamɛdi Uludu Gazuwani, ka fara diɲɛ tɔnba ONU sekeretɛri zenerali Antoniyo Guterɛsi kan. A bɛɛ ye Sini ni Afiriki cɛ jɛkabaara nafaw kofɔ. Walasa k’u ka kumaw sɔn ji la, u da sera baara kɛlen caman ma sirako, kɛnɛyako, sɛnɛko, baara ɲɛdɔnni kalan ani izinibaara kɛcogo ɲuman kalanw. Hakililajigin na, « Focac » bɛ kuncɛ bi juma sɛtanburukalo tile 06 san 2024 ni jɛkalaselikan ye, min bɛna wele «Beyijingi laseli».
Dɔkala Yusufu JARA
Massa SIDIBE
K’a daminɛ a sigidon na fanga la zuwɛnkalo tile 7 san 2021, ka se bi ma, furancɛlafanga jamanakuntigi Zenerali darimɛ Asimi Goyita bɛ baara la su ni tile walasa ka se ka Mali basigi. Ani kɛrɛnkɛrɛnnenya la, min b’a to an ka jamana bɛ se k’a ka yɛrɛya sɔrɔ ko caman na.
Kumaɲɔgɔnya dɔ senfɛ Mali kunnafonidilaw ɲɛkɔrɔ, jamanakuntigi Asimi Goyita da sera a ka taama kɔnɔko ma Beyijingi, Sini-Afiriki lajɛba « Fecac » tako 9nan na san 2024..
Jamanakuntigi Kolonɛli Asimi Goyita bɛ Beyijingi Afiriki-Sini lajɛba 9nan hukumu kɔnɔ. A taara a ɲɛ da Siniwajamana cakɛda fila kan, minnu bɛ sɔn ka kɛ an ka jamana sɔrɔ yiriwali sababuw dɔ ye.
Jamanakuntigi fila ninnu ye ɲɔgɔnye kɛ kunun ntɛnɛn jamanakuntigiso la Beyijingi. jɛkabaarasira minnu b’u cɛ, u da sera olu ma, dɔ farali la u fanga kan o hukumu kɔnɔ, fasojama filaw ka hɛrɛ kama.
A ni minisiri caman bɛ ɲɔgɔn fɛ nin taama in na. Jamanakuntigi ni maaba caman bɛna ɲɔgɔnyew kɛ ani ka taa a ɲɛ da Siniwajamana kɔnɔ cakɛda dɔw kan lajɛ in kuntaala kɔnɔna na.
